123RF
Psychoterapia może zapobiegać nawrotom depresji w trakcie i po odstawieniu leku
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 02.06.2021
Źródło: Medscape
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
| Tagi: | psychoterapia, depresja |
Jak twierdzą naukowcy, zapobiegawcza terapia poznawcza (PCT) lub terapia poznawcza oparta na uważności (mindfulness-based cognitive therapy, MBCT), mogą być prowadzone, gdy pacjent przechodzi przez etap zmniejszania dawki leków przeciwdepresyjnych i mogą być alternatywą dla długotrwałego stosowania leków przeciwdepresyjnych.
Takie interwencje mogą być skuteczne bez względu na profil pacjenta lub liczbę wcześniejszych epizodów depresyjnych. Jest to ważne, szczególnie dlatego, że wielu pacjentów chce zaprzestać przyjmowania leków przeciwdepresyjnych i są zainteresowani poszukiwaniem alternatywy. Oczywiście, jest to dylemat, ponieważ zaprzestanie przyjmowania leków przeciwdepresyjnych może skutkować nawrotem depresji. I dlatego postanowiono zbadać, czy istnieje alternatywa dla leków i komu można zmniejszyć dawki lub w ogóle odstawić leki przeciwdepresyjne.
Jak donosi JAMA Psychiatry, przeszukano literaturę do stycznia 2021 roku i na podstawie danych uczestników z randomizowanych badań klinicznych (RCT), porównano stosowanie interwencji psychologicznej w trakcie i/lub po zmniejszeniu dawki leków przeciwdepresyjnych w porównaniu ze stosowaniem samych leków przeciwdepresyjnych pod kątem ryzyka wystąpienia nawrotów depresji.
Uwzględniono cztery RCT z danymi 714 uczestników (średni wiek 49,2; 73,1% kobiet). Metaanaliza nie wykazała istotnej różnicy w czasie do nawrotu depresji między stosowaniem PCT lub MBCT podczas zmniejszania dawki leków przeciwdepresyjnych a samym leczeniem przeciwdepresyjnym (współczynnik ryzyka, HR, 0,86).
Czynniki związane z wyższym ryzykiem nawrotu to: młodszy wiek (HR, 0,98), krótszy czas trwania remisji (HR, 0,99) i wyższe poziomy rezydualnych objawów depresyjnych na początku badania (HR, 1,07). Żaden z uwzględnionych czynników moderujących, np. liczba wcześniejszych epizodów depresji, współistniejące zaburzenia psychiczne, nie był związany z ryzykiem nawrotu.
Badacze stwierdzają, że aktualne wytyczne kliniczne zalecają dalsze stosowanie leków przeciwdepresyjnych u pacjentów z wysokim ryzykiem nawrotu depresji (z wieloma wcześniejszymi epizodami i rezydualnymi objawami depresyjnymi). Wyniki opisywanej metaanalizy danych poszczególnych uczestników sugerują, że dalsze stosowanie leków przeciwdepresyjnych może nie być konieczne, nawet w przypadku pacjentów z grupy wysokiego ryzyka. Jednak wyniki należy interpretować ostrożnie, ponieważ nawrót depresji może być mylony z zespołem abstynencyjnym w stanach ustępowania choroby, gdy pacjent poddawany jest interwencji psychologicznej, przez co nie docenia się zdolności tych interwencji do zapobiegania nawrotom depresji.
Badanie jest częścią International Task Force for RelApse Prevention of Depse, planowana jest większa metaanaliza danych pacjentów, w której ocenione zostaną różne interwencje psychologiczne w porównaniu z grupą kontrolną. Badacze skupię się na pacjentach z depresją, którzy reagują na leczenie, ale nie osiągają pełnej remisji.
Dzisiaj eksperci uczestniczący w metaanalizie skłaniają się ku teorii, że jeśli ktoś ma pierwszy lub drugi epizod depresji i nie ma objawów od około roku, można odstawić leki. Uważają, że psychoterapia zdecydowanie pomoże w zapobieganiu nawrotom.
Jednak jeśli ktoś miał wiele epizodów umiarkowanej do ciężkiej depresji, generalnym zaleceniem będzie kontynuowanie leczenia, aby zapobiec nawrotom. Wszystkie decyzje dotyczące stopniowego zmniejszania dawki leków powinny być podejmowane przez lekarza prowadzącego.
Jak donosi JAMA Psychiatry, przeszukano literaturę do stycznia 2021 roku i na podstawie danych uczestników z randomizowanych badań klinicznych (RCT), porównano stosowanie interwencji psychologicznej w trakcie i/lub po zmniejszeniu dawki leków przeciwdepresyjnych w porównaniu ze stosowaniem samych leków przeciwdepresyjnych pod kątem ryzyka wystąpienia nawrotów depresji.
Uwzględniono cztery RCT z danymi 714 uczestników (średni wiek 49,2; 73,1% kobiet). Metaanaliza nie wykazała istotnej różnicy w czasie do nawrotu depresji między stosowaniem PCT lub MBCT podczas zmniejszania dawki leków przeciwdepresyjnych a samym leczeniem przeciwdepresyjnym (współczynnik ryzyka, HR, 0,86).
Czynniki związane z wyższym ryzykiem nawrotu to: młodszy wiek (HR, 0,98), krótszy czas trwania remisji (HR, 0,99) i wyższe poziomy rezydualnych objawów depresyjnych na początku badania (HR, 1,07). Żaden z uwzględnionych czynników moderujących, np. liczba wcześniejszych epizodów depresji, współistniejące zaburzenia psychiczne, nie był związany z ryzykiem nawrotu.
Badacze stwierdzają, że aktualne wytyczne kliniczne zalecają dalsze stosowanie leków przeciwdepresyjnych u pacjentów z wysokim ryzykiem nawrotu depresji (z wieloma wcześniejszymi epizodami i rezydualnymi objawami depresyjnymi). Wyniki opisywanej metaanalizy danych poszczególnych uczestników sugerują, że dalsze stosowanie leków przeciwdepresyjnych może nie być konieczne, nawet w przypadku pacjentów z grupy wysokiego ryzyka. Jednak wyniki należy interpretować ostrożnie, ponieważ nawrót depresji może być mylony z zespołem abstynencyjnym w stanach ustępowania choroby, gdy pacjent poddawany jest interwencji psychologicznej, przez co nie docenia się zdolności tych interwencji do zapobiegania nawrotom depresji.
Badanie jest częścią International Task Force for RelApse Prevention of Depse, planowana jest większa metaanaliza danych pacjentów, w której ocenione zostaną różne interwencje psychologiczne w porównaniu z grupą kontrolną. Badacze skupię się na pacjentach z depresją, którzy reagują na leczenie, ale nie osiągają pełnej remisji.
Dzisiaj eksperci uczestniczący w metaanalizie skłaniają się ku teorii, że jeśli ktoś ma pierwszy lub drugi epizod depresji i nie ma objawów od około roku, można odstawić leki. Uważają, że psychoterapia zdecydowanie pomoże w zapobieganiu nawrotom.
Jednak jeśli ktoś miał wiele epizodów umiarkowanej do ciężkiej depresji, generalnym zaleceniem będzie kontynuowanie leczenia, aby zapobiec nawrotom. Wszystkie decyzje dotyczące stopniowego zmniejszania dawki leków powinny być podejmowane przez lekarza prowadzącego.
