123RF
Szczepionki, których możemy się spodziewać od Moderny
Redaktor: Iwona Kazimierska
Data: 26.04.2022
Źródło: Materiały prasowe
Działy:
Aktualności w Lekarz POZ
Aktualności
| Tagi: | Moderna, szczepionki, COVID-19, koronawirus, grypa, AIDS, opryszczka, wirus Epsteina-Barr, cytomegalia, szczepionka przypominająca, mRNA-1283, mRNA-1273 |
Przy okazji trwającego Światowego Tygodnia Szczepień firma Moderna przedstawiła najnowsze dane na temat prowadzonych przez nią badań klinicznych i programów w obszarze szczepień.
Upublicznione informacje dotyczą postępów w zakresie portfolio produktów wskazanych do stosowania w chorobach układu oddechowego i latentnych zakażeniach wirusowych, globalnych programów zdrowotnych oraz uruchomionego niedawno programu mRNA Access.
– Uważamy, że nasza platforma mRNA zmienia rynek tradycyjnych szczepionek. Umożliwia ona prace nad bezpieczniejszymi i skuteczniejszymi szczepionkami. Moderna ma realną szansę na udostępnienie preparatów odpowiadających na kilka kluczowych niezaspokojonych potrzeb medycznych. Dzięki wykorzystaniu platformy mRNA aktywowanych zostało 31 programów rozwojowych, z których 19 znajduje się w fazie klinicznej – powiedział Stéphane Bancel, dyrektor zarządzający firmy Moderna.
COVID-19
Moderna koncentruje się na pracach zmierzających do wynalezienia szczepionki chroniącej przed kolejnymi wariantami SARS-CoV-2. Opracowuje multiwalentne dawki przypominające w celu uzyskania szerokiej odporności i ochrony osób z grup wysokiego ryzyka oraz rozwija szczepionki nowej generacji, zachowujące stabilność w czasie przechowywania w lodówce.
Pierwszy kandydat firmy Moderna na dwuwalentną szczepionkę przypominającą, mRNA-1273.211, wykazał lepsze miana przeciwciał neutralizujących w porównaniu z mRNA-1273 wobec wszystkich badanych wariantów wirusa, w tym omikronu. Przewaga utrzymywała się przez sześć miesięcy po podaniu dawki przypominającej w przypadku wariantów beta i omikron. Tolerancja i bezpieczeństwo stosowania dwuwalentnej szczepionki przypominającej były zgodne z obserwowanymi w przypadku zatwierdzonej dawki przypominającej 50 µg szczepionki mRNA-1273.
Moderna rozwija kilka różnych kandydatów na dawki przypominającej, w tym prototypową dawkę przypominającą, dawkę przypominającą swoistą dla wariantu omikron oraz dwuwalentną dawkę przypominającą.
Trwają również prace nad szczepionką przeciwko COVID-19 (mRNA-1283) nowej generacji, zachowującą stabilność w trakcie przechowywania w lodówce, która ma ułatwić dystrybucję i podawanie preparatu. W badaniu fazy I dotyczącym szczepionki mRNA-1283 wstępne wyniki wskazują, że po podaniu w serii podstawowej w niższych dawkach (10 µg i 30 µg) szczepionka mRNA-1283 wywołuje silną odpowiedź przeciwciał neutralizujących przeciwko SARS-CoV-2, porównywalną z uzyskaną w serii podstawowej dla dawki 100 µg szczepionką mRNA-1273. Częstość występowania miejscowych i ogólnoustrojowych działań niepożądanych szczepionki mRNA-1283 podawanej w serii podstawowej w niższych dawkach (10 µg, 30 µg) była ogólnie porównywalna z mRNA-1273.
Moderna przygotowuje się do przedłożenia danych dotyczących stosowania dawki przypominającej szczepionki przeciwko COVID-19 wynoszącej 50 μg w grupie wiekowej 12–17 lat. Ocenia też stosowanie dawki 25 µg w serii podstawowej oraz jako dawki przypominającej w grupie wiekowej 6–11 lat.
W badaniu fazy II/III KidCOVE z udziałem dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6 lat osiągnięto pierwszorzędowy punkt końcowy. Analiza pośrednia wykazała silną odpowiedź przeciwciał neutralizujących po zastosowaniu serii podstawowej obejmującej dwie dawki 25 µg szczepionki mRNA-1273, wraz z korzystnym profilem bezpieczeństwa. Na podstawie tych danych w najbliższych tygodniach Moderna złoży wniosek o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu serii podstawowej szczepionki mRNA-1273 obejmującej dwie dawki 25 μg do stosowania u dzieci w wieku od 6 miesięcy do <6 lat do Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA), Europejskiej Agencji Leków (EMA) i innych organów regulacyjnych na świecie.
Moderna przygotowuje się do oceny potencjału dawki przypominającej stosowanej we wszystkich populacjach dzieci i młodzieży, w tym dzieci w wieku od 6 miesięcy do <6 lat, dzieci w wieku od 6 do <12 lat oraz u młodzieży.
Grypa
Moderna opracowuje trzy strategie rozwoju szczepionek przeciwko grypie, w każdej z nich uwzględniono zwiększenie poziomu wzmocnienia w celu uzyskania lepszej odpowiedzi immunologicznej. Po pierwsze w czterowalentnej szczepionce przeciwko grypie sezonowej (mRNA-1010) wykorzystano szczepy zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Moderna dodała również więcej antygenów hemaglutyniny (np. H3, H1) w celu rozszerzenia dopasowania szczepów (mRNA-1011/1012), a także dodała antygeny neuraminidazy w celu ukierunkowania na mocniej konserwowane regiony białka powierzchniowego i rozszerzenia zakresu immunologicznego (mRNA-1020/1030).
W analizie okresowej danych z badania fazy II dotyczącego szczepionki mRNA-1010 nie stwierdzono istotnych zagrożeń dotyczących bezpieczeństwa, a dane dotyczące immunogenności odpowiadają potencjalnej przewadze nad standardową dawką szczepionki przeciwko szczepom wirusa grypy typu A (która odpowiada za większość zachorowań wśród osób dorosłych). Dane okresowe odpowiadają potencjałowi skuteczności co najmniej równoważnej (non-inferior) skuteczności standardowej dawki szczepionki przeciwko szczepom wirusa grypy typu B (stanowiącego główny problem w populacji dzieci i młodzieży).
Syncytialny wirus oddechowy (RSV)
Trwa badanie fazy I dotyczące RSV (mRNA-1345) oceniające tolerancję, reaktogenność i immunogenność u dzieci, młodszych dorosłych, starszych dorosłych i kobiet w wieku rozrodczym. Wstępna analiza pokazała, że szczepionka mRNA-1345 wzmacnia odpowiedź przeciwciał neutralizujących i jest dobrze tolerowana przez młodsze i starsze osoby dorosłe, niezależnie od dawki. Trwa również badanie ConquerRSV – kluczowe badanie fazy III z udziałem osób dorosłych w wieku ≥60 lat; spodziewana liczba uczestników badania wyniesie ok. 34 tys.
Szczepionki multiwalentne: COVID-19, grypa oraz RSV
W 2022 r. planowane jest rozpoczęcie badania fazy I dla kandydata nad szczepionką skojarzoną przeciwko COVID-19 i grypie (mRNA-1073) u zdrowych osób dorosłych w wieku od 18 do 75 lat. Moderna uruchomiła również program dotyczący skojarzonej szczepionki przeciwko chorobom układu oddechowego ukierunkowanej na trzy główne wirusy wywołujące choroby układu oddechowego u osób starszych. Nowy kandydat na skojarzoną szczepionkę przeciwko chorobom układu oddechowego (mRNA-1230) jest przewidziany do stosowania raz w roku jako dawka przypominająca szczepionki przeciwko SARS-CoV-2, wirusowi grypy i RSV.
