Informowanie o produktach leczniczych. Jaki wpływ ma RODO?

Wydawałoby się, że o RODO powiedziano już wszystko, ale pytań w związku z wejściem w życie nowych przepisów unijnych nie brakuje. Jedno z nich pod lupę wzięli eksperci naszej bezpłatnej strefy porad prawnych.

PYTANIE:
Wprowadzamy na rynek nowy produkt leczniczy „pod parasolem” starej marki zgodnie z najnowszymi wytycznymi. Ostatnio mamy jednak spore zamieszanie z RODO. Czy stare zgody klientów na przetwarzanie ich danych osobowych we wszelkich celach marketingowych zostają ważne i możemy przesłać im informacje o nowych produktach? Czy aktualnie trzeba mieć osobną zgodę dla każdego produktu? Mogą zostać te checkboxy na stronie internetowej czy nie?
ODPOWIEDŹ:
Mimo że poszerzył się obowiązek informacyjny stare zgody pozostają w mocy, o ile są zgodne z nowymi przepisami. Nie trzeba mieć osobnej zgody dla każdego produktu. Ogólny cel marketingowy wydaje się być wystarczająco konkretny. Zgoda w formie elektronicznej, w tym tzw. checkboxa na stronie internetowej powinna być ważna, jeśli polegała ona na działaniu (kliknięciu i zaznaczeniu), a nie na domyślnym ustawieniu zaznaczonej zgody.
UZASADNIENIE:
Zgoda na przetwarzanie danych osobowych powinna spełnić cztery kryteria z RODO, musi ona być: dobrowolna, konkretna, świadoma i jednoznaczna. Administrator danych, czyli w tym wypadku firma farmaceutyczna powinna być w stanie udowodnić, że taką zgodę posiada.
RODO nie określa formy w jakiej zgoda ma być udzielona. Osoba, która wyraża zgodę na przetwarzanie jej danych może np. podpisać odpowiedni papierowy formularz, zaznaczyć okienko wyboru lub przycisk w ustawieniach na stronie internetowej. Sugerujemy, że takie oświadczenie powinno być wyraźnie wyodrębnione od innych treści poprzez sformatowanie tekstu za pomocą odróżniającego od pozostałych informacji koloru lub czcionki.
Informacja o przetwarzaniu danych osobowych oraz wynikających z tego faktu uprawnieniach musi być zrozumiała, jasna i jednoznaczna dla takiej osoby, nabywcy leku. Wydaje się, że tworząc wzorzec przeciętnego odbiorcy udzielającego zgody na przetwarzanie danych można się posłużyć pomocniczo wzorcem przeciętnego konsumenta, z uwzględnieniem specyfiki odbiorców danego produktu, np. inna będzie świadomość nastolatków, a inna osób starszych kupujących np. preparat dla seniorów.
Nie spełnia kryterium dobrowolności zgody domyślne ustawienie jej wyrażenia poprzez zaznaczenie w tzw. checkboxie. Co więcej, jeśli wyrażenie zgody np. na przetwarzanie danych w celu marketingowym przy okazji kupna produktu byłoby konieczne do realizacji umowy lub skorzystania z danej usługi, choć nie ma z nią bezpośredniego związku, to taka zgoda byłaby nieważna.
Jeśli chodzi o cel przetwarzania danych to wskazanie, że będą one wykorzystywane do celów marketingowych firmy wydaje się być dostatecznie jednoznaczne i nie warto zawężać takiego celu do reklam dotyczących pojedynczego towaru. Zbędne mnożenie zgód mogłoby zniechęcić Klienta. Nie jest także zabronione zachęcanie do wyrażenia zgody np. w postaci darmowego e-booka albo poradnika zdrowotnego do pobrania.

Konkludując, jeśli nie zrobili Państwo tego przed wejściem w życie RODO, to rekomendujemy niezwłoczne kompleksowe przejrzenie klauzul i mechanizmów pozyskiwania zgód i rzetelną ocenę czy konieczne jest ponowne zwrócenia się o zgodę klientów na przetwarzanie ich danych osobowych. Może się bowiem okazać, że nawet jeśli dotychczasowa zgoda nie spełnia ww. kryteriów, to nadal będzie mogła zostać uznana za ważną, o ile zostanie wyraźnie potwierdzona przez osobę, której dane są przetwarzane po przesłaniu jej informacji o nowych przysługujących jej prawach, np. za pośrednictwem poczty email.


ŹRÓDŁA:
1. motyw 43 i 171 preambuły do RODO
2. art. 4 pkt 11 (zasada dobrowolności, konkretności, świadomości i jednoznaczności) RODO
3. art. 6, 7, 9 ust. 2 lit. a, oraz art., 12 i 13 RODO
4. Wytyczne Grupy Roboczej art. 29 ds. Danych (https://uodo.gov.pl/data/filemanager_pl/27.pdf )
AUTORZY:
Sławomir Molęda, Partner, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Natalia Dyda, Aplikant radcowski, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Kancelaria KONDRAT i Partnerzy [e-mail]


Prawnicy z kancelarii "Kondrat i Partnerzy" wybierają ciekawe casusy, udzielając wnikliwej odpowiedzi na zadane pytania.

Wystarczy wypełnić formularz kontaktowy i zadać pytanie TUTAJ

Zachęcamy także do zapoznania się z dotychczasowymi problemami prawnymi zgłoszonymi przez placówki medyczne do kancelarii.
Lista dotychczas prezentowanych problemów TUTAJ.