Prof. Tadeusz Robak: Białaczki – postępy w diagnostyce i leczeniu ►
Autor: Arleta Czarnik
Data: 13.01.2022
Źródło: IV Ogólnopolska Konferencja Interna dla Rezydentów
| Tagi: | Tadeusz Robak, białaczka |
– Badania genetyczne, w tym cytogenetyczne, weszły do standardu diagnostycznego i prognostycznego białaczek – mówi prof. Tadeusz Robak, podkreślając, że wyniki tych badań wpływają na decyzje terapeutyczne.
Z całej grupy białaczek najczęściej występują cztery choroby: ostra białaczka szpikowa, ostra białaczka limfoblastyczna, przewlekła białaczka limfocytowa oraz przewlekła białaczka szpikowa. Właśnie na nich koncentruje się w swoim wykładzie prof. dr hab. n. med. Tadeusz Robak z Kliniki Hematologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Omawia częstość ich występowania, objawy i rozpoznanie. – Białaczka to nie zawsze zwiększona liczba krwinek białych. Tak jest w przypadku przewlekłych białaczek. W białaczkach ostrych białych krwinek może być bardzo dużo, tyle co u ludzi zdrowych i może wystąpić leukopenia. Dlatego do rozpoznania ostrej białaczki konieczne jest badanie szpiku – podkreśla ekspert.
Ostra białaczka szpikowa występuje z częstością 4/100 000 na rok. Mona powiedzieć, że jest to białaczka ludzi starszych. Największą zachorowalność obserwuje się u osób w wieku 70–90 lat, u dzieci jest rzadkością. Prof. Tadeusz Robak omawia proces diagnostyczny, przedstawia genetyczną klasyfikację prognostyczną wg European LeukemiaNet 2010, która dzieli chorych na grupy ryzyka w zależności od wyników badań genetycznych i cytogenetycznych, co wpływa na wybór terapii.
Klasyfikacja WHO 2008 wyróżnia kilkanaście typów ostrych białaczek w zależności od wywiadu i wyników badań genetycznych. – Postęp w leczeniu białaczek sprowadza się do tego, że rok po roku produkowane są leki, które działają na wybrana mutację – mówi prof. Tadeusz Robak. Ekspert przedstawia możliwe odpowiedzi na leczenie, definiuje pojęcia: całkowita remisja (CR), CR z niepełną regeneracją, cytogenetyczna CR, CR z ujemną MRD. Omawia schemat leczenia ostrych białaczek, zwracając uwagę, że leczenie indukujące powinno doprowadzić do CR (tak się dzieje w kilkudziesięciu procentach przypadków). Jeśli uda się osiągnąć CR, należy przejść do konsolidacji, która jest warunkiem wyleczenia. Prelegent omawia schemat „3 + 7”, kryteria kwalifikacji do intensywnego leczenia i sposób postępowania u chorych, którzy nie kwalifikują się do intensywnej chemioterapii.
Efekty leczenia są proporcjonalne do wieku pacjentów. Największy odsetek wyleczeń uzyskuje się u chorych w wieku 16–29 lat. – Im starszy pacjent, tym wyniki są gorsze. U chorych powyżej 80. roku życia skuteczność leczenia jest mała, a czas przeżycia krótki – stwierdza prof. Tadeusz Robak. W dalszej części wykładu porównuje skuteczność różnych schematów leczenia i omawia nowe leki stosowane w ostrych białaczkach.
Kolejne tematy to ostra białaczka promielocytowa, ostra białaczka limfoblastyczna, przewlekła białaczka limfocytowa. Prelegent szczegółowo omawia ich epidemiologię, objawy, diagnostykę i leczenie. Na przykładzie ostrej białaczki limfoblastycznej pokazuje olbrzymi postęp w leczeniu: w latach 60. większość chorych umierała, w XXI wieku 90 proc. może być wyleczonych. Omawia ewolucję leczenia białaczek od połowy ubiegłego wieku do dziś. – Ostatnie 5 lat to tzw. terapia celowana, która istotnie poprawiła rokowane chorych – mówi.
Wykład został zaprezentowany podczas IV Ogólnopolskiej Konferencji Interna dla Rezydentów.
Ostra białaczka szpikowa występuje z częstością 4/100 000 na rok. Mona powiedzieć, że jest to białaczka ludzi starszych. Największą zachorowalność obserwuje się u osób w wieku 70–90 lat, u dzieci jest rzadkością. Prof. Tadeusz Robak omawia proces diagnostyczny, przedstawia genetyczną klasyfikację prognostyczną wg European LeukemiaNet 2010, która dzieli chorych na grupy ryzyka w zależności od wyników badań genetycznych i cytogenetycznych, co wpływa na wybór terapii.
Klasyfikacja WHO 2008 wyróżnia kilkanaście typów ostrych białaczek w zależności od wywiadu i wyników badań genetycznych. – Postęp w leczeniu białaczek sprowadza się do tego, że rok po roku produkowane są leki, które działają na wybrana mutację – mówi prof. Tadeusz Robak. Ekspert przedstawia możliwe odpowiedzi na leczenie, definiuje pojęcia: całkowita remisja (CR), CR z niepełną regeneracją, cytogenetyczna CR, CR z ujemną MRD. Omawia schemat leczenia ostrych białaczek, zwracając uwagę, że leczenie indukujące powinno doprowadzić do CR (tak się dzieje w kilkudziesięciu procentach przypadków). Jeśli uda się osiągnąć CR, należy przejść do konsolidacji, która jest warunkiem wyleczenia. Prelegent omawia schemat „3 + 7”, kryteria kwalifikacji do intensywnego leczenia i sposób postępowania u chorych, którzy nie kwalifikują się do intensywnej chemioterapii.
Efekty leczenia są proporcjonalne do wieku pacjentów. Największy odsetek wyleczeń uzyskuje się u chorych w wieku 16–29 lat. – Im starszy pacjent, tym wyniki są gorsze. U chorych powyżej 80. roku życia skuteczność leczenia jest mała, a czas przeżycia krótki – stwierdza prof. Tadeusz Robak. W dalszej części wykładu porównuje skuteczność różnych schematów leczenia i omawia nowe leki stosowane w ostrych białaczkach.
Kolejne tematy to ostra białaczka promielocytowa, ostra białaczka limfoblastyczna, przewlekła białaczka limfocytowa. Prelegent szczegółowo omawia ich epidemiologię, objawy, diagnostykę i leczenie. Na przykładzie ostrej białaczki limfoblastycznej pokazuje olbrzymi postęp w leczeniu: w latach 60. większość chorych umierała, w XXI wieku 90 proc. może być wyleczonych. Omawia ewolucję leczenia białaczek od połowy ubiegłego wieku do dziś. – Ostatnie 5 lat to tzw. terapia celowana, która istotnie poprawiła rokowane chorych – mówi.
Wykład został zaprezentowany podczas IV Ogólnopolskiej Konferencji Interna dla Rezydentów.
