Brak proporcji między czasem pracy a zakresem obowiązków pracownika

Tym razem do strefy porad prawnych skierowano pytanie o zakres obowiązków w SOW. Co w sytuacji gdy jest on zbyt szeroki w stosunku do liczby godzin pracy?

Pytanie: Jaki jest właściwie zakres obowiązków w SOW, narzucony przez dyrekcję zakres znacznie przewyższa liczbę godzin pracy, a jest sugerowane, że pielęgniarka powinna wykonywać sprawniej obowiązki i tym samym zmieściłaby się w czasie pracy, co jest zupełnie nierealne. Czy zakres obowiązków obejmuje leczenie specjalistyczne?
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 28 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą (Dz.U.2009.139.1133); Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U.2016.86); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (Dz.U.2017.1606).

Odpowiedź:
Specjalny ośrodek wychowawczy jest placówką przeznaczoną dla dzieci i młodzieży: niesłyszących i słabosłyszących; niewidomych i słabowidzących; z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją; z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym; z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera; z niepełnosprawnościami sprzężonymi; zagrożonych niedostosowaniem społecznym; wymagającej stosowania specjalnych oddziaływań wychowawczych, pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz odpowiednio zajęć rewalidacyjnych lub oddziaływań socjoterapeutycznych; posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność lub zagrożonych niedostosowaniem społecznym i z tego powodu nie mogących uczęszczać do szkoły w miejscu zamieszkania, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii lub nie mogących przebywać w bursie. W ramach specjalnego ośrodka wychowawczego tworzone są szkoły podstawowe oraz ponadgimnazjalne.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą, w zakres obowiązków pielęgniarki w SOW wchodzi współpraca z lekarzami, pielęgniarką podstawowej opieki zdrowotnej, , opiekunami prawnymi i faktycznymi ucznia, dyrektorem szkoły, radą pedagogiczną oraz organizacjami i instytucjami na rzecz dzieci i młodzieży. Do zakresu zadań pielęgniarki należy również prowadzenie dokumentacji medycznej uczniów.
Zasady i warunki realizacji świadczeń gwarantowanych, które udzielane są przez pielęgniarki lub higienistki szkolne w środowisku nauczania i wychowania określony jest w Załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r.. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 139, poz. 1139), dalej jako: Załącznik ). Zgodnie z tym Rozporządzeniem, pielęgniarki sprawują opiekę zdrowotną m.in. w specjalnych ośrodków wychowawczych.
Zgodnie z ust. 2 Załącznika nr 4 świadczenia pielęgniarki i higienistki szkolnej obejmują:
a. Wykonywanie i interpretowanie testów przesiewowych (zgodnie z warunkami określonymi w części II tego Załącznika),
b. Kierowanie postępowaniem poprzesiewowym oraz sprawowanie opieki nad uczniami z dodatnim wynikiem testów,
c. Czynne poradnictwo dla uczniów z problemami zdrowotnymi,
d. Sprawowanie opieki nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością, w tym realizacją świadczeń pielęgniarskich oraz wyłącznie na podstawie zlecenia lekarskiego i w porozumieniu z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, na którego liście świadczeniobiorców znajduje się uczeń, zabiegów i procedur leczniczych koniecznych do wykonywania u ucznia w trakcie pobytu w szkole,
e. Udzielanie pomocy przedlekarskiej w przypadku nagłych zachorowań, urazów i zatruć,
f. Doradztwo dla dyrektora szkoły w sprawie warunków bezpieczeństwa uczniów, organizacji posiłków i warunków sanitarnych w szkole,
g. Edukacja w zakresie zdrowia jamy ustnej,
h. Prowadzenie u uczniów szkół podstawowych znajdujących się na obszarach, gdzie poziom fluorków w wodzie pitnej nie przekracza wartości 1 mg/l, grupowej profilaktyki fluorkowej metodą nadzorowanego szczotkowania zębów preparatami fluorkowymi 6 razy w roku, w odstępach co 6 tygodni oraz
i. Udział w planowaniu, realizacji i ocenie edukacji zdrowotnej.
Wyżej wskazane świadczenia, wymienione w Załączniku nr 4, jako gwarantowane przez pielęgniarki i higienistki szkolne, powinny być realizowane w specjalnym ośrodku wychowawczym. Powyższe wyliczenie nie zawiera leczenia specjalistycznego i wobec tego obowiązek prowadzenia takiego leczenia nie powinien być nakładany ani na pielęgniarki ani na higienistki szkolne.
W odniesieniu do kwestii określenia czasu pracy pielęgniarki należy wskazać, że zakres obowiązków powinien być dostosowany do norm ujętych w Załączniku. Załącznik nr 4 w części III zawiera generalną normę dotyczącą zasad ustalania liczby uczniów objętych profilaktyczną opieką zdrowotną przez jedną pielęgniarkę. Norma zalecanej liczby uczniów pozostających pod opieką jednej pielęgniarki uzależniona jest od typu szkoły oraz stopnia upośledzenia umysłowego i niepełnosprawności uczniów. Pielęgniarka wykonuje swoje obowiązki od poniedziałku do piątku, w dniach i godzinach dostępności świadczeń według umowy ze świadczeniodawcą. Dlatego zadania pielęgniarki muszą być dostosowane do godzin jej pracy ustalonych w ramach umowy, a zakres obowiązków ograniczony wyłącznie do tych, które wymieniają przywołane Rozporządzenia.

AUTOR:
radca prawny Agata Witkowska, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy