Rywaroksaban a niewydolność serca – korzyści czy straty?

Niewydolność serca, bardzo częste schorzenie, w konsekwencji wiąże się z aktywacją trombiny, co z kolei predysponuje do epizodów zakrzepowo-zatorowych i warunkuje złe rokowanie. Z tego względu pojawiło się przypuszczenie, że leczenie rywaroksabanem, inhibitorem czynnika Xa, może zmniejszyć wytwarzanie trombiny i w ten sposób poprawić rokowanie w tej grupie pacjentów.

Przeprowadzono randomizowane badanie z podwójnie ślepą próbą, które objęło 5022 pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca, frakcją wyrzutową lewej komory wynoszącą 40% lub mniej, chorobą wieńcową, zwiększonymi stężeniami peptydów natriuretycznych w osoczu i brakiem migotania przedsionków. Zostali oni losowo przydzieleni do grupy otrzymującej rywaroksaban (w „profilaktycznej” dawce 2,5 mg dwa razy na dobę) lub placebo; postępowanie obejmowało także standardowe leczenie z powodu epizodów nasilenia niewydolności serca. Badacze, jako miernik skuteczności postępowania, przyjęli zgon z dowolnej przyczyny, zawał mięśnia sercowego lub udar. Z kolei jako główny wskaźnik bezpieczeństwa postępowania było śmiertelne krwawienie lub krwawienie mogące spowodować trwałą niepełnosprawność.

Po medianie okresu obserwacji wynoszącej 21,1 miesiąca zgon, zawał serca lub udar mózgu wystąpił u 626 (25,0%) z 2507 pacjentów przypisanych do otrzymywania rywaroksabanu i u 658 (26,2%) z 2515 pacjentów z grupy placebo (HR 0,94; p=0,27). Nie wykazano istotnych różnic w śmiertelności pomiędzy grupami (odpowiednio 21,8% i 22,1%). Śmiertelne lub bardzo poważne krwawienie wystąpiło z kolei u 18 pacjentów którzy zażywali rywaroksaban oraz u 23 pacjentów przyjmujących placebo.

Jak więc widać, profilaktyczne podawanie rywaroksabanu w dawce 2,5 mg dwa razy na dobę nie wiązało się ze znacząco niższym odsetkiem zgonów, zawałów serca lub udarów u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca.