AI zmienia obrazowanie pulmonologiczne i możliwości diagnostyki

– Pulmonolodzy są świadkami gwałtownego rozwoju nowych technologii w endoskopii i pulmonologii. Dysponujemy już platformami sprzężonymi z AI, które umożliwiają obliczanie ryzyka złośliwości zmian w płucach i adenopatii śródpiersia. Zyskujemy też dostęp do urządzeń, które pozwalają na wstępną ocenę radiologiczną guzków płucnych – stwierdziła pulmonolog dr Virginia Pajares.

• Sztuczna inteligencja (AI) może usprawnić przetwarzanie obrazów ultrasonografii wewnątrzoskrzelowej (EBUS). A nowe techniki, takie jak krioEBUS, pomagają osiągnąć znaczący przełom diagnostyczny i prognostyczny w pulmonologii interwencyjnej i pulmonologii ogólnej
• Bronchoskopia robotyczna jest wdrażana w Stanach Zjednoczonych od kilku lat, zwiększając precyzję diagnostyki guzków płucnych
• Sztuczna inteligencja w pulmonologii interwencyjnej będzie bardzo korzystna w interpretacji obrazu i ocenie pacjentów dla tych, którzy wymagają bardziej inwazyjnych technik diagnostycznych lub obserwacji.
• Brakuje nam wiedzy i potrzebujemy specjalistycznego szkolenia, zwłaszcza w zakresie różnych technologii, takich jak nawigacja elektromagnetyczna, krioEBUS lub bronchoskopia robocza – ocenili lekarze

– Pulmonolodzy są świadkami gwałtownego rozwoju nowych technologii w endoskopii i pulmonologii w ogóle. Niektóre, takie jak sztuczna inteligencja, zrobotyzowana bronchoskopia, radiomika lub ulepszenia w elektromagnetycznej nawigacji oskrzeli, są minimalnie inwazyjnymi technikami diagnostycznymi, które znacznie poprawiają charakterystykę zmian w płucach – powiedziała dr Virginia Pajares, członek Katalońskiego Towarzystwa Pulmonologicznego i koordynator Oddziału Bronchoskopii w Szpitalu Sant Pau w Barcelonie.

Radiomika – histologia i markery

Dziedzina radiomiki, gałąź sztucznej inteligencji, która ułatwia charakteryzację zmian w płucach, może okazać się przydatna w przyszłym różnicowaniu histologicznym lub ocenie markerów molekularnych. – Na poziomie endoskopowym niektóre badania potwierdziły zdolność sztucznej inteligencji zastosowanej do obrazowania w celu rozróżnienia zmian łagodnych i złośliwych, chociaż obecnie badania są ograniczone i znajdują się na początkowym etapie – wyjaśniła dr Pajares.

– Sztuczna inteligencja w pulmonologii interwencyjnej będzie bardzo korzystna w interpretacji obrazu i ocenie pacjentów dla tych, którzy wymagają bardziej inwazyjnych technik diagnostycznych lub obserwacji – dodała.

– Jeśli chodzi o zastosowanie sztucznej inteligencji w medycynie, brakuje nam wiedzy i potrzebujemy specjalistycznego szkolenia, zwłaszcza w zakresie różnych technologii, takich jak nawigacja elektromagnetyczna, krioEBUS lub bronchoskopia robocza, które wymagają znacznych wysiłków szkoleniowych. Wykorzystanie sztucznej inteligencji bez konkretnego celu, czyli stworzenia algorytmu matematycznego i zasilenia go danymi pacjentów klinicznych bez kontroli i walidacji, może prowadzić do niedokładnych wniosków. Ponadto musimy ustalić, w jaki sposób wprowadzać dane pacjentów do tych systemów, aby uniknąć problemów etycznych, a przepisy w tej sprawie są oczywiście niezbędne – podkreśliła dr Pajares.

