Zaparcia wywołane opioidami u pacjentów onkologicznych

W czasopiśmie „Pain” będącym organem International Association for the Study of Pain opublikowano wyniki wieloośrodkowego, prospektywnego badania obserwacyjnego dotyczącego zaparć wywołanych opioidami.

Celem badania było określenie częstości występowania OIC (Opioid Induced Constipation – zaparcia wywołane opioidami) u pacjentów z nowotworem, użyteczności prostego pytania przesiewowego, dokładności Rzymskich Kryteriów IV, klinicznych cech OIC (fizycznych i psychologicznych), wpływu OIC na jakość życia oraz wzorców leczenia zaparć w Wielkiej Brytanii. Badanie przeprowadzono w 4 szpitalach i 12 hospicjach w Wielkiej Brytanii (od sierpnia 2017 do sierpnia 2019). Kryteria włączenia obejmowały wiek ≥ 18 lat, obecność nowotworu, rozpoznanie bólu nowotworowego i regularne przyjmowanie opioidów przez co najmniej tydzień (słaby opioid lub silny opioid zależnie od stopnia natężenia bólu).

Badanie potwierdziło, że zaparcia wywołane opioidami są częstym problemem u pacjentów z bólem nowotworowym. W ocenie klinicznej 59,1 proc. pacjentów zostało określonych jako cierpiących na OIC, 2,5 proc. jako mających inną przyczynę zaparć, a 19 proc. jako niemających zaparć, ale przyjmujących regularnie środki przeczyszczające.

Badanie to potwierdziło również, że OIC wiąże się ze znaczną zachorowalnością u pacjentów z chorobą nowotworową. Dlatego pacjenci z bólem nowotworowym (i pacjenci z bólem nienowotworowym) otrzymujący opioidowe leki przeciwbólowe powinni być regularnie i dokładnie oceniani pod kątem zaparć. 30 proc. pacjentów, u których potwierdzono OIC, nie otrzymywało żadnego leczenia zaparć - pomimo międzynarodowych zaleceń.
Podsumowując, badanie potwierdza, że OIC jest powszechne wśród pacjentów z bólem nowotworowym oraz u pacjentów w opiece paliatywnej i że wiąże się ze spektrum objawów fizycznych, wieloma objawami psychologicznymi oraz ogólnym pogorszeniem jakości życia.