Skuteczność bortezomib w leczeniu pierwszej linii chłoniaka z komórek płaszcza.
Autor: Małgosia Michalak
Data: 19.03.2015
Źródło: Robak T et all. „Bortezomib-Based Therapy for Newly Diagnosed Mantle-Cell Lymphoma” N Engl J Med 2015;372:944-53.
Chłoniak z komórek płaszcza (Mantle–Cell Lymphoma) jest nowotworem wywodzącym się z dojrzałych obwodowych limfocytów B naciekających strefę płaszcza wokół ośrodków rozmnażania w węzłach chłonnych. W ponad 95% przypadków występuje translokacja (11,14)(q13;q32) powodująca nadekspresję cykliny D1 i w efekcie rozregulowanie cyklu komórkowego limfocytów B. U chorych nie spełniających kryteriów przeszczepu komórek macierzystych w pierwszej linii leczenia stosuje się chemioterapię wg schematu R-CHOP (rytuksymab, cyklofosfamid, doksorubicyna, winkrystyna i prednizon).
W prezentowanym badaniu postanowiono sprawdzić, czy bortezomib – inhibitor proteasomów zarejestrowany w leczeniu nawrotu chłoniaka z komórek płaszcza, będzie również skuteczny gdy zastąpi się nim winkrystynę w schemacie R-CHOP u tych chorych.
Do badania włączono 487 chorych na chłoniaka z komórek płaszcza w II, III i IV stopniu zaawansowania klinicznego, którzy nie spełniali kryteriów przeszczepu komórek macierzystych lub postanowili nie korzystać z tej opcji. Chorych podzielono wg stopnia zaawansowania klinicznego choroby oraz wysokości ryzyka wznowy określonego wg Międzynarodowego Wskaźnika Prognostycznego (IPI – International Prognostic Index) (0 lub 1 – ryzyko niskie, 2 – niskie pośrednie, 3 – wysokie pośrednie, 4 lub 5 – wysokie), a następnie zrandomizowano w stosunku 1:1 do grupy leczonej wg schematu R-CHOP oraz do grupy leczonej wg schematu VR-CAP. Schemat VR-CAP obejmował leki i dawki schematu R-CHOP, jednakże winkrystyna została zastąpiona bortezomibem podawanym dożylnie w dawce 1,3mg/m2 w dniach 1, 4, 8 i 11 każdego cyklu. Planowano podawać 6 cykli leczenia co 21 dni, a po uzyskaniu odpowiedzi przy szóstym podaniu wydłużyć leczenie do 8 cykli. Pierwszorzędowym punktem końcowym badania było przeżycie wolne od progresji (PFS – progression-free survival).
Średni okres obserwacji wyniósł 40 miesięcy. PFS w grupie leczonej wg schematu R-CHOP wyniósł 14,4 miesiąca, a w grupie leczonej wg schematu VR-CAP 24,7 miesiąca (p<0,001). Średni czas trwania PFS wyniósł odpowiednio 16,1 miesiąca w porównaniu do 30,7 miesiąca w grupie chorych otrzymujących bortezomib (p<0,001). 4-letnie przeżycie całkowite (OS – overall survival) wyniosło 54% i 64% na korzyść grupy chorych otrzymujących leczenie schematem VR-CAP. Zastosowanie bortezomib wykazało przewagę nad standardowym leczeniem w przypadku odsetka odpowiedzi całkowitych (42% vs. 53%) i średniego czasu trwania tych odpowiedzi (18,0 miesiąca vs. 42,1 miesiąca). Schemat VR-CAP wykazywał jednak wyższą toksyczność w postaci neutropenii (88% vs. 74%) i trombocytopenii (72% vs. 19%).
Podsumowując – zastąpienie w klasycznym schemacie R-CHOP winkrystyny bortezomibem pozwala uzyskać lepsze efekty leczenia, jednakże jest obarczone wyższym ryzykiem hematotoksyczności.
Do badania włączono 487 chorych na chłoniaka z komórek płaszcza w II, III i IV stopniu zaawansowania klinicznego, którzy nie spełniali kryteriów przeszczepu komórek macierzystych lub postanowili nie korzystać z tej opcji. Chorych podzielono wg stopnia zaawansowania klinicznego choroby oraz wysokości ryzyka wznowy określonego wg Międzynarodowego Wskaźnika Prognostycznego (IPI – International Prognostic Index) (0 lub 1 – ryzyko niskie, 2 – niskie pośrednie, 3 – wysokie pośrednie, 4 lub 5 – wysokie), a następnie zrandomizowano w stosunku 1:1 do grupy leczonej wg schematu R-CHOP oraz do grupy leczonej wg schematu VR-CAP. Schemat VR-CAP obejmował leki i dawki schematu R-CHOP, jednakże winkrystyna została zastąpiona bortezomibem podawanym dożylnie w dawce 1,3mg/m2 w dniach 1, 4, 8 i 11 każdego cyklu. Planowano podawać 6 cykli leczenia co 21 dni, a po uzyskaniu odpowiedzi przy szóstym podaniu wydłużyć leczenie do 8 cykli. Pierwszorzędowym punktem końcowym badania było przeżycie wolne od progresji (PFS – progression-free survival).
Średni okres obserwacji wyniósł 40 miesięcy. PFS w grupie leczonej wg schematu R-CHOP wyniósł 14,4 miesiąca, a w grupie leczonej wg schematu VR-CAP 24,7 miesiąca (p<0,001). Średni czas trwania PFS wyniósł odpowiednio 16,1 miesiąca w porównaniu do 30,7 miesiąca w grupie chorych otrzymujących bortezomib (p<0,001). 4-letnie przeżycie całkowite (OS – overall survival) wyniosło 54% i 64% na korzyść grupy chorych otrzymujących leczenie schematem VR-CAP. Zastosowanie bortezomib wykazało przewagę nad standardowym leczeniem w przypadku odsetka odpowiedzi całkowitych (42% vs. 53%) i średniego czasu trwania tych odpowiedzi (18,0 miesiąca vs. 42,1 miesiąca). Schemat VR-CAP wykazywał jednak wyższą toksyczność w postaci neutropenii (88% vs. 74%) i trombocytopenii (72% vs. 19%).
Podsumowując – zastąpienie w klasycznym schemacie R-CHOP winkrystyny bortezomibem pozwala uzyskać lepsze efekty leczenia, jednakże jest obarczone wyższym ryzykiem hematotoksyczności.
