123RF
Ryzyko zachorowania na cukrzycę u chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 18.05.2021
Źródło: Baker JF, England BR, George M, Cannon G, Sauer B, Ogdie A, Hamilton BC, Hunter C, Duryee MJ, Thiele G, Mikuls TR. Disease activity, cytokines, chemokines and the risk of incident diabetes in rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis. 2021 May, 80 (5) 573-581
Działy:
Aktualności w Lekarz POZ
Aktualności
Jak wynika z niektórych badań obserwacyjnych - u chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) zwiększone jest ryzyko zachorowania na cukrzycę. Naukowcy przypuszczają, iż stan zapalny ma wpływ na powstanie insulinooporności, ponadto prawdopodobnie bezpośrednio oddziałuje na trzustkę hamując produkcję insuliny.
Stosowanie określonych terapii immunosupresyjnych według ostatnich publikacji naukowych może z kolei przekładać się na zmniejszenie zachorowań na cukrzycę wśród chorych z zapalnymi chorobami stawów.
Współwystępowanie cukrzycy ma istotne znaczenie kliniczne, gdyż dodatkowo zwiększa ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych, którymi szczególnie zagrożeni są chorzy z RZS, co z kolei ma duży wpływ na skrócenie przewidywanego okresu przeżycia.
W badaniu opartym na danych pochodzących z aktywnego rejestru weteranów chorych na RZS utworzonego w 2003 roku (VARA) analizowano zależność RZS oraz cukrzycy w kontekście parametrów przebiegu choroby (głównie aktywności choroby, ale również stężenia określonych cytokin).
Wśród 1866 chorych z RZS, którzy w chwili włączenia do badania nie chorowali na cukrzycę w trakcie obserwacji trwającej 9223 osobolat odnotowano 130 przypadków zachorowania na cukrzycę. Wśród czynników, które związane były z rozpoznaniem cukrzycy znalazły się: wysoka aktywność choroby (oceniana na podstawie DAS28-CRP), otyłość (BMI≥30kg/m2), starszy wiek oraz płeć męska. Natomiast działanie protekcyjne zaobserwowano przy stosowaniu metotreksatu oraz paleniu tytoniu.
Ponadto potwierdzono korelację ryzyka zachorowania na cukrzycę z poziomem cytokin i chemokin prozapalnych tj. Il-1, Il-6 oraz cytokiny/chemokiny zależne od makrofagów (warto podkreślić, że związek ten był niezależny od aktywności choroby).
W przeprowadzonym badaniu po raz pierwszy dostarczono dowody na bezpośredni związek pomiędzy zachorowaniem na cukrzycę a aktywnością choroby (RZS) oraz stężeniem określonych cytokin prozapalnych, niezależnie od wpływu innych znanych czynników ryzyka tj. wiek, stosowane leki (np. glikokortykosteroidów) czy BMI. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na cukrzycę wśród chorych z RZS należy wdrożyć skuteczne leczenie i obniżyć aktywność choroby. Być może kolejne badania pozwolą na wskazanie określonej ścieżki terapeutycznej (np. związanej z blokowaniem działania określonej cytokiny) preferowanej u chorych zagrożonych lub chorujących na cukrzycę.
Reumatoidalne zapalenie stawów u osobników podatnych mogą wywoływać fragmenty ściany komórkowej paciorkowców
Kategoria: reumatoidalne zapalenie stawów
Źródło: Moentadj R, Wang Y, Bowerman K, Rehaume L, Nel H, O Cuiv P, Stephens J, Baharom A, Maradana M, Lakis V, Morrison M, Wells T, Hugenholtz P, Benham H, Le Cao KA, Thomas R. Streptococcus species enriched in the oral cavity of patients with RA are a source of peptidoglycan-polysaccharide polymers that can induce arthritis in mice. Ann Rheum Dis. 2021 May, 80 (5) 566-572
W jamie ustnej oraz jelitach znajdują się liczne drobnoustroje. Mikroflora ma wpływ na układ immunologiczny, reguluje funkcje komórek odpornościowych odpowiedzialnych za procesy tolerancji jak i obronny. Zaburzenie równowagi mikroflory oraz zwiększenie liczebności tzw. patobiontów u osób podatnych (na przykład z obecnymi czynnikami genetycznymi) może prowadzić do wystąpienia chorób.
