Eksperci: Naszym celem jest Polska wolna od dymu tytoniowego

W roku 2030 POChP będzie trzecią główną przyczyną zgonów, zapalenie płuc – piątą, a rak płuca – szóstą, stanowiąc jednocześnie pierwszą przyczynę zgonów wśród nowotworów. Jednym z najczęstszych powodów chorób układu oddechowego jest palenie papierosów. 31 maja obchodzimy Światowy Dzień Bez Tytoniu.

Z okazji Światowego Dnia Bez Tytoniu – 31 maja – w Sejmie otwarto wystawę „Uzależnienie od nikotyny a przewlekłe choroby płuc”.

Palenie tytoniu to poważny problem społeczny. Ponad 9 mln dorosłych Polaków pali papierosy, a z powodu chorób odtytoniowych każdego roku przedwcześnie umiera w naszym kraju ponad 70 tys. osób. Papierosy przyczyniają się do zachorowania nie tylko na raka płuca, ale uznawane są także za czynnik ryzyka wielu przewlekłych chorób płuc, m.in. przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), przewlekłego zapalenia oskrzeli, idiopatycznego włóknienia płuc, histiocytozy, złuszczającego śródmiąższowego zapalenia płuc (DIP) i zapalenia oskrzelików współistniejącego z chorobą śródmiąższową (RB-ILD) oraz innych chorób, m.in.: choroby niedokrwiennej serca, zawału mięśnia sercowego, miażdżycy zarostowej kończyn dolnych, nadciśnienia tętniczego, tętniaka aorty, a także licznych innych nowotworów – np. raka nerki, pęcherza moczowego, krtani, przełyku. Palenie może również prowadzić do pogorszenia w przebiegu chorób takich jak astma, POChP, rak płuc czy gruźlica, powoduje szybkie pogorszenie czynności płuc, zaś efekty palenia mogą ograniczyć korzyści wynikające z leczenia zastosowanego w przypadku danej choroby.

Wystawa „Uzależnienie od nikotyny a przewlekłe choroby płuc” pod patronatem Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc oraz przewodniczącego Komisji Zdrowia RP posła Tomasza Latosa ma na celu zwrócenie uwagi na wyzwania w zakresie chorób płuc, w szczególności tych będących wynikiem uzależnienia od nikotyny.

Ekspozycja została przygotowana we współpracy z Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz Fundacją „Oddech Nadziei”, a prezentowane prace są dziełem uczennic bydgoskiej szkoły. Pierwszą część wystawy stanowi praca dyplomowa o tematyce antynikotynowej autorstwa Agaty Miękus. Na drugą składają się zwycięska i wyróżnione prace w konkursie na plakat antynikotynowy, wykonane przez Magdalenę Geściak, Weronikę Stanek i Martę Jerzmanowską.

– Otwieramy tę wystawę niemalże w przeddzień Światowego Dnia Bez Tytoniu. Cieszymy się, że w Sejmie pokazywana jest wystawa z takim przekazem, będąca dziełem młodzieży. Wyzwania związane z uzależnieniem od palenia są nadal aktualne w XXI wieku – mówił poseł Tomasz Latos, przewodniczący Sejmowej Komisji Zdrowia. – W tej sprawie jesteśmy jednomyślni, by ograniczać skutki palenia, najlepiej poprzez eliminację papierosów stopniowo, bo mamy świadomość, że jednorazowo nie jest to możliwe – dodał parlamentarzysta.

Uchronić młodzież przed paleniem, czyli projekt Tytoń-21
– Celem wystawy jest przybliżenie parlamentarzystom jednego z najważniejszych wyzwań, z jakimi mierzymy się jako towarzystwo. Chcemy aktywnie działać na rzecz budowania świadomości zagrożeń wynikających z zażywania nikotyny. Ważne, by już od najmłodszych lat edukować dzieci i wspierać ich zdrowe nawyki. Mam nadzieję, że dzięki podejmowanym działaniom wpłyniemy zarówno na postrzeganie tego tematu przez decydentów, jak i na samą młodzież – stwierdziła dr n. med. Małgorzata Czajkowska-Malinowska, prezes Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc.

Promocja zdrowego stylu życia wśród młodzieży zawiera się również w jednym z głównych postulatów towarzystwa dotyczącego sprzedaży papierosów osobom młodym. Dr Czajkowska-Malinowska przypomniała, że Polska była pierwszym krajem na świecie, który wprowadzał ustawę antytytoniową. Dziś należy iść dalej. Już cztery kraje w Europie wprowadziły tzw. projekt Tytoń-21, rekomendowany przez Komisję Europejskiego Towarzystwa Oddechowego, mówiący o tym, żeby sprzedaż papierosów była możliwa dopiero od 21. roku życia. – Większość palaczy rozpoczyna bowiem palenie przed 18. rokiem życia – argumentowała prezes PTChP, apelując do posłów o wprowadzenie w Polsce podobnej regulacji.

W oczekiwaniu na polską strategię pulmonologiczną
Prezes zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc zwróciła także uwagę na potrzebę dialogu dotyczącego Lung Cancer Unit czy poprawy funkcjonowania kluczowych dla polskich pacjentów obszarów terapeutycznych, szczególnie w zakresie procedowanych obecnie zmian w onkologii.

– W Polsce jest 9 mln palaczy i ta liczba nie maleje – podkreśliła. – Ok. 60 procent osób jest silnie uzależnionych od nikotyny i wymaga wsparcia. Palenie jest jednym z głównych powodów chorób płuc, przede wszystkim nowotworów, ale też POChP, która prowadzi do niepełnosprawności czy licznych jednostek chorób śródmiąższowych, o których zwykle się nie mówi. Pandemia pokazała, że osoby palące częściej chorowały na COVID-19 i dużo gorzej znosiły chorobę.

Dr Czajkowska-Malinowska zaapelowała także do obecnego na uroczystości otwarcia wystawy wiceministra zdrowia Waldemara Kraski o stworzenie, wzorem onkologii i kardiologii, strategii pulmonologicznej. – Jesteśmy bardzo otwarci na wszelkie działania zmierzające do powstania takiej strategii, aby całościowo zająć się problemem chorób płuc – zadeklarowała prezes PTChP.

– W latach 80. byliśmy liderem, jeśli chodzi o spożywanie wyrobów tytoniowych – paliło prawie 42 procent Polaków. Dziś jesteśmy na 12. miejscu, pali 26 procent społeczeństwa, co wcale nie jest wartością pocieszającą i wiele jest jeszcze do zrobienia, skoro ponad 70 tys. osób umiera na choroby płuc wynikające z palenia. Naszym celem jest Polska wolna od dymu tytoniowego – odpowiedział wiceminister Waldemar Kraska.