Metformina obniża ryzyko dny moczanowej

Dna moczanowa i stany przedcukrzycowe posiadają wspólny mianownik - nadmierna masa ciała i zespół metaboliczny. Ważne, praktyczne dane przedstawiono na łamach prestiżowego „Annals of Rheumatic Diseases”, gdzie wykazano związek między leczeniem metforminą a ryzykiem dny moczanowej u pacjentów ze stanem przedcukrzycowym.

Częstość występowania dny moczanowej wynosi od 1 do 4 proc. populacji ogólnej, choć w niektórych krajach może wzrosnąć nawet do 10 proc. Niestety, na całym świecie odsetek ten stopniowo wzrasta z powodu złych nawyków żywieniowych (nieszczęsne fast foody, słodkie i słone przekąski), brak aktywności fizycznej, rosnący odsetek nadwagi, otyłości i zespołu metabolicznego. Pomimo silnego związku między dną moczanową a stanem przedcukrzycowym rola metforminy w leczeniu pierwszej z wymienionych chorób u osób ze stanem przedcukrzycowym pozostaje nieznana - a szkoda, gdyż lek ten jest tani, powszechnie dostępny i prosty w stosowaniu.

Korzystając z elektronicznej dokumentacji zdrowotnej z lat 2007–2022 zespół kanadyjsko-amerykańskich naukowców określił związek między stosowaniem metforminy u osób ze stanem przedcukrzycowym a ryzykiem wystąpienia dny moczanowej. Stan przedcukrzycowy definiowano na podstawie poziomu hemoglobiny glikowanej (za oceanem powszechne, w Europie niekoniecznie). Osoby niestosujące leków przeciwcukrzycowych dopasowano do osób stosujących metforminę, a następnie analizowano związek między stosowaniem metforminy a zmianami w stężeniu moczanów lub białka C-reaktywnego (CRP) w surowicy.

Porównano dane 1154 pacjentów rozpoczynających leczenie metforminą z 13 877 osobami o podobnej charakterystyce wieku, płci i masy ciała, a obserwację prowadzono około 4 lat. Wykazano, że częstość występowania dny moczanowej na 1000 osobolat była istotnie statystycznie niższa u osób stosujących metforminę (7,1 przypadków) w porównaniu z osobami nieleczonymi (9,5 zdarzeń). Obliczono, że rozpoczęcie leczenia metforminą w przypadku potwierdzenia jednego ze stanów przedcukrzycowych wiązało się ze zmniejszonym o 32 proc. względnym ryzykiem dny moczanowej; nie stwierdzono natomiast związku pomiędzy powyższą formą leczenia a zmianami stężenia kwasu moczowego i CRP.

Powyższe badanie sugeruje, że metformina może odgrywać ważną rolę w zmniejszaniu ryzyka dny moczanowej u osób ze stanem przedcukrzycowym, co skłania ku rozważeniu takiej formy wsparcia populacji obciążonej jednocześnie ryzykiem wielu innych groźnych chorób.