Endemiczne ludzkie koronawirusy
Moderna wprowadziła program badań rozwojowych mający na celu opracowanie kandydata na szczepionkę (mRNA-1287) przeciwko endemicznym ludzkim koronawirusom (HCoV). HCoV, chociaż mniej znane niż pozostałe koronawirusy, stanowią istotną przyczynę chorób układu oddechowego na całym świecie. Cztery wirusy HCoVs (HCoV-229E, -NL63, -OC43 i -HKU1) są endemiczne na całym świecie i odpowiadają za 10–30 proc. zakażeń górnych dróg oddechowych u osób dorosłych.
Wyzwania w zakresie wirusowych zakażeń latentnych
Wirus latentny jest obecny w organizmie człowieka, ale znajduje się w stanie utajenia, na ogół nie powodując żadnych zauważalnych objawów. Wirusy latentne mogą ulegać reaktywacji, powodując objawy kliniczne w okresach narażenia na stres lub w przypadku upośledzenia odporności. Zdolność do latencji jest charakterystyczna dla ludzkiego wirusa niedoboru odporności (HIV) i członków rodziny Herpesviridae, w tym wirusa cytomegalii (CMV), wirusa Epsteina-Barr (EBV), wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV) oraz wirusa opryszczki zwykłej (HSV).
Moderna pracuje nad potencjalnymi szczepionkami przeciwko każdemu z tych latentnych wirusów, ukierunkowanymi na przeciwdziałanie zarówno krótkoterminowym, jak i długoterminowym skutkom zakażenia.
Wirus cytomegalii (CMV)
CMV to najczęstsza przyczyna wrodzonego zakażenia na świecie. Do możliwych krótko- i długoterminowych następstw zakażenia CMV należą małogłowie, zapalenie naczyniówki i siatkówki, drgawki, niedosłuch czuciowo-nerwowy, zaburzenia poznawcze, porażenie mózgowe i zaburzenia napadowe. Wady wrodzone nie są jedynym skutkiem zakażenia CMV, Moderna planuje ocenę szczepionki mRNA-1647 pod kątem długoterminowych skutków (takich jak choroby autoimmunologiczne, nowotwory czy choroby układu sercowo-naczyniowego) w badaniach fazy III.
W badaniu fazy II (mRNA-1647) szczepionka przeciwko CMV była ogólnie dobrze tolerowana, a dane z siedmiu miesięcy wskazują na wysoką immunogenność zarówno u uczestników CMV-seronegatywnych i CMV-seropozotywnych. CMVictory to kluczowe badanie fazy III oceniające szczepionkę mRNA-1647 przeciwko pierwotnemu zakażeniu CMV u kobiet w wieku 16–40 lat. Przewiduje się, że do badania zostanie włączonych nawet 6900 kobiet z około 150 ośrodków klinicznych.
Wirus Epsteina-Barr (EBV)
EBV, powszechnie występujący na całym świecie herpeswirus, jest główną przyczyną mononukleozy zakaźnej i związanym z nią ryzykiem rozwoju różnych schorzeń przewlekłych. Długotrwałe zakażenie EBV wiąże się z określonymi zaburzeniami limfoproliferacyjnymi, zwiększonym ryzykiem rozwoju nowotworów i chorób autoimmunologicznych oraz mniej więcej 32-krotnie większym ryzykiem rozwoju stwardnienia rozsianego (SM).
Moderna opracowuje szczepionkę mRNA-1189 mającą na celu zapobieganie rozwojowi mononukleozy zakaźnej i aktualnie prowadzi badanie fazy I, które znajduje się po korzystnej wstępnej ocenie profilu bezpieczeństwa. Ponadto w fazie badań przedklinicznych jest też szczepionka terapeutyczna (mRNA-1195) przeciwko długotrwałym następstwom zakażenia EBV, takim jak SM czy potransplantacyjna choroba limfoproliferacyjna (PTLD).
Ludzki wirus niedoboru odporności (HIV)
Moderna wraz z partnerami prowadzi trzy badania kliniczne dotyczące szczepionek przeciwko HIV. Trwa rekrutacja do dwóch badań fazy I dotyczących szczepionki mRNA-1644, prowadzonych we współpracy z IAVI oraz Fundacją Billa i Melindy Gatesów. Szczepionka mRNA-1644 ma na celu indukcję wytwarzania przeciwciał neutralizujących o szerokim zakresie przeciwko HIV-1 (broadly neutralizing antibodies bnAbs) – cel ten jest powszechnie uważany za kluczowy w profilaktyce zakażenia HIV poprzez szczepienie. Testowane immunogeny zostały opracowane przez zespoły naukowe z IAVI oraz Scripps Research i będą dostarczane z wykorzystaniem technologii mRNA firmy Moderna.
