Modulatory CFTR skuteczne i bezpieczne długofalowo

W ostatnich latach możliwości leczenia pacjentów z mukowiscydozą znacznie się rozszerzyły, głównie za sprawą wprowadzenia leków z grupy modulatorów CFTR. Medycyna jest jednak nauką, która nie może poddawać się hurraoptymizmowi i dąży do uzyskiwania jak najlepszej jakości danych uzasadniających określone postępowanie.

Wspomniana grupa leków znacznie poprawiła rokowanie i jakość życia wielu pacjentów z mukowiscydozą, jednak krótki czas od wprowadzenia do stosowania sprawia, że niezbędne są dane mówiące o długofalowym bezpieczeństwie. W dwóch kluczowych badaniach III fazy leczenie eleksakaftorem, tezakaftorem i iwakaftorem (ELX/TEZ/IVA) trwające do 24 tygodni było skuteczne i bezpieczne u pacjentów z mukowiscydozą w wieku co najmniej 12 lat, którzy są nosicielami co najmniej jednego allelu F508del, dalszy krok poczynił wieloośrodkowy zespół naukowców ze Stanów Zjednoczonych.

W przedłużonym badaniu fazy 3 pacjenci heterozygotyczni pod względem F508del z zachowaną minimalną funkcją (399 chorych) lub homozygotyczni (107 pacjentów) otrzymujący terapię potrójną (w obu podgrupach te same dawki, eleksakaftor 200 mg raz dziennie, tezakaftor 100 mg raz dziennie i iwakaftor 150 mg co 12 h) zostali poddani ciągłej ocenie pod kątem tolerancji i bezpieczeństwa przez 144 tygodnie.

Wykazano, że wskaźniki działań niepożądanych, w tym ciężkich, wynosiły odpowiednio 586,6 oraz 22,4 na 100 pacjentolat; są to wartości niższe niż odnotowywane w poprzednich, 24-tygodniowych badaniach z udziałem i oceną rodziców pacjentów, gdzie wartości te wynosiły odpowiednio 1096 i 36,9 zdarzeń na 100 pacjentolat. U większości uczestników działania niepożądane sklasyfikowano jako o nasileniu łagodnym (16,4 proc.) lub umiarkowanym (60,3 proc.). Zaledwie u 2,8 proc. chorych powikłania związane z leczeniem okazały się na tyle poważne, że przerwano terapię. Dodatkowo udokumentowano znaną już wcześniej skuteczność pod kątem poprawy funkcji układu oddechowego, jakości życia oraz znaczne zmniejszenie częstości zaostrzeń płucnych.

Jak widać, wykazano trwałą poprawę czynności płuc, zmniejszenie objawów ze strony układu oddechowego, częstości zaostrzeń i jakości życia, a także potwierdzono korzystny profil bezpieczeństwa; takie dane są bardzo dobrą wieścią dla pacjentów, choć z pewnością leczenie będzie nadal monitorowane.