U chorych na RZS częściej występują choroby przyzębia, a nasilenie zmian koreluje z aktywnością choroby. Dowiedziono, iż u osób z chorobami przyzębia występują przeciwciała skierowane p/ko Porphyromonas gingivalis. Poziom tych przeciwciał korelował z aktywnością choroby i zmniejszał się w trakcie przyjmowania leków immunosupresyjnych. P. gingivalis jest kluczowym patogenem choroby przyzębia, który może komunikować się i promować wzrost bakterii pomocniczych w tym szczepów Streptococcus. S. gordonii, S. parasanguinis są związane z agresywnym zapaleniem przyzębia.
Na podstawie wymazów pobranych z języka badano mikroflorę jamy ustnej w trzech grupach: u chorych z RZS, u osób będących krewnymi chorych z RZS oraz w grupie kontrolnej (odpowiednio dobranej według wieku i płci). W grupie chorych z RZS oraz genetycznie predysponowanych większy był odsetek osób zgłaszających objawy zapalenia przyzębia. U osób tych stwierdzano dysbiotyczny profil mikroflory (w ocenie sekwencjonowania materiału genetycznego z wymazu z języka).
W eksperymencie in vitro polegającym na ekspozycji splenocytów na fragmenty ściany komórkowej paciorkowców obserwowano powstawanie cytokin prozapalnych. W kolejnym etapie badań dowiedziono, iż fragmenty ścian komórkowych Streptococcus parasalivarius (izolowanych od pacjentów z RZS oraz zdrowej populacji) po podaniu dootrzewnowo indukują zapalenie stawów w modelach mysich.
Na podstawie przeprowadzonych obserwacji powstała hipoteza naukowa. Dysbioza jamy ustnej połączona z powstaniem zmian zapalnych przyzębia powoduje zaburzenia funkcji bariery immunologicznej i umożliwia przedostanie się artrogennych fragmentów patogenów (fragmenty ścian komórkowych bakterii) do błony maziowej stawów. Kontrola higieny jamy ustnej w tym leczenie stanu zapalnego przyzębia, odpowiednie odżywianie się, niepalenie będzie sprzyjać utrzymaniu prawidłowej mikroflory jamy ustnej co zapewni trwałość bariery śluzówkowej i zredukuje skłonność do zachorowania na RZS.
Autorka: dr n. med. Ewa Morgiel
Współwystępowanie cukrzycy ma istotne znaczenie kliniczne, gdyż dodatkowo zwiększa ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych, którymi szczególnie zagrożeni są chorzy z RZS, co z kolei ma duży wpływ na skrócenie przewidywanego okresu przeżycia.
W badaniu opartym na danych pochodzących z aktywnego rejestru weteranów chorych na RZS utworzonego w 2003 roku (VARA) analizowano zależność RZS oraz cukrzycy w kontekście parametrów przebiegu choroby (głównie aktywności choroby, ale również stężenia określonych cytokin).
Wśród 1866 chorych z RZS, którzy w chwili włączenia do badania nie chorowali na cukrzycę w trakcie obserwacji trwającej 9223 osobolat odnotowano 130 przypadków zachorowania na cukrzycę. Wśród czynników, które związane były z rozpoznaniem cukrzycy znalazły się: wysoka aktywność choroby (oceniana na podstawie DAS28-CRP), otyłość (BMI≥30kg/m2), starszy wiek oraz płeć męska. Natomiast działanie protekcyjne zaobserwowano przy stosowaniu metotreksatu oraz paleniu tytoniu.
Ponadto potwierdzono korelację ryzyka zachorowania na cukrzycę z poziomem cytokin i chemokin prozapalnych tj. Il-1, Il-6 oraz cytokiny/chemokiny zależne od makrofagów (warto podkreślić, że związek ten był niezależny od aktywności choroby).
W przeprowadzonym badaniu po raz pierwszy dostarczono dowody na bezpośredni związek pomiędzy zachorowaniem na cukrzycę a aktywnością choroby (RZS) oraz stężeniem określonych cytokin prozapalnych, niezależnie od wpływu innych znanych czynników ryzyka tj. wiek, stosowane leki (np. glikokortykosteroidów) czy BMI. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na cukrzycę wśród chorych z RZS należy wdrożyć skuteczne leczenie i obniżyć aktywność choroby. Być może kolejne badania pozwolą na wskazanie określonej ścieżki terapeutycznej (np. związanej z blokowaniem działania określonej cytokiny) preferowanej u chorych zagrożonych lub chorujących na cukrzycę.
Reumatoidalne zapalenie stawów u osobników podatnych mogą wywoływać fragmenty ściany komórkowej paciorkowców
Kategoria: reumatoidalne zapalenie stawów
Źródło: Moentadj R, Wang Y, Bowerman K, Rehaume L, Nel H, O Cuiv P, Stephens J, Baharom A, Maradana M, Lakis V, Morrison M, Wells T, Hugenholtz P, Benham H, Le Cao KA, Thomas R. Streptococcus species enriched in the oral cavity of patients with RA are a source of peptidoglycan-polysaccharide polymers that can induce arthritis in mice. Ann Rheum Dis. 2021 May, 80 (5) 566-572
W jamie ustnej oraz jelitach znajdują się liczne drobnoustroje. Mikroflora ma wpływ na układ immunologiczny, reguluje funkcje komórek odpornościowych odpowiedzialnych za procesy tolerancji jak i obronny. Zaburzenie równowagi mikroflory oraz zwiększenie liczebności tzw. patobiontów u osób podatnych (na przykład z obecnymi czynnikami genetycznymi) może prowadzić do wystąpienia chorób.
U chorych na RZS częściej występują choroby przyzębia, a nasilenie zmian koreluje z aktywnością choroby. Dowiedziono, iż u osób z chorobami przyzębia występują przeciwciała skierowane p/ko Porphyromonas gingivalis. Poziom tych przeciwciał korelował z aktywnością choroby i zmniejszał się w trakcie przyjmowania leków immunosupresyjnych. P. gingivalis jest kluczowym patogenem choroby przyzębia, który może komunikować się i promować wzrost bakterii pomocniczych w tym szczepów Streptococcus. S. gordonii, S. parasanguinis są związane z agresywnym zapaleniem przyzębia.
Na podstawie wymazów pobranych z języka badano mikroflorę jamy ustnej w trzech grupach: u chorych z RZS, u osób będących krewnymi chorych z RZS oraz w grupie kontrolnej (odpowiednio dobranej według wieku i płci). W grupie chorych z RZS oraz genetycznie predysponowanych większy był odsetek osób zgłaszających objawy zapalenia przyzębia. U osób tych stwierdzano dysbiotyczny profil mikroflory (w ocenie sekwencjonowania materiału genetycznego z wymazu z języka).
W eksperymencie in vitro polegającym na ekspozycji splenocytów na fragmenty ściany komórkowej paciorkowców obserwowano powstawanie cytokin prozapalnych. W kolejnym etapie badań dowiedziono, iż fragmenty ścian komórkowych Streptococcus parasalivarius (izolowanych od pacjentów z RZS oraz zdrowej populacji) po podaniu dootrzewnowo indukują zapalenie stawów w modelach mysich.
Na podstawie przeprowadzonych obserwacji powstała hipoteza naukowa. Dysbioza jamy ustnej połączona z powstaniem zmian zapalnych przyzębia powoduje zaburzenia funkcji bariery immunologicznej i umożliwia przedostanie się artrogennych fragmentów patogenów (fragmenty ścian komórkowych bakterii) do błony maziowej stawów. Kontrola higieny jamy ustnej w tym leczenie stanu zapalnego przyzębia, odpowiednie odżywianie się, niepalenie będzie sprzyjać utrzymaniu prawidłowej mikroflory jamy ustnej co zapewni trwałość bariery śluzówkowej i zredukuje skłonność do zachorowania na RZS.
Autorka: dr n. med. Ewa Morgiel
