Profilaktyka zakażenia HIV – zalecenia CDC

Zakażenie wirusem HIV ma poważne konsekwencje, stąd tak ważna jest odpowiednia profilaktyka. Nauka przychodzi z pomocą także tym osobom, które podjęły bądź podejmują zachowania ryzykowne. O tym, jak postępować z tą grupą pacjentów, informują najnowsze wytyczne CDC.

Eksperci zalecają, by profilaktyczną farmakoterapię włączać u osób, które w ciągu 6 ostatnich miesięcy odbyły stosunek analny bądź waginalny i dodatkowo spełniają co najmniej jeden z podanych warunków: partner seksualny z HIV (zwłaszcza jeśli ma nieznane lub wykrywalne miano wirusa), partner, u którego w ciągu ostatnich 6 miesięcy doszło do bakteryjnej choroby przenoszonej drogą płciową (STD, sexually-transmitted disease), nieużywanie bądź używanie sporadyczne prezerwatyw.

Podają również, że należy pamiętać o osobach przyjmujących dożylnie narkotyki, szczególnie jeśli mają partnera HIV-dodatniego bądź współdzielą igły z innymi osobami.

CDC podaje, że codzienna doustna profilaktyka u wymienionych grup pacjentów powinna opierać się na emtrycytabinie (F) 200 mg w połączeniu z fumaranem dizoproksylu tenofowiru (TDF) 300 mg dla mężczyzn i kobiet lub alafenamid tenofowiru (TAF) 25 mg dla mężczyzn i kobiet transpłciowych.

Uwaga! Połączenie F/TAF nie zostało zbadane i nie jest zalecane dla osób płci żeńskiej, które mogą zarazić się wirusem HIV poprzez receptywny seks waginalny.

Włączenie farmakoterapii jest zdeterminowane przez stan zdrowia pacjenta; można ją bezpiecznie stosować u osób z udokumentowanym ujemnym wynikiem testu HIV Ag/Ab w ciągu tygodnia przed rozpoczęciem terapii, z brakiem objawów ostrego zakażenia HIV, szacowanym klirensem kreatyniny ≥30 ml/min i brakiem przeciwwskazań do samych substancji czynnych.

Wytyczne wskazują na konieczność oceny klirensu kreatyniny raz na 12 miesiące u pacjentów w wieku poniżej 50 lat lub u pacjentów, u których szacowany klirens kreatyniny był większy niż 90 ml/min w momencie rozpoczęcia farmakoterapii; u pozostałych należy go oceniać co 6 miesięcy.

W przypadku pacjentów przyjmujących F/TAF zalecane jest oznaczanie poziomu trójglicerydów i cholesterolu oraz masy ciała co 12 miesięcy.

Eksperci CDC zalecają, by każdego pacjenta z wymienionych grup testować co 3 miesiące w kierunku HIV (Ag/Ab i test RNA HIV-1), a w kierunku pozostałych STD co 6 miesięcy; wyjątkiem są osoby z objawami danej choroby przenoszonej drogą płciową oraz mężczyźni i kobiety transpłciowe uprawiający seks z mężczyznami (MSM) – w tych grupach testowanie powinno odbywać się co trzy miesiące.

Zaktualizowane wytyczne obejmują także zalecenia co do oceny pacjentów przyjmujących profilaktykę w postaci wstrzyknięć (kabotegrawir, Vocabria). Jest to lek zalecany przez CDC dla aktywnych seksualnie pacjentów dorosłych i młodzieży. Może być odpowiedni dla pacjentów, którzy mają problemy z doustnym przyjmowaniem leków, dla tych, którzy preferują iniekcje co dwa miesiące bądź chorują na poważną chorobę nerek, która uniemożliwia im stosowanie innych leków.

Dla tej podgrupy podkreślono konieczność wykonywania testu na obecność HIV przy każdej wizycie iniekcyjnej (czyli co 2 miesiące). Dodatkowo, w subpopulacji MSM, zaleca się badania przesiewowe w kierunku pozostałych STD co 4 miesiące. U osób heteroseksualnych takie badania należy powtarzać co 6 miesięcy. Regularna ocena czynności nerek, trójglicerydów lub cholesterolu nie jest konieczna.

U osób, które zakończyły farmakoterapię doustną w ciągu ostatnich trzech miesięcy lub iniekcje w ciągu ostatnich 12 miesięcy, należy wykonać test HIV Ag/Ab HIV oraz jakościowy lub ilościowy test RNA HIV-1. W przypadku pacjentów wznawiających profilaktykę po dłuższej przerwie należy wykonać test HIV Ag/Ab.

Kompletne wytyczne CDC w języku angielskim są dostępne pod linkiem:

WYTYCZNE

Opracowanie: lek. Damian Matusiak