Wsparcie społeczne a postawy nastolatek wobec ciąży i porodu
Redaktor: Arleta Czarnik
Data: 06.04.2022
Ciąża nastolatki to problem rodziny, szkoły i systemu opieki zdrowotnej. To, jak młoda matka poradzi sobie w nowej roli, zależy w dużej mierze od jej postrzegania w przez otoczenie społeczne, bliskich i grupę rówieśniczą oraz od tego, czy otrzyma skuteczną pomoc, opiekę i wsparcie. Wsparcie społeczne wzmacnia właściwe postawy i sprzyja akceptacji roli matki.
Wsparcie wobec nastoletnich matek w okresie ciąży i po porodzie powinno polegać nie tylko na opiece nad noworodkiem, lecz także na pomocy w odnalezieniu się w nowej sytuacji. Ciąża i poród to nowy etap w życiu kobiety, ale także nowy etap w życiu jej najbliższych. Z punktu widzenia medycznego, psychologicznego, socjologicznego i prawnego jest to jedno z najważniejszych wydarzeń wpływających na całą przyszłość kobiety, jej dziecka i jej rodziny. Stosunek kobiety do ciąży i porodu jest kształtowany przez różnorodne czynniki dotyczące jej sytuacji życiowej i osobistej.
Wsparcie rodziców i bliskich, a także nauczycieli i rówieśników daje dorastającej matce poczucie mniejszej izolacji, samotności i odrzucenia oraz wpływa na chęć kontynuowania nauki, przyczynia się do poczucia satysfakcji z życia, wzmacnia właściwe postawy i sprzyja akceptacji roli matki. Dobrostan w macierzyństwie, zwłaszcza nastoletnim, zależy od różnych form wsparcia społecznego. Wsparcie emocjonalne, informacyjne, instrumentalne i oceniające przyczynia się do zmniejszenia stresu, podniesienia jakości życia i zdolności radzenia sobie z kryzysem, a w efekcie do dobrostanu psychicznego.
Urodzenie dziecka wpływa na system wartości i późniejsze postawy życiowe nastolatki. Każda sytuacja kryzysowa – a ciąża i poród u dorastającej dziewczyny z pewnością nią są – może się przyczynić do rozwoju osobistego, zainicjować funkcjonowanie na wyższym poziomie dojrzałości, doprowadzić do wyzwolenia nowych zdolności i kształtowania nowych postaw i zachowań. Nastoletnia matka może odnieść korzyści ze swojej sytuacji pod warunkiem, że otrzyma skuteczną pomoc, opiekę i wsparcie. To, jak młoda matka poradzi sobie w nowej roli, zależy w dużej mierze od jej postrzegania w rodzinie, społeczeństwie i grupie rówieśniczej.
Autorzy pracy podjęli próbę określenia zależności między otrzymywanym wsparciem społecznym a typami postaw wobec ciąży i porodu prezentowanymi przez nastoletnie matki. Przeprowadzili badanie przekrojowe metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem Skali wsparcia społecznego oraz kwestionariusza do pomiaru postaw kobiet wobec ciąży i porodu. Objęli nim 308 położnic w wieku 13–19 lat między pierwszym a trzecim dniem po porodzie w ogólnie dobrym stanie zdrowia.
W badaniu wykazano, że ogólny poziom wsparcia społecznego nie był istotnie związany z typem postaw wobec ciąży (p = 0,28) i porodu (p = 0,22). Stwierdzono natomiast istotną statystycznie korelację pomiędzy postawą wobec ciąży i porodu a wsparciem otrzymywanym przez młode matki od nauczycieli (odpowiednio p = 0,004 i p = 0,02). Ponadto bliską istotności statystycznej zależność wykazano pomiędzy postawą kobiet wobec ciąży a wsparciem otrzymywanym przez nie od osób obcych (p = 0,05) oraz młodych członków społeczności lokalnej (p = 0,09).
Praca poszerza wiedzę na temat postaw nastoletnich matek wobec ciąży i porodu. Potwierdza również, że jest to złożony problem, który wymaga badań o charakterze interdyscyplinarnym. Ciąża nastolatki to problem społeczeństwa, rodziny, szkoły i systemu opieki zdrowotnej. Wykorzystanie wyników opisanego badania może się przyczynić do wyeliminowania sytuacji, w których ciężarna nastolatka lub młoda matka pozostają bez wsparcia społecznego. Może również zachęcać do tworzenia sieci poradnictwa i wsparcia dla nastoletnich matek. W kolejnych badaniach należałoby ustalić korelację pomiędzy postawami a otrzymywanym wsparciem społecznym w grupach o różnym typie osobowości oraz w różnych kulturach.
Pełna treść artykułu: Agnieszka Bałanda-Bałdyga, Anna B. Pilewska-Kozak, Beata Dobrowolska. The correlation between social support and attitudes of teenage girls towards their pregnancy and childbirth. Medical Studies/Studia Medyczne 2022; 38 (1): 44-53.
Wsparcie rodziców i bliskich, a także nauczycieli i rówieśników daje dorastającej matce poczucie mniejszej izolacji, samotności i odrzucenia oraz wpływa na chęć kontynuowania nauki, przyczynia się do poczucia satysfakcji z życia, wzmacnia właściwe postawy i sprzyja akceptacji roli matki. Dobrostan w macierzyństwie, zwłaszcza nastoletnim, zależy od różnych form wsparcia społecznego. Wsparcie emocjonalne, informacyjne, instrumentalne i oceniające przyczynia się do zmniejszenia stresu, podniesienia jakości życia i zdolności radzenia sobie z kryzysem, a w efekcie do dobrostanu psychicznego.
Urodzenie dziecka wpływa na system wartości i późniejsze postawy życiowe nastolatki. Każda sytuacja kryzysowa – a ciąża i poród u dorastającej dziewczyny z pewnością nią są – może się przyczynić do rozwoju osobistego, zainicjować funkcjonowanie na wyższym poziomie dojrzałości, doprowadzić do wyzwolenia nowych zdolności i kształtowania nowych postaw i zachowań. Nastoletnia matka może odnieść korzyści ze swojej sytuacji pod warunkiem, że otrzyma skuteczną pomoc, opiekę i wsparcie. To, jak młoda matka poradzi sobie w nowej roli, zależy w dużej mierze od jej postrzegania w rodzinie, społeczeństwie i grupie rówieśniczej.
Autorzy pracy podjęli próbę określenia zależności między otrzymywanym wsparciem społecznym a typami postaw wobec ciąży i porodu prezentowanymi przez nastoletnie matki. Przeprowadzili badanie przekrojowe metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem Skali wsparcia społecznego oraz kwestionariusza do pomiaru postaw kobiet wobec ciąży i porodu. Objęli nim 308 położnic w wieku 13–19 lat między pierwszym a trzecim dniem po porodzie w ogólnie dobrym stanie zdrowia.
W badaniu wykazano, że ogólny poziom wsparcia społecznego nie był istotnie związany z typem postaw wobec ciąży (p = 0,28) i porodu (p = 0,22). Stwierdzono natomiast istotną statystycznie korelację pomiędzy postawą wobec ciąży i porodu a wsparciem otrzymywanym przez młode matki od nauczycieli (odpowiednio p = 0,004 i p = 0,02). Ponadto bliską istotności statystycznej zależność wykazano pomiędzy postawą kobiet wobec ciąży a wsparciem otrzymywanym przez nie od osób obcych (p = 0,05) oraz młodych członków społeczności lokalnej (p = 0,09).
Praca poszerza wiedzę na temat postaw nastoletnich matek wobec ciąży i porodu. Potwierdza również, że jest to złożony problem, który wymaga badań o charakterze interdyscyplinarnym. Ciąża nastolatki to problem społeczeństwa, rodziny, szkoły i systemu opieki zdrowotnej. Wykorzystanie wyników opisanego badania może się przyczynić do wyeliminowania sytuacji, w których ciężarna nastolatka lub młoda matka pozostają bez wsparcia społecznego. Może również zachęcać do tworzenia sieci poradnictwa i wsparcia dla nastoletnich matek. W kolejnych badaniach należałoby ustalić korelację pomiędzy postawami a otrzymywanym wsparciem społecznym w grupach o różnym typie osobowości oraz w różnych kulturach.
Pełna treść artykułu: Agnieszka Bałanda-Bałdyga, Anna B. Pilewska-Kozak, Beata Dobrowolska. The correlation between social support and attitudes of teenage girls towards their pregnancy and childbirth. Medical Studies/Studia Medyczne 2022; 38 (1): 44-53.