Trwa również ocena dawkowania w badaniu fazy I (mRNA-1574), którego celem jest ocena bezpieczeństwa stosowania i immunogenności eksperymentalnych szczepionek mRNA opartych na trimerach HIV. Zgodnie z główną hipotezą szczepionki mRNA przeciwko HIV oparte na rozpuszczalnym, związanym z błoną trimerze otoczki będą bezpieczne i dobrze tolerowane przez osoby niezakażone HIV i będą indukować wytwarzanie autologicznych przeciwciał neutralizujących.
Wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV) i wirus opryszczki zwykłej typu 2 (HSV-2)
Trwają również badania przedkliniczne dotyczące kandydatów na szczepionki przeciwko VZV (mRNA-1468) i przeciwko HSV (mRNA-1608) – wirusom z rodziny Herpesviridae, wywołujących latentne zakażenia utrzymujące się przez całe życie.
Pierwotne zakażenie VZV prowadzi do rozwoju ospy wietrznej, a następnie wirus ustanawia latencję. Wraz z obniżaniem się odporności u starszych dorosłych może dochodzić do reaktywacji wirusa w postaci półpaśca, w przebiegu którego występują bolesne i swędzące zmiany.
Kandydat na szczepionkę przeciwko ospie wietrznej/półpaścowi firmy Moderna indukuje odpowiedź immunologiczną w postaci wytwarzania przeciwciał anty-gE porównywalną z obserwowaną dla adjuwantowej, podjednostkowej szczepionki zawierającej swoisty antygen dla VZV (gE) (zastępująca ShingrixTM) u myszy i ssaków naczelnych (innych niż człowiek).
HSV-2 wywołuje utrzymujące się całe życie latentne zakażenie w obrębie neuronów czuciowych, z których może się reaktywować, prowadząc do opryszczki narządów płciowych. W badaniach przedklinicznych na zwierzętach kandydat na szczepionkę przeciwko HSV-2 firmy Moderna indukuje silną odpowiedź immunologiczną, na poziomie porównywalnym lub wyższym niż w przypadku naturalnego zakażenia u zdrowych osób dorosłych.
– Uważamy, że nasza platforma mRNA zmienia rynek tradycyjnych szczepionek. Umożliwia ona prace nad bezpieczniejszymi i skuteczniejszymi szczepionkami. Moderna ma realną szansę na udostępnienie preparatów odpowiadających na kilka kluczowych niezaspokojonych potrzeb medycznych. Dzięki wykorzystaniu platformy mRNA aktywowanych zostało 31 programów rozwojowych, z których 19 znajduje się w fazie klinicznej – powiedział Stéphane Bancel, dyrektor zarządzający firmy Moderna.
COVID-19
Moderna koncentruje się na pracach zmierzających do wynalezienia szczepionki chroniącej przed kolejnymi wariantami SARS-CoV-2. Opracowuje multiwalentne dawki przypominające w celu uzyskania szerokiej odporności i ochrony osób z grup wysokiego ryzyka oraz rozwija szczepionki nowej generacji, zachowujące stabilność w czasie przechowywania w lodówce.
Pierwszy kandydat firmy Moderna na dwuwalentną szczepionkę przypominającą, mRNA-1273.211, wykazał lepsze miana przeciwciał neutralizujących w porównaniu z mRNA-1273 wobec wszystkich badanych wariantów wirusa, w tym omikronu. Przewaga utrzymywała się przez sześć miesięcy po podaniu dawki przypominającej w przypadku wariantów beta i omikron. Tolerancja i bezpieczeństwo stosowania dwuwalentnej szczepionki przypominającej były zgodne z obserwowanymi w przypadku zatwierdzonej dawki przypominającej 50 µg szczepionki mRNA-1273.
