Dodatkowy czas dla matek wcześniaków

Petycję w sprawie wydłużenia urlopów macierzyńskich podpisało prawie 16 tys. osób. Minister rodziny pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk powołała zespół roboczy, do którego zaprosiła sygnatariuszy dokumentu, by wspólnie wypracować satysfakcjonujące i możliwe do udźwignięcia rozwiązanie legislacyjne. Pierwsze spotkanie odbędzie się 15 lutego.

Powszechne jest przekonanie, że wcześniak to po prostu małe dziecko. Nic bardziej mylnego. Poród przedwczesny wiąże się z wieloma komplikacjami i walką o zdrowie, a bardzo często i o życie dziecka, które wiele tygodni musi spędzić w szpitalu. Jest to trudny czas dla malucha, ale również dla jego mamy, która czuwa przy inkubatorze, a tygodnie urlopu macierzyńskiego bezpowrotnie uciekają. Urlop macierzyński musi się rozpocząć w dniu porodu i nie może być przerwany zwolnieniem z tytułu opieki nad dzieckiem przed upływem 8 tygodni. W wielu krajach zauważono już ten problem i wprowadzono rozwiązania wspierające matki wcześniaków. U naszych zachodnich sąsiadów – Niemców urlopy macierzyńskie dla matek wcześniaków, w porównaniu do tych rodzących o czasie, są dłuższe o 4 tygodnie. Wielka Brytania i Włochy wydłużają taki urlop o 12 tygodni, a Francja oraz Słowenia dodają tyle dni wolnego, o ile wcześniej dziecko przyszło na świat. To pokazuje, że rozwiązania są różne, ale każde z nich jest dobre, ponieważ zauważa matkę wcześniaka, wspiera ją i choć trochę zdejmuje ciężar z jej pleców. Belgia również rozpoczęła proces zmiany legislacji, choć aktualnie mamy wcześniaków korzystają ze zwolnień lekarskich, gdy dzieci są w szpitalach, jednak jest to zwyczajowe rozwiązanie, wynikające z dobrej woli, a nie prawne. Ukraina też zamierza pójść w nasze ślady i wystąpić o przyznanie dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Fundacja Koalicja dla wcześniaka jest częścią EFCNI – Europejskiej Fundacji na rzecz noworodków, stąd dostęp do bezpośrednich źródeł informacji o sytuacji w innych krajach – od organizacji współtworzących europejską sieć współpracy.



Nadszedł dobry czas, żeby w Polsce pochylono się nad tym problemem i zadbano o matki wcześniaków i chorych noworodków, które po urodzeniu wymagają hospitalizacji, które od lat apelują o zmiany w przepisach prawa. Oczywiście, nie zapominamy o ojcach i apelujemy o to, by z wydłużonego urlopu mogli korzystać obydwoje rodziców czy opiekunowie prawni, uzgadniając podział dodatkowo przyznanego czasu między sobą. Dlatego też treść petycji ewoluowała, można ją wciąż poprzeć podpisem, by pokazać decydentom, że sprawa jest ważna i wciąż zyskuje poparcie społeczne.

Niestety, poprzedni rząd ignorował wielokrotnie zgłaszany problem utraty urlopów macierzyńskich podczas hospitalizacji dzieci urodzonych przedwcześnie.
Co ważne - sygnatariusze petycji zabiegają nie tylko o prawa mamy i wcześniaka, ale też mamy i chorego noworodka urodzonego o czasie, który wymaga po urodzeniu hospitalizacji.

Od małego impulsu do wielkiego działania
17 listopada obchodzimy Światowy Dzień Wcześniaka, który w 2023 r. był dniem szczególnym, ponieważ to właśnie wtedy dziennikarka i mama dziś 3-letnich skrajnych wcześniaków – bliźniaków: Leny i Filipa dmuchnęła wiatr w żagle Elżbiety Brzozowskiej, wiceprezeski Fundacji Koalicja dla wcześniaka, która stworzyła petycję. Petycję od razu poparły i dołączyły do grona jej sygnatariuszy organizacje wchodzące w skład Ogólnopolskiego Porozumienia Razem dla Wcześniaków z całej Polski: MatkoweLove, Mali Wojownicy, Za wcześnie, Przed czasem, Ośmiorniczki dla wcześniaków, Laboratorium Marzeń, Calineczki oraz dwie organizacje działające w obszarze kardiologii dziecięcej Serce Dziecka i Najdroższa Blizna.

Petycję wspiera środowisko medyczne – byli i aktualni prezesi Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego: prof. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka (aktualnie prezeska Fundacji Koalicja dla wcześniaka), prof. Ryszard Lauterbach, prof. Tomasz Szczapa, krajowa konsultant w dziedzinie neonatologii prof. Ewa Helwich, prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego prof. Teresa Jackowska, a także lekarze-edukatorzy obecni w mediach społecznościowych: NeonatoOlka, prof. Wojciech Feleszko, Pani Doktor Blog, Dr Ilona Małecka, Doktorek Radzi, ale też położne, prawnicy i inne organizacje pozarządowe, jak np. Rodzić po ludzku czy Matecznik.
Petycja została również poparta przez rzeczniczkę praw dziecka, rzecznika praw pacjenta oraz przez Parlamentarny Zespół Praw Kobiet, co pokazuje, że problem matek wcześniaków i chorych noworodków jest ważny i spotkał się ze zrozumieniem.

Priorytet Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
W styczniu petycja wydłużająca urlopy macierzyńskie matkom wcześniaków trafiła do minister rodziny, pracy i polityki społecznej – Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, która po przyjrzeniu się sprawie ogłosiła, że jest to priorytet ministerstwa i powołała zespół koordynujący pracę nad tym projektem. 15 lutego odbędzie się spotkanie, w którym będą uczestniczyć sygnatariusze petycji.

Czas po wyjściu ze szpitala to dopiero moment na zbudowanie więzi, poznanie się, bycie z sobą, choć też nie jest to proste, bo często rodzice wcześniaków spędzają kilkanaście dni w miesiącu na wizytach u wielu specjalistów – mamy więc nadzieję, że i ten problem w końcu zostanie rozwiązany i ruszy program opieki koordynowanej KORD.

Na pewno nie będzie to sprint, a maraton, ale jest wola polityczna, by zmienić legislację i mimo że to potrwa, to dla przyszłych mam i ojców wcześniaków i chorych noworodków – warto!