Czy rezydent odpowie w przypadku roszczeń pacjenta?
Autor: Ewa Gosiewska
Data: 29.03.2017
Źródło: EG/Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Działy:
Polecamy
Aktualności
Dyżury rezydentów w szpitalach wywołują wiele kontrowersji. Czy mogą być pełnione samodzielnie i czy wiążą się z odpowiedzialnością w przypadku ewentualnych roszczeń pacjenta? Takie pytanie wpłynęło od jednego z rezydentów do naszej bezpłatnej strefy porad prawnych. Radcy kancelarii odpowiadają.
PYTANIE:
Czy rezydent po np. 1,5 roku specjalizacji, może być zmuszony przez kierownika Kliniki do samodzielnych dyżurów na oddziałach klinicznych?
Jak wygląda odpowiedzialność względem ewentualnych roszczeń pacjenta jeśli są to dyżury w ramach etatu rezydenckiego a nie na osobnym kontrakcie?
ODPOWIEDŹ:
Co do zasady lekarz w trakcie specjalizacji może samodzielnie pełnić dyżury. Jednakże ze względu na szczegółowe uregulowanie dopuszczalność odbywania samodzielnych dyżurów przez rezydentów, pełnienie takich dyżurów uzależnione jest od zgody kierownika specjalizacji, a nie kierownika Kliniki (podmiotu leczniczego). Szkolenie specjalizacyjne jest nadzorowane przez kierownika specjalizacji.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów odbywających specjalizację to kierownik specjalizacji decyduje o dopuszczeniu lekarza do samodzielnego pełnienia dyżuru. Przepis statuuje to wprost i jednoznacznie. O tej regulacji przypominało także Ministerstwo Zdrowia w komunikacie z dnia 13.07.2015 w sprawie pełnienia dyżurów medycznych przez lekarzy odbywających szkolenie specjalizacyjne.
W żadnym natomiast wypadku do samodzielnego pełnienia dyżuru nie mogą zostać dopuszczeni lekarze rezydenci anestezjologii i intensywnej terapii. Wynika to z faktu, że świadczenia zdrowotne polegające na wykonywaniu znieczulenia ogólnego oraz znieczulenia regionalnego mogą być udzielane wyłącznie przez wykwalifikowanego lekarza specjalistę. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii przewiduje wyraźnie, że „Lekarz w trakcie specjalizacji może wykonywać znieczulenie, jeżeli wykonanie tego znieczulenia jest bezpośrednio nadzorowane przez lekarza specjalistę anestezjologii i intensywnej terapii”. Wyjątek ten ograniczający dopuszczalność samodzielnego dyżurowania podkreślała również Państwowa Inspekcja Pracy w raporcie z kontroli jednego ze szpitali w 2015 roku.
Co do kwestii odpowiedzialności prawnej lekarza rezydenta na samodzielnym dyżurze względem ewentualnych roszczeń pacjenta – jego sytuacja różni się w zależności od tego czy dyżur pełni w ramach umowy o pracę czy też w ramach osobnego kontraktu.
W przeciwieństwie do dyżuru w ramach kontraktu, odpowiedzialność ponoszona na bazie umowy o pracę nie jest solidarna. Lekarz rezydent na umowie o pracę nie jest bowiem stroną umowy o świadczenie medyczne. Jego odpowiedzialność kontraktowa będzie zatem wyłączona. Co do zasady odpowiedzialność deliktowa jest również wyłączona bowiem zgodnie z Kodeksem Pracy jeżeli taki rezydent wyrządzi przy wykonywaniu swoich obowiązków szkodę osobie trzeciej, do jej naprawienia będzie zobowiązany wyłącznie pracodawca – podmiot leczniczy.
W takim wypadku podmiot leczniczy będzie uprawniony jedynie do roszczenia regresowego wobec pracownika – rezydenta jednak tylko do wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia tego pracownika.
Sytuacja byłaby odmienna gdyby lekarz rezydent wyrządził szkodę ze swej winy – umyślnie. Sprawca takiej szkody podlegałby ogólnym zasadom odpowiedzialności deliktowej na podstawie art. 415 Kodeksu Cywilnego. W tym wyjątkowym wypadku Kodeks Pracy przewiduje, że pracownik obowiązany jest do naprawienia szkody w pełnej wysokości osobiście.