Moderna rozwija kilka różnych kandydatów na dawki przypominającej, w tym prototypową dawkę przypominającą, dawkę przypominającą swoistą dla wariantu omikron oraz dwuwalentną dawkę przypominającą.
Trwają również prace nad szczepionką przeciwko COVID-19 (mRNA-1283) nowej generacji, zachowującą stabilność w trakcie przechowywania w lodówce, która ma ułatwić dystrybucję i podawanie preparatu. W badaniu fazy I dotyczącym szczepionki mRNA-1283 wstępne wyniki wskazują, że po podaniu w serii podstawowej w niższych dawkach (10 µg i 30 µg) szczepionka mRNA-1283 wywołuje silną odpowiedź przeciwciał neutralizujących przeciwko SARS-CoV-2, porównywalną z uzyskaną w serii podstawowej dla dawki 100 µg szczepionką mRNA-1273. Częstość występowania miejscowych i ogólnoustrojowych działań niepożądanych szczepionki mRNA-1283 podawanej w serii podstawowej w niższych dawkach (10 µg, 30 µg) była ogólnie porównywalna z mRNA-1273.
Moderna przygotowuje się do przedłożenia danych dotyczących stosowania dawki przypominającej szczepionki przeciwko COVID-19 wynoszącej 50 μg w grupie wiekowej 12–17 lat. Ocenia też stosowanie dawki 25 µg w serii podstawowej oraz jako dawki przypominającej w grupie wiekowej 6–11 lat.
W badaniu fazy II/III KidCOVE z udziałem dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6 lat osiągnięto pierwszorzędowy punkt końcowy. Analiza pośrednia wykazała silną odpowiedź przeciwciał neutralizujących po zastosowaniu serii podstawowej obejmującej dwie dawki 25 µg szczepionki mRNA-1273, wraz z korzystnym profilem bezpieczeństwa. Na podstawie tych danych w najbliższych tygodniach Moderna złoży wniosek o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu serii podstawowej szczepionki mRNA-1273 obejmującej dwie dawki 25 μg do stosowania u dzieci w wieku od 6 miesięcy do <6 lat do Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA), Europejskiej Agencji Leków (EMA) i innych organów regulacyjnych na świecie.
Moderna przygotowuje się do oceny potencjału dawki przypominającej stosowanej we wszystkich populacjach dzieci i młodzieży, w tym dzieci w wieku od 6 miesięcy do <6 lat, dzieci w wieku od 6 do <12 lat oraz u młodzieży.
Grypa
Moderna opracowuje trzy strategie rozwoju szczepionek przeciwko grypie, w każdej z nich uwzględniono zwiększenie poziomu wzmocnienia w celu uzyskania lepszej odpowiedzi immunologicznej. Po pierwsze w czterowalentnej szczepionce przeciwko grypie sezonowej (mRNA-1010) wykorzystano szczepy zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Moderna dodała również więcej antygenów hemaglutyniny (np. H3, H1) w celu rozszerzenia dopasowania szczepów (mRNA-1011/1012), a także dodała antygeny neuraminidazy w celu ukierunkowania na mocniej konserwowane regiony białka powierzchniowego i rozszerzenia zakresu immunologicznego (mRNA-1020/1030).
W analizie okresowej danych z badania fazy II dotyczącego szczepionki mRNA-1010 nie stwierdzono istotnych zagrożeń dotyczących bezpieczeństwa, a dane dotyczące immunogenności odpowiadają potencjalnej przewadze nad standardową dawką szczepionki przeciwko szczepom wirusa grypy typu A (która odpowiada za większość zachorowań wśród osób dorosłych). Dane okresowe odpowiadają potencjałowi skuteczności co najmniej równoważnej (non-inferior) skuteczności standardowej dawki szczepionki przeciwko szczepom wirusa grypy typu B (stanowiącego główny problem w populacji dzieci i młodzieży).
Syncytialny wirus oddechowy (RSV)
Trwa badanie fazy I dotyczące RSV (mRNA-1345) oceniające tolerancję, reaktogenność i immunogenność u dzieci, młodszych dorosłych, starszych dorosłych i kobiet w wieku rozrodczym. Wstępna analiza pokazała, że szczepionka mRNA-1345 wzmacnia odpowiedź przeciwciał neutralizujących i jest dobrze tolerowana przez młodsze i starsze osoby dorosłe, niezależnie od dawki. Trwa również badanie ConquerRSV – kluczowe badanie fazy III z udziałem osób dorosłych w wieku ≥60 lat; spodziewana liczba uczestników badania wyniesie ok. 34 tys.
Szczepionki multiwalentne: COVID-19, grypa oraz RSV
W 2022 r. planowane jest rozpoczęcie badania fazy I dla kandydata nad szczepionką skojarzoną przeciwko COVID-19 i grypie (mRNA-1073) u zdrowych osób dorosłych w wieku od 18 do 75 lat. Moderna uruchomiła również program dotyczący skojarzonej szczepionki przeciwko chorobom układu oddechowego ukierunkowanej na trzy główne wirusy wywołujące choroby układu oddechowego u osób starszych. Nowy kandydat na skojarzoną szczepionkę przeciwko chorobom układu oddechowego (mRNA-1230) jest przewidziany do stosowania raz w roku jako dawka przypominająca szczepionki przeciwko SARS-CoV-2, wirusowi grypy i RSV.
Endemiczne ludzkie koronawirusy
Moderna wprowadziła program badań rozwojowych mający na celu opracowanie kandydata na szczepionkę (mRNA-1287) przeciwko endemicznym ludzkim koronawirusom (HCoV). HCoV, chociaż mniej znane niż pozostałe koronawirusy, stanowią istotną przyczynę chorób układu oddechowego na całym świecie. Cztery wirusy HCoVs (HCoV-229E, -NL63, -OC43 i -HKU1) są endemiczne na całym świecie i odpowiadają za 10–30 proc. zakażeń górnych dróg oddechowych u osób dorosłych.
Wyzwania w zakresie wirusowych zakażeń latentnych
Wirus latentny jest obecny w organizmie człowieka, ale znajduje się w stanie utajenia, na ogół nie powodując żadnych zauważalnych objawów. Wirusy latentne mogą ulegać reaktywacji, powodując objawy kliniczne w okresach narażenia na stres lub w przypadku upośledzenia odporności. Zdolność do latencji jest charakterystyczna dla ludzkiego wirusa niedoboru odporności (HIV) i członków rodziny Herpesviridae, w tym wirusa cytomegalii (CMV), wirusa Epsteina-Barr (EBV), wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV) oraz wirusa opryszczki zwykłej (HSV).
Moderna pracuje nad potencjalnymi szczepionkami przeciwko każdemu z tych latentnych wirusów, ukierunkowanymi na przeciwdziałanie zarówno krótkoterminowym, jak i długoterminowym skutkom zakażenia.
Wirus cytomegalii (CMV)
CMV to najczęstsza przyczyna wrodzonego zakażenia na świecie. Do możliwych krótko- i długoterminowych następstw zakażenia CMV należą małogłowie, zapalenie naczyniówki i siatkówki, drgawki, niedosłuch czuciowo-nerwowy, zaburzenia poznawcze, porażenie mózgowe i zaburzenia napadowe. Wady wrodzone nie są jedynym skutkiem zakażenia CMV, Moderna planuje ocenę szczepionki mRNA-1647 pod kątem długoterminowych skutków (takich jak choroby autoimmunologiczne, nowotwory czy choroby układu sercowo-naczyniowego) w badaniach fazy III.
W badaniu fazy II (mRNA-1647) szczepionka przeciwko CMV była ogólnie dobrze tolerowana, a dane z siedmiu miesięcy wskazują na wysoką immunogenność zarówno u uczestników CMV-seronegatywnych i CMV-seropozotywnych. CMVictory to kluczowe badanie fazy III oceniające szczepionkę mRNA-1647 przeciwko pierwotnemu zakażeniu CMV u kobiet w wieku 16–40 lat. Przewiduje się, że do badania zostanie włączonych nawet 6900 kobiet z około 150 ośrodków klinicznych.
Wirus Epsteina-Barr (EBV)
EBV, powszechnie występujący na całym świecie herpeswirus, jest główną przyczyną mononukleozy zakaźnej i związanym z nią ryzykiem rozwoju różnych schorzeń przewlekłych. Długotrwałe zakażenie EBV wiąże się z określonymi zaburzeniami limfoproliferacyjnymi, zwiększonym ryzykiem rozwoju nowotworów i chorób autoimmunologicznych oraz mniej więcej 32-krotnie większym ryzykiem rozwoju stwardnienia rozsianego (SM).
Moderna opracowuje szczepionkę mRNA-1189 mającą na celu zapobieganie rozwojowi mononukleozy zakaźnej i aktualnie prowadzi badanie fazy I, które znajduje się po korzystnej wstępnej ocenie profilu bezpieczeństwa. Ponadto w fazie badań przedklinicznych jest też szczepionka terapeutyczna (mRNA-1195) przeciwko długotrwałym następstwom zakażenia EBV, takim jak SM czy potransplantacyjna choroba limfoproliferacyjna (PTLD).
Ludzki wirus niedoboru odporności (HIV)
Moderna wraz z partnerami prowadzi trzy badania kliniczne dotyczące szczepionek przeciwko HIV. Trwa rekrutacja do dwóch badań fazy I dotyczących szczepionki mRNA-1644, prowadzonych we współpracy z IAVI oraz Fundacją Billa i Melindy Gatesów. Szczepionka mRNA-1644 ma na celu indukcję wytwarzania przeciwciał neutralizujących o szerokim zakresie przeciwko HIV-1 (broadly neutralizing antibodies bnAbs) – cel ten jest powszechnie uważany za kluczowy w profilaktyce zakażenia HIV poprzez szczepienie. Testowane immunogeny zostały opracowane przez zespoły naukowe z IAVI oraz Scripps Research i będą dostarczane z wykorzystaniem technologii mRNA firmy Moderna.
Trwa również ocena dawkowania w badaniu fazy I (mRNA-1574), którego celem jest ocena bezpieczeństwa stosowania i immunogenności eksperymentalnych szczepionek mRNA opartych na trimerach HIV. Zgodnie z główną hipotezą szczepionki mRNA przeciwko HIV oparte na rozpuszczalnym, związanym z błoną trimerze otoczki będą bezpieczne i dobrze tolerowane przez osoby niezakażone HIV i będą indukować wytwarzanie autologicznych przeciwciał neutralizujących.
Wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV) i wirus opryszczki zwykłej typu 2 (HSV-2)
Trwają również badania przedkliniczne dotyczące kandydatów na szczepionki przeciwko VZV (mRNA-1468) i przeciwko HSV (mRNA-1608) – wirusom z rodziny Herpesviridae, wywołujących latentne zakażenia utrzymujące się przez całe życie.
Pierwotne zakażenie VZV prowadzi do rozwoju ospy wietrznej, a następnie wirus ustanawia latencję. Wraz z obniżaniem się odporności u starszych dorosłych może dochodzić do reaktywacji wirusa w postaci półpaśca, w przebiegu którego występują bolesne i swędzące zmiany.
Kandydat na szczepionkę przeciwko ospie wietrznej/półpaścowi firmy Moderna indukuje odpowiedź immunologiczną w postaci wytwarzania przeciwciał anty-gE porównywalną z obserwowaną dla adjuwantowej, podjednostkowej szczepionki zawierającej swoisty antygen dla VZV (gE) (zastępująca ShingrixTM) u myszy i ssaków naczelnych (innych niż człowiek).
HSV-2 wywołuje utrzymujące się całe życie latentne zakażenie w obrębie neuronów czuciowych, z których może się reaktywować, prowadząc do opryszczki narządów płciowych. W badaniach przedklinicznych na zwierzętach kandydat na szczepionkę przeciwko HSV-2 firmy Moderna indukuje silną odpowiedź immunologiczną, na poziomie porównywalnym lub wyższym niż w przypadku naturalnego zakażenia u zdrowych osób dorosłych.
