Wyzwania i priorytety na rok 2023

Sesja inauguracyjna konferencji Priorytety w Ochronie Zdrowia 2023, którą wydawnictwo Termedia zorganizowało w Zamku Królewskim w Warszawie, okazała się udaną próbą wyznaczenia celów i określenia możliwości ich realizacji.

Najpierw trzeba opisać krajobraz – krajobraz po pandemii z ogromnym długiem zdrowotnym.

Marcin Czech przypomniał zatrważające statystyki za 2021 r., czyli dużą liczbę zgonów, która stawia nas obok Bułgarii, Rumunii i Słowenii. Poza tym aż o 2,5 r. obniżyła się przewidywana długość życia Polaków w porównaniu z mieszkańcami Europy Zachodniej. – W dużej mierze jest to konsekwencja pandemii, której nie udało się przewidzieć, ale można było nią lepiej zarządzać. Niestety, nie udało się w jej trakcie rozpowszechnić wiedzy o zachowaniach prozdrowotnych, profilaktyce w trakcie epidemii – stwierdził ekspert. Za kolejną przyczynę tak dużej liczby zgonów uznał wadliwie działający system ochrony zdrowia. Oczywiście, w pewnych dziedzinach, jak digitalizacja, odnotowaliśmy sukces, ale nie zmienia to pesymistycznego obrazu, a dane za rok 2022 zapowiadają się równie niepokojąco.

Co daje nadzieję w tej trudnej sytuacji? Jakie powinny być tegoroczne priorytety?

Małgorzata Gałązka-Sobotka na pierwszym miejscu postawiła jakość – kompetentnie ocenioną, ale – co najważniejsze – ocenioną z punktu widzenia pacjenta. Bo to, co jest celem dla architektów systemu ochrony zdrowia, nie musi nim być dla pacjentów. – Pacjenta interesuje, czy leczenie będzie odbywać się ambulatoryjnie, czy też czeka go hospitalizacja. Czy będzie długo na zwolnieniu, czy też szybko wróci do pracy, itp. Musimy wsłuchać się w głos pacjenta – zaznaczyła ekspertka. Opowiedziała się również za systemem no fault, który na pewno sprzyja bezpieczeństwu pacjenta.

Nienke Feenstra stwierdziła, że patrząc na priorytety w roku 2023, musimy zobaczyć, co nam umożliwi przejście na system oparty na wartościach.

Krzysztof Kopeć również mówił o bezpieczeństwie pacjentów, ale w kontekście dostępu do leków. Jako niepokojący uznał spadający udział leków krajowych wśród tych refundowanych. Zaapelował, by ten trend zatrzymać. Jednym z priorytetów w tej sytuacji powinna być produkcja leków w Europie i w Polsce.

Dostęp do najlepszych terapii naświetliła Agata Łapińska-Kołodzińska. Przypomniała, że Naukowa Fundacja Polpharmy finansuje wiele badań klinicznych – przez 20 lat na badania podstawowe przeznaczyła ponad 30 mln zł. Chcąc kontynuować ten kierunek aktywności, w zeszłym roku fundacja zaprosiła do współpracy rektorów uczelni medycznych. W trakcie konwentu z ich udziałem zastanawiano się nad efektywną współpracą. Tegoroczne granty przyznawane przez fundację dotyczyły dwóch obszarów – cyfryzacji i compliance. – Największym wyzwaniem roku 2023 będzie dla nas otwarcie, sformułowanie zasad nowego konkursu, w trakcie którego chcemy się skupić na bazach, na danych i na korzystaniu z nich przez użytkowników rynku – powiedziała.

Michał Kępowicz w kontekście nadmiarowych zgonów i chorób cywilizacyjnych zauważył, że nadal nie próbujemy działać na wcześniejszym etapie, czyli dążenia do poprawy jakości i warunków życia tak, by nie dopuścić do zachorowania. Wiele chorób i zgonów spowodowanych jest zanieczyszczeniem środowiska, które można ograniczyć.

Filip Szymański kontynuował temat chorób cywilizacyjnych, podkreślając, że choć są państwa w lepszej sytuacji niż Polska, to ostatni rok był pozytywny w kontekście refundacji leków. – To przekłada się na dług zdrowotny, który jest i będzie – podkreślił. Ocenił, że dług zdrowotny pogłębia się w kontekście licznych chorób, a wielu pacjentów nie zdiagnozowano. Z rozmów z nimi wynika, że ich wiedza o profilaktyce i o tym, co sami mogą zrobić, jest niewielka.

Zatem powtarzające się priorytety to edukacja i bezpieczeństwo, w kontekście którego Bartłomiej Chmielowiec omówił trzy fundusze kompensacyjne – o jakości, o szczepieniach i o badaniach klinicznych. – Chcemy się skupić na poprawie bezpieczeństwa, a to się łączy z jakością – powiedział. I dodał, że priorytetem jest również edukacja personelu medycznego oraz pacjentów w obszarach profilaktyki, compliance i systemu ochrony zdrowia. Podkreślił, że uczestniczymy w reformach – należy do niej wprowadzenie opieki koordynowanej, także Krajowa Sieć Onkologiczna.

Maciej Miłkowski przedstawił perspektywę Ministerstwa Zdrowia. Z jego wypowiedzi wynika, że pozytywne impulsy wywołują pozytywne reakcje. Coraz więcej lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej przystępuje do opieki koordynowanej.

Kolejny ważny priorytet to pilotaże, które są wdrażane i monitorowane. Maciej Miłkowski przekazał także istotną informację – w tym roku po raz kolejny, od 1 lipca, w ramach ustawy o najniższych wynagrodzeniach wprowadzone zostanie nowe średnie wynagrodzenie. – Nadal będziemy procedowali poszczególne terapie w ramach refundacji – dodał.

Sesja inauguracyjna otworzyła kolejne debaty – między innymi o onkologii, kardiologii, neurologii i chorobach rzadkich. Wnioski znajdą się w kolejnych publikacjach.

W sesji inauguracyjnej pod tytułem „Wyzwania i priorytety na rok 2023” wzięli udział:
– Bartłomiej Chmielowiec, rzecznik praw pacjenta,
– Marcin Czech, kierownik Zakładu Farmakoekonomiki Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie, były wiceminister zdrowia,
– Małgorzata Dziedziak, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia do spraw operacyjnych,
– Nienke Feenstra, dyrektor generalna Takeda Pharma,
– Małgorzata Gałązka-Sobotka, dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego oraz dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego w Warszawie.
– Michał Kępowicz, członek zarządu, dyrektor do spraw relacji strategicznych i market access Philips Healthcare CEE,
– Krzysztof Kopeć, prezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego
– Agata Łapińska-Kołodzińska, prezes Naukowej Fundacji Polpharmy,
– Maciej Miłkowski, wiceminister zdrowia,
– Filip Szymański, prezes zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Chorób Cywilizacyjnych.

Panel moderował Bartosz Kwiatek.