PODSTAWA PRAWNA:
1) §15 ust.2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów
2) §8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii
3) art. 119,120,122 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)
4) art. 415 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)
5) art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. 2011 nr 112 poz. 654)
Justyna Stefańczyk-Kaczmarzyk, partner, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy Marcin Rytel, prawnik, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Czy rezydent po np. 1,5 roku specjalizacji, może być zmuszony przez kierownika Kliniki do samodzielnych dyżurów na oddziałach klinicznych?
Jak wygląda odpowiedzialność względem ewentualnych roszczeń pacjenta jeśli są to dyżury w ramach etatu rezydenckiego a nie na osobnym kontrakcie?
ODPOWIEDŹ:
Co do zasady lekarz w trakcie specjalizacji może samodzielnie pełnić dyżury. Jednakże ze względu na szczegółowe uregulowanie dopuszczalność odbywania samodzielnych dyżurów przez rezydentów, pełnienie takich dyżurów uzależnione jest od zgody kierownika specjalizacji, a nie kierownika Kliniki (podmiotu leczniczego). Szkolenie specjalizacyjne jest nadzorowane przez kierownika specjalizacji.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów odbywających specjalizację to kierownik specjalizacji decyduje o dopuszczeniu lekarza do samodzielnego pełnienia dyżuru. Przepis statuuje to wprost i jednoznacznie. O tej regulacji przypominało także Ministerstwo Zdrowia w komunikacie z dnia 13.07.2015 w sprawie pełnienia dyżurów medycznych przez lekarzy odbywających szkolenie specjalizacyjne.
W żadnym natomiast wypadku do samodzielnego pełnienia dyżuru nie mogą zostać dopuszczeni lekarze rezydenci anestezjologii i intensywnej terapii. Wynika to z faktu, że świadczenia zdrowotne polegające na wykonywaniu znieczulenia ogólnego oraz znieczulenia regionalnego mogą być udzielane wyłącznie przez wykwalifikowanego lekarza specjalistę. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii przewiduje wyraźnie, że „Lekarz w trakcie specjalizacji może wykonywać znieczulenie, jeżeli wykonanie tego znieczulenia jest bezpośrednio nadzorowane przez lekarza specjalistę anestezjologii i intensywnej terapii”. Wyjątek ten ograniczający dopuszczalność samodzielnego dyżurowania podkreślała również Państwowa Inspekcja Pracy w raporcie z kontroli jednego ze szpitali w 2015 roku.
Co do kwestii odpowiedzialności prawnej lekarza rezydenta na samodzielnym dyżurze względem ewentualnych roszczeń pacjenta – jego sytuacja różni się w zależności od tego czy dyżur pełni w ramach umowy o pracę czy też w ramach osobnego kontraktu.
W przeciwieństwie do dyżuru w ramach kontraktu, odpowiedzialność ponoszona na bazie umowy o pracę nie jest solidarna. Lekarz rezydent na umowie o pracę nie jest bowiem stroną umowy o świadczenie medyczne. Jego odpowiedzialność kontraktowa będzie zatem wyłączona. Co do zasady odpowiedzialność deliktowa jest również wyłączona bowiem zgodnie z Kodeksem Pracy jeżeli taki rezydent wyrządzi przy wykonywaniu swoich obowiązków szkodę osobie trzeciej, do jej naprawienia będzie zobowiązany wyłącznie pracodawca – podmiot leczniczy.
W takim wypadku podmiot leczniczy będzie uprawniony jedynie do roszczenia regresowego wobec pracownika – rezydenta jednak tylko do wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia tego pracownika.
Sytuacja byłaby odmienna gdyby lekarz rezydent wyrządził szkodę ze swej winy – umyślnie. Sprawca takiej szkody podlegałby ogólnym zasadom odpowiedzialności deliktowej na podstawie art. 415 Kodeksu Cywilnego. W tym wyjątkowym wypadku Kodeks Pracy przewiduje, że pracownik obowiązany jest do naprawienia szkody w pełnej wysokości osobiście.
PODSTAWA PRAWNA:
1) §15 ust.2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów
2) §8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii
3) art. 119,120,122 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)
4) art. 415 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)
5) art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. 2011 nr 112 poz. 654)
Justyna Stefańczyk-Kaczmarzyk, partner, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy Marcin Rytel, prawnik, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