Smog powoduje w późniejszym wieku nowotworySmog jest szczególnie niebezpieczny dla dzieci. Z jego powodu mają one nawracające infekcje, astmę oskrzelową czy alergiczny nieżyt nosa, a w późniejszym wieku rozwiną choroby nowotworowe – oceniła alergolog prof. Ewa Czarnobilska z Uniwersytetu Jagiellońskiego

Nawigacja elektromagnetyczna oskrzeli jest techniką bronchoskopową, która umożliwia dostęp do obwodowych zmian w płucach. – Polega ona na wirtualnym planowaniu trasy za pomocą tomografii komputerowej klatki piersiowej pacjenta, a następnie wykonaniu bronchoskopii z nawigacją za pomocą sterowniczej sondy elektromagnetycznej, która umożliwia dostęp do zmiany – wytłumaczyła ekspertka.

– Obecnie dysponujemy nawigatorami, które mogą wykorzystywać techniki obrazowania (fluoroskopię lub tomografię komputerową wiązki stożkowej) w celu natychmiastowego korygowania rozbieżności zaobserwowanych podczas nawigacji. Te nowe technologie umożliwiają większą liczbę precyzyjnych diagnoz i mogą zapewnić większe bezpieczeństwo pacjentów – stwierdziła.

Badania takie jak NAVIGATE, które zostały opublikowane w 2022 roku przez Folcha i współpracowników, potwierdzają możliwości diagnostyczne i wydajność nawigacji elektromagnetycznej. W tym prospektywnym badaniu, które obserwowało pacjentów przez 24 miesiące, wskazania są szerokie. – Jego najczęstszym zastosowaniem jest technika diagnostyczna obwodowych guzków płuc oraz do oznaczania zmian w płucach do resekcji chirurgicznej lub znakowania w celu umieszczenia w polu odniesienia w polu radioterapii. Zaczynają być również publikowane wyniki dotyczące leczenia zmian w płucach za pomocą ablacji z nawigacją elektromagnetyczną, wykazując jej bezpieczeństwo i skuteczność w tej dziedzinie – powiedziała ekspertka.

Nawet cztery miliony osób mogą chorować na astmęZ raportu „Leczenie astmy ciężkiej w Polsce”, opublikowanego w styczniu 2024 r., wynika, że w naszym kraju około 4 mln osób zgłasza występowanie duszności przynajmniej raz w roku, a tylko 2,5 mln ma rozpoznanie astmy i otrzymuje leczenie.

Bronchoskopia robotyczna zwiększa precyzję diagnostyki

Dr Tess Kramer z Centrum Medycznego Uniwersytetu w Amsterdamie w Holandii opowiada się za łącznym stosowaniem różnych technologii, aby mieć korzystny wpływ na wyniki kliniczne pacjentów.

Bronchoskopia robotyczna jest wdrażana w Stanach Zjednoczonych od kilku lat, zwiększając precyzję diagnostyki guzków płucnych. Jednak, jak mówią naukowcy, obecnie nie ma wyraźnych różnic w wydajności diagnostycznej bronchoskopii robotycznej w porównaniu z nawigacją w ogóle. Wkrótce zostaną przeprowadzone badania mające na celu ocenę, w jakim typie guzków jedna technika może być bardziej opłacalna.

Udoskonalenia w technologii echobronchoskopii obejmują wysokiej jakości procesory obrazu i urządzenia o mniejszych kalibrach z większym kątowaniem do diagnozowania zmian chorobowych i trudno dostępnych adenopatii.

Z punktu widzenia obrazowania sztuczna inteligencja w połączeniu z tworzeniem kalkulatorów ryzyka może umożliwić przewidywanie złośliwości węzłów chłonnych. Co więcej, zastosowanie kriosond małego kalibru (1,1 mm) do pobierania próbek adenopatii (krioEBUS) poprawiło diagnostykę, umożliwiając pobieranie większych próbek tkanek.

Obecnie prowadzone są badania mające na celu potwierdzenie przydatności krioEBUS w patologiach wymagających szeroko zakrojonych badań molekularnych i immunohistochemicznych w diagnostyce zespołów limfoproliferacyjnych lub nowotworów. W innym kontekście płynna biopsja, najnowsza technologia laboratoryjna niezwiązana z bronchoskopią, umożliwia analizę próbek krwi/płynu opłucnowego, które zostały pobrane przy użyciu wyżej wymienionych technologii w celu zlokalizowania komórek nowotworowych i rozróżnienia między złośliwością a łagodnością.