123RF
Dziecko z cukrzycą – wspólny pacjent pediatry i diabetologa ►
Redaktor: Bogusz Soiński
Data: 24.01.2022
Źródło: konferencja Diabetologia w Gabinecie Pediatry
| Tagi: | Agnieszka Szadkowska, cukrzyca |
– Jeżeli pacjent ciągle zgłasza się do lekarza POZ po recepty lub zlecenia na wyroby medyczne związane z leczeniem cukrzycy, to należy sprawdzić, czy nadal jest pod stałą opieką poradni diabetologicznej. Nieregularna opieka specjalistyczna zwiększa ryzyko ostrych i przewlekłych powikłań choroby – podkreśla prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szadkowska.
Biorąc pod uwagę typy cukrzycy, wśród dzieci w Polsce 92–95 proc. stanowi cukrzyca typu 1, dawniej nazywana cukrzycą insulinozależną, spowodowana nieodwracalnym zniszczeniem komórek beta wysp trzustkowych, prowadzącym do niedoboru insuliny. Od 5 do 8 proc. to cukrzyce innego typu. Wraz ze wzrostem występowania otyłości coraz częściej obserwujemy dzieci z nietolerancją glukozy, a nawet ze zdiagnozowaną cukrzycą typu 2. Postęp w zakresie wiedzy genetycznej, dostępność metod genetycznych w codziennej praktyce pozwoliły nam odkryć pacjentów z innym typem cukrzycy – z cukrzycą monogenową, która czasem ukrywała się pod „maską” cukrzycy typu 1, coraz częściej obserwujemy również cukrzycę związaną z mukowiscydozą.
– W Polsce występuje największy wzrost zachorowalności na cukrzycę typu 1 w Europie, choruje jedno na 300 dzieci, a zapadalność niestety cały czas rośnie, w związku z tym lekarz rodzinny czy pediatra coraz częściej będzie rozpoznawał tę chorobę u dzieci. Kryteria rozpoznania cukrzycy u dzieci są takie same jak u dorosłych, lecz dynamika rozwoju cukrzycy typu 1 jest zwykle znacznie szybsza – mówi prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szadkowska z Kliniki Pediatrii, Diabetologii, Endokrynologii i Nefrologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Specjalistka w dziedzinie diabetologii omawia kryteria rozpoznawania choroby oraz trudności diagnostyczne związane z „maskami” cukrzycy – poliurią (wielomoczem), polidypsją (nadmiernym pragnieniem), nudnościami, wymiotami, silnymi bólami brzucha, oddechem Kussmaula, czyli formą hiperwentylacji, zmianami na śluzówkach jamy ustnej, nalotami na migdałach, utratą masy ciała lub z jej utrzymaniem pomimo wzrastania, a także wyprzeniami grzybiczymi okolicy krocza.
Prof. Szadkowska opisuje obraz kliniczny cukrzycy typu 1 u dzieci przy rozpoznaniu choroby i tłumaczy szczegółowo: – U każdego dziecka z podejrzeniem cukrzycy należy jak najszybciej oznaczyć stężenie glukozy we krwi, maksymalnie w ciągu kilku godzin. U pacjentów z gwałtownym rozwojem cukrzycy opóźnienie rozpoznania o 24–48 godzin może skutkować wystąpieniem cukrzycowej kwasicy ketonowej – stanu zagrożenia dla zdrowia i życia. Dzieci z objawami cukrzycy z przygodną glikemią na poziomie co najmniej 200 mg/dl, w dobrym stanie ogólnym – powinny być jak najszybciej skierowane do najbliższego oddziału diabetologicznego, a w stanie średnim lub ciężkim – do szpitala, w którym należy oznaczyć glikemię. Nie można rozpoznać zaburzeń gospodarki węglowodanowej na podstawie pomiarów wykonanych za pomocą glukometru.
Ekspertka prezentuje algorytm diagnostyki typu cukrzycy u dzieci oraz zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dotyczące leczenia dzieci z cukrzycą.
– Jeżeli pacjent ciągle zgłasza się do lekarza POZ po recepty lub zlecenia na wyroby medyczne związane z leczeniem cukrzycy, to należy sprawdzić, czy nadal jest pod stałą opieką poradni diabetologicznej. Nieregularna opieka diabetologiczna zwiększa ryzyko ostrych i przewlekłych powikłań choroby – podkreśla.
Prof. Szadkowska opowiada o farmakoterapii, pompach insulinowych stosowanych u dzieci w Polsce, rejestracji insulin analogowych u pacjentów poniżej 18. roku życia, samokontroli, systemach ciągłego monitorowania, docelowych parametrach glikemii, przebiegu klinicznym cukrzycy typu 1.
