Rak trzustki - początek przełomu czy tylko ciekawostka?

Rak trzustki jest nowotworem o bardzo złym rokowaniu; według danych Krajowego Rejestru Nowotworów przeżycia 5-letnie oscylują wokół 7-8%. Najczęstszym typem patomorfologicznym jest gruczolakorak przewodowy, stanowiący 95% wszystkich nowotworów złośliwych zlokalizowanych w trzustce i najczęściej znajdujący się w głowie trzustki. Kolejne opracowywane terapie niosą postęp metodą małych kroków; na łamach prestiżowego czasopisma The Gut pojawiło się doniesienie o eksperymencie sugerującym ogromny potencjał komórek CAR-T w leczeniu nawet wysoce złośliwych postaci gruczolakoraka trzustki.

Komórki CAR-T (chimeric antigen receptor T cells) to limfocyty T, które w warunkach laboratoryjnych zostały wyposażone w nowe, wysoce swoiste receptory i w ten sposób nabyły zdolności do rozpoznawania wysoce swoistych antygenów; obecnie metoda znana jest z zastosowania w leczeniu nowotworów hematologicznych. Zespół badaczy z Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych i Australii wykorzystał przełączalne komórki CAR-T (z wykorzystaniem cząsteczek adaptora pozwalającego na związanie się z docelowym antygenem) celowane w antygen HER-2; sprawdzono, czy wykażą one aktywność wobec komórek gruczolakoraka trzustki pobranych od pacjentów w stadium IV choroby (w tym z przerzutów do wątroby i płuc) i umieszczonych w myszach.

W warunkach eksperymentalnych okazało się, że powyższa metoda pozwoliła na uzyskanie całkowitej remisji we wszystkich przypadkach. Tym samym wykazano, że metoda być może pozwoli na leczenie nie tylko białaczek, ale i guzów litych - być może, gdyż wymagane są badania kliniczne, by potwierdzić jej skuteczność. Obecnie prowadzonych jest ponad 200 badań z zastosowaniem komórek CAR-T, ich wyniki (miejmy nadzieję, że przełomowe) poznamy jednak dopiero w ciągu kilku lat.