Aplikacja opracowana przez polską badaczkę pozwala wykryć wznowę raka płuca

System zdalnego monitorowania pacjentów po zakończonym leczeniu onkologicznym, opracowany przez lek. Ewę Pawłowską z Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii GUMed, pozwala nie tylko utrzymać kontakt pacjenta z onkologiem pomiędzy zaplanowanymi ambulatoryjnymi wizytami, ale również umożliwia szybsze wykrywanie wznów nowotworu.

Aplikacja HORUS udostępnia cotygodniowe ankiety, których wyniki analizowane są w czasie rzeczywistym, a w przypadku wystąpienia niepokojących objawów umożliwia wdrożenie wcześniejszej diagnostyki i leczenia. Skorzystać z niego mogą pacjenci przebywający pod opieką Poradni Onkologicznej Kliniki Onkologii i Radioterapii UCK w Gdańsku.

Rak płuca należy do najczęstszych nowotworów w Polsce, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Niemal 75 proc. przypadków diagnozowanych jest w zaawansowanych stadiach. Niestety, pomimo nowoczesnych terapii wznowy nowotworu są relatywnie częste.

Europejskie badania z 2017 r. potwierdzają, że chorzy na raka płuca, którzy po zakończeniu standardowego leczenia używają aplikacji do monitorowania samopoczucia, mają istotnie poprawione wyniki przeżyć. Jak podkreśla lek. Pawłowska, to była inspiracja do tego, by rozpocząć prace nad systemem możliwym do wdrożenia w polskich warunkach.

– W ostatnich latach wykazano skuteczność monitorowania chorych zdalnie, z użyciem elektronicznych systemów monitorowania chorych (ESMCh), analizujących w czasie rzeczywistym objawy zgłaszane przez pacjenta poprzez stronę internetową i/lub aplikację na smartfonie. W badaniach klinicznych analiza zgłaszanych co tydzień przez pacjentów w ESMCh objawów pozwoliła na rozpoznanie wznowy raka średnio 5 tygodni wcześniej niż standardowe wizyty lekarskie, umożliwiając wdrożenie leczenia onkologicznego większemu odsetkowi pacjentów – wyjaśnia lek. Ewa Pawłowska.

Ponadto stosowanie aplikacji wydłużyło czas całkowitego przeżycia chorych w stosunku do osób poddawanych standardowym kontrolom. Dostęp do ESMCh oraz świadomość podlegania pod ciągłą opiekę poprawiały jakość życia oraz zmniejszały stres związany z oczekiwaniem na wynik kontrolnych tomografii.

Pacjenci biorący udział w badaniu wypełniają raz w tygodniu elektroniczny kwestionariusz, który następnie analizowany jest przez algorytm. W sytuacji zgłoszenia niepokojących objawów, mogących wskazywać na wznowę nowotworu, lekarz dostaje alert, po którym ma możliwość zadzwonienia do chorego i w razie konieczności zlecenia dodatkowych badań lub zmiany terminu planowej wizyty w poradni.

– Co tydzień (od poniedziałku do niedzieli) na koncie pacjenta będzie udostępniony nowy formularz z identycznym zestawem 13 pytań, dotyczących samopoczucia. Aby zapisać i przesłać dane formularza do wglądu pracowników kliniki, konieczne będzie udzielenie odpowiedzi na pierwsze sześć pytań – tłumaczy lek. Pawłowska. – Wszystkie informacje zgłaszane przez pacjentów co tydzień w aplikacji są analizowane natychmiast po wypełnieniu formularza. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów pracownik kliniki kontaktuje się z chorym telefonicznie w ciągu 72 godzin i informuje o dalszym postępowaniu.

W ramach realizacji projektu HORUS powstała aplikacja internetowa oraz mobilna, którą można pobrać bezpłatnie.

Udział w badaniu nie zmienia standardowego postępowania podczas wizyt w poradni onkologicznej. Nie wiąże się również z ryzykiem, gdyż w ramach badania pacjenci nie będą musieli wykonywać dodatkowych badań laboratoryjnych, obrazowych czy poddawać się innym medycznym procedurom.

Projekt HORUS został sfinansowany ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Inkubator Innowacyjności 4.0” w kwocie 2 823 900 zł, realizowanego przez Centrum Transferu Technologii GUMed w konsorcjum, w skład którego wchodzą: Gdański Uniwersytet Medyczny – jako lider, Uniwersytet Gdański oraz spółka celowa GUMed – Centrum Innowacji Medycznych.