Wylicza ostre powikłania cukrzycy – cukrzycową kwasicę ketonową, hipoglikemię, uwagę poświęca również chorobom infekcyjnym u dzieci z cukrzycą i wartościom docelowym parametrów dla redukcji ryzyka powikłań naczyniowych. – Badania wykazały, że w im młodszym wieku zapadamy na cukrzycę, tym bardziej skraca się czas życia. Pediatrzy powinni zwracać uwagę na dobre wyrównanie metaboliczne pacjentów – zauważa prof. Agnieszka Szadkowska, dodając, że istotne są też aktywność fizyczna i uprawianie sportu: – Dzieci i młodzież z cukrzycą powinny być zachęcane do codziennej umiarkowanej lub intensywnej aktywności fizycznej – mogą uprawiać sport tak samo jak dzieci bez cukrzycy.
Wykład „Dziecko z cukrzycą – wspólny pacjent pediatry i diabetologa” został zaprezentowany podczas konferencji Diabetologia w Gabinecie Pediatry Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szadkowska, prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska).
– W Polsce występuje największy wzrost zachorowalności na cukrzycę typu 1 w Europie, choruje jedno na 300 dzieci, a zapadalność niestety cały czas rośnie, w związku z tym lekarz rodzinny czy pediatra coraz częściej będzie rozpoznawał tę chorobę u dzieci. Kryteria rozpoznania cukrzycy u dzieci są takie same jak u dorosłych, lecz dynamika rozwoju cukrzycy typu 1 jest zwykle znacznie szybsza – mówi prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szadkowska z Kliniki Pediatrii, Diabetologii, Endokrynologii i Nefrologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Specjalistka w dziedzinie diabetologii omawia kryteria rozpoznawania choroby oraz trudności diagnostyczne związane z „maskami” cukrzycy – poliurią (wielomoczem), polidypsją (nadmiernym pragnieniem), nudnościami, wymiotami, silnymi bólami brzucha, oddechem Kussmaula, czyli formą hiperwentylacji, zmianami na śluzówkach jamy ustnej, nalotami na migdałach, utratą masy ciała lub z jej utrzymaniem pomimo wzrastania, a także wyprzeniami grzybiczymi okolicy krocza.
Prof. Szadkowska opisuje obraz kliniczny cukrzycy typu 1 u dzieci przy rozpoznaniu choroby i tłumaczy szczegółowo: – U każdego dziecka z podejrzeniem cukrzycy należy jak najszybciej oznaczyć stężenie glukozy we krwi, maksymalnie w ciągu kilku godzin. U pacjentów z gwałtownym rozwojem cukrzycy opóźnienie rozpoznania o 24–48 godzin może skutkować wystąpieniem cukrzycowej kwasicy ketonowej – stanu zagrożenia dla zdrowia i życia. Dzieci z objawami cukrzycy z przygodną glikemią na poziomie co najmniej 200 mg/dl, w dobrym stanie ogólnym – powinny być jak najszybciej skierowane do najbliższego oddziału diabetologicznego, a w stanie średnim lub ciężkim – do szpitala, w którym należy oznaczyć glikemię. Nie można rozpoznać zaburzeń gospodarki węglowodanowej na podstawie pomiarów wykonanych za pomocą glukometru.
Ekspertka prezentuje algorytm diagnostyki typu cukrzycy u dzieci oraz zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dotyczące leczenia dzieci z cukrzycą.
– Jeżeli pacjent ciągle zgłasza się do lekarza POZ po recepty lub zlecenia na wyroby medyczne związane z leczeniem cukrzycy, to należy sprawdzić, czy nadal jest pod stałą opieką poradni diabetologicznej. Nieregularna opieka diabetologiczna zwiększa ryzyko ostrych i przewlekłych powikłań choroby – podkreśla.
Prof. Szadkowska opowiada o farmakoterapii, pompach insulinowych stosowanych u dzieci w Polsce, rejestracji insulin analogowych u pacjentów poniżej 18. roku życia, samokontroli, systemach ciągłego monitorowania, docelowych parametrach glikemii, przebiegu klinicznym cukrzycy typu 1.
Wylicza ostre powikłania cukrzycy – cukrzycową kwasicę ketonową, hipoglikemię, uwagę poświęca również chorobom infekcyjnym u dzieci z cukrzycą i wartościom docelowym parametrów dla redukcji ryzyka powikłań naczyniowych. – Badania wykazały, że w im młodszym wieku zapadamy na cukrzycę, tym bardziej skraca się czas życia. Pediatrzy powinni zwracać uwagę na dobre wyrównanie metaboliczne pacjentów – zauważa prof. Agnieszka Szadkowska, dodając, że istotne są też aktywność fizyczna i uprawianie sportu: – Dzieci i młodzież z cukrzycą powinny być zachęcane do codziennej umiarkowanej lub intensywnej aktywności fizycznej – mogą uprawiać sport tak samo jak dzieci bez cukrzycy.
Wykład „Dziecko z cukrzycą – wspólny pacjent pediatry i diabetologa” został zaprezentowany podczas konferencji Diabetologia w Gabinecie Pediatry Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szadkowska, prof. dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska).
