Skuteczność połączenia oksykodonu i naloksonu w leczeniu bólu nowotworowego
Autor: Aleksandra Lang
Data: 03.12.2015
Źródło: Lazzari M et al. „Efficacy and tolerability of oral oxycodone and oxycodone/naloxone combination in opioid-naïve cancer patients: a propensity analysis.” Drug Design, Development and Therapy 2015:9 5863–5872./AL
Opioidy są lekami trzeciego stopnia drabiny analgetycznej WHO i stosowane są w przypadku bólu o średnim i dużym nasileniu. W pierwszej linii zalecane jest użycie morfiny, oksykodonu lub hydromorfonu.
Czynnikiem ograniczającym użycie opioidów są przede wszystkim działania niepożądane. Do najczęstszych należą zaburzenia pracy jelita grubego objawiające się zaparciami, twardymi, suchymi stolcami, niepełnym wypróżnieniem, wzdęciami i skurczami brzucha. Zaburzenia te występują u ok. 90% chorych leczonych lekami opioidowymi. U chorych otrzymujących oksykodonu częstość tych zaburzeń waha się pomiędzy 26% a 49%. Zarówno ESMO (European Society of Medical Oncology) jak i EAPC (European Association of Palliative Care) zalecają rutynowe stosowanie leków przeciwko zaparciom w trakcie leczenia opioidami. Prezentowane badanie ma na celu ocenę skuteczności działania połączenia oksykodonu i naloksonu.
Nalokson jest antagonistą receptorów opioidowych. Oksykodon połączony z naloksonem w stosunku 2:1 pozwala ograniczyć występowanie działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Nalokson działając miejscowo w przewodzie pokarmowym blokuje tam receptory opioidowe, natomiast uzyskuje zbyt niskie stężenie w surowicy by zakłócać działanie oksykodonu w ośrodkowym układzie nerwowym. Nalokson charakteryzuje się również niską biodostępnością (<3%) oraz podlega efektowi pierwszego przejścia przez wątrobę. Dotychczasowe badania wykazały skuteczność połączenia oksykodonu z naloksonem w leczeniu bólu nienowotworowego i ograniczenie ilości zaparć wywołanych opioidami.
Do badania włączono 146 chorych z rozpoznanym guzem litym, bólem średnim lub ciężkim określonym wg skali API (average pain intensity) ≥4, nie otrzymujących wcześniej opioidów. Chorych monitorowano przy włączeniu do badania, po 30 i po 60 dniach. Połowa chorych (73 osób) otrzymywała sam oksykodon, a druga połowa połączenie oksykodonu z naloksonem w dawkach ustalonych przez specjalistów. W obu grupach intensywność bólu zmniejszyła się o ok. 3 punkty w skali API. Wskaźnik BFI (Bowel Function Index) służący ocenie zaburzeń oddawania stolca oraz tygodniowe użycie leków przeciwko zaparciom uległy poprawie w grupie chorych otrzymujących połączenie oksykodonu z naloksonem (p=0,02), natomiast uległ pogorszeniu w grupie chorych otrzymujących sam oksykodon. Działania niepożądane wystąpiły u 28,9% chorych z grupy oksykodonu i u 8,2% chorych z grupy połączenia oksykodonu z naloksonem (p<0,01). W grupie połączonych leków rzadsze były również nudności i wymioty. Zanotowano również poprawę jakości życia w tej grupie chorych.
Podsumowując – w grupie chorych z przewlekłym bólem nowotworowym skuteczność przeciwbólowa połączenia oksykodonu z naloksonem jest podobna do skuteczności samego oksykodonu, jednakże ze znaczącym spadkiem częstości działań niepożądanych.
Nalokson jest antagonistą receptorów opioidowych. Oksykodon połączony z naloksonem w stosunku 2:1 pozwala ograniczyć występowanie działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Nalokson działając miejscowo w przewodzie pokarmowym blokuje tam receptory opioidowe, natomiast uzyskuje zbyt niskie stężenie w surowicy by zakłócać działanie oksykodonu w ośrodkowym układzie nerwowym. Nalokson charakteryzuje się również niską biodostępnością (<3%) oraz podlega efektowi pierwszego przejścia przez wątrobę. Dotychczasowe badania wykazały skuteczność połączenia oksykodonu z naloksonem w leczeniu bólu nienowotworowego i ograniczenie ilości zaparć wywołanych opioidami.
Do badania włączono 146 chorych z rozpoznanym guzem litym, bólem średnim lub ciężkim określonym wg skali API (average pain intensity) ≥4, nie otrzymujących wcześniej opioidów. Chorych monitorowano przy włączeniu do badania, po 30 i po 60 dniach. Połowa chorych (73 osób) otrzymywała sam oksykodon, a druga połowa połączenie oksykodonu z naloksonem w dawkach ustalonych przez specjalistów. W obu grupach intensywność bólu zmniejszyła się o ok. 3 punkty w skali API. Wskaźnik BFI (Bowel Function Index) służący ocenie zaburzeń oddawania stolca oraz tygodniowe użycie leków przeciwko zaparciom uległy poprawie w grupie chorych otrzymujących połączenie oksykodonu z naloksonem (p=0,02), natomiast uległ pogorszeniu w grupie chorych otrzymujących sam oksykodon. Działania niepożądane wystąpiły u 28,9% chorych z grupy oksykodonu i u 8,2% chorych z grupy połączenia oksykodonu z naloksonem (p<0,01). W grupie połączonych leków rzadsze były również nudności i wymioty. Zanotowano również poprawę jakości życia w tej grupie chorych.
Podsumowując – w grupie chorych z przewlekłym bólem nowotworowym skuteczność przeciwbólowa połączenia oksykodonu z naloksonem jest podobna do skuteczności samego oksykodonu, jednakże ze znaczącym spadkiem częstości działań niepożądanych.
