Od 1 marca rozszerzono program profilaktyki zakażeń RSV

Bezpłatną ochroną przed syncytialnym wirusem oddechowym są objęte wcześniaki urodzone do 35. tygodnia ciąży włącznie oraz z małą masą urodzeniową, dzieci z dysplazją oskrzelowo-płucną do 24. miesiąca życia i dzieci z wybranymi wrodzonymi wadami serca. Dzięki temu Polska ma jeden z najlepszych programów ochrony przed RSV w Europie.

Wirus RS, czyli syncytialny wirus nabłonka oddechowego, atakuje drogi oddechowe, wywołując infekcje: zapalenie oskrzelików, zapalenie oskrzeli i płuc. Jest szczególnie groźny dla dzieci do 2. roku życia i dzieci z chorobami współistniejącymi. Infekcja może prowadzić do niewydolności oddechowej i niedotlenienia, a leczenie często musi być prowadzone na oddziale intensywnej terapii z wykorzystaniem mechanicznej wentylacji. RSV jest plagą ostatnich kilku miesięcy – spowodował hospitalizację tysięcy dzieci w całej Polsce, nie tylko wcześniaków.

– Ogromnie cieszę się z decyzji Ministerstwa Zdrowia. Do programu lekowego będą kwalifikowane dzieci z hemodynamicznie istotną wadą serca, z jawną niewydolnością serca, utrzymującą się pomimo leczenia farmakologicznego, lub z umiarkowanym lub ciężkim wtórnym nadciśnieniem płucnym, lub dzieci z siniczymi wadami serca, z przezskórnym utlenowaniem krwi tętniczej utrzymującej się poniżej 90 proc. – powiedziała konsultant krajowa w dziedzinie kardiologii dziecięcej dr n. med. Maria Miszczak-Knecht.

Dla dzieci z wadami serca wirus RS jest realnym zagrożeniem, zwłaszcza dla tych, które czekają na zabieg kardiochirurgiczny, często ratujący życie. Każdy dzień opóźnienia wynikający z infekcji źle wpływa na ogólny stan zdrowia dziecka. – Na szczęście dzięki tej decyzji będziemy mogli chronić dzieci przed zakażeniem wirusem RS – podkreśliła dr Miszczak-Knecht.

Bezpłatną ochronę otrzymywały do tej pory najbardziej niedojrzałe wcześniaki urodzone przed 33. tygodniem ciąży. Zdarza się, że dzieci urodzone między 33. a 35. tygodniem ciąży rodzą się z bardzo małą masą urodzeniową, a to jeden z czynników ryzyka ciężkiego przebiegu zakażeń wywoływanych wirusem RS.

– Mała masa urodzeniowa ma niekorzystny wpływ na rozwój poszczególnych układów organizmu dziecka, w tym przede wszystkim na układ oddechowy. Im wcześniej zakończona ciąża, tym mniejsza jest masa urodzeniowa dziecka, ale zdarza się, że nawet w 3. trymestrze ciąży rodzą się dzieci z małą masą urodzeniową, poniżej 1500 gramów. Cieszę się, że teraz dzieci urodzone w wieku ciążowym mniejszym lub równym 35 tygodni oraz małą masą urodzeniową – mniejszą lub równą 1500 gramów – będą otrzymywały immunoprofilaktykę – powiedziała prof. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, prezes fundacji Koalicja dla Wcześniaka.

Bezpłatna ochrona będzie również zapewniona dzieciom z dysplazją oskrzelowo-płucną w drugim sezonie zakażeń.

Konsultant krajowa w dziedzinie neonatologii prof. Ewa Helwich zwróciła uwagę, że dysplazja oskrzelowo-płucna to poważna, przewlekła choroba płuc, która charakteryzuje się nieprawidłowym rozwojem pęcherzyków płucnych, a przez to nieprawidłowym wzrastaniem płuc. – W przypadku dzieci z ciężką postacią tej choroby wirus RS jest bardzo groźny również w późniejszych latach, a do tej pory były one przed nim zabezpieczane tylko w pierwszym sezonie zakażeń. Celem neonatologów było rozszerzenie immunoprofilaktyki do 24. miesiąca życia dziecka należącego do tej grupy, tak aby otrzymało ochronę również w drugim sezonie zakażeń – wyjaśniła.

Zaznaczyła, że wdrożenie programu zawsze musi potrwać. – Pełną parą ruszy on w sezonie jesiennym – stwierdziła dr Helwich.

Eksperci oceniają, że w związku z widoczną tendencją do wcześniejszego występowania wirusa RS i zachorowań bardzo cenna jest decyzja Ministerstwa Zdrowia umożliwiająca wcześniejsze rozpoczęcie immunoprofilaktyki. Od nowego sezonu zakażeń będzie można podawać ją już we wrześniu, a nie – jak to było do tej pory – w październiku.

– Na naszych oczach i przy potężnym zaangażowaniu neonatologów program profilaktyki zakażeń RSV rozszerzał się od bardzo skromnego, ograniczającego dostęp, do takiego, którym możemy poszczycić się na tle innych krajów europejskich – oceniła Elżbieta Brzozowska, wiceprezes fundacji Koalicja dla Wcześniaka, rzeczniczka Ogólnopolskiego Porozumienia Razem dla Wcześniaków.

Od 1 marca 2023 roku z bezpłatnej immunoprofilaktyki w ramach programu lekowego mogą skorzystać dzieci, które:
• w momencie rozpoczęcia immunizacji nie ukończyły 1. roku życia i urodziły się w wieku ciążowym poniżej 28. tygodni,
• w momencie rozpoczęcia immunizacji nie ukończyły 2. roku życia i mają dysplazję oskrzelowo-płucną,
• w momencie rozpoczęcia immunizacji nie ukończyły 2. roku życia – dzieci z hemodynamicznie istotną wadą serca z:
– jawną niewydolnością serca, utrzymującą się pomimo leczenia farmakologicznego lub
– umiarkowanym lub ciężkim wtórnym nadciśnieniem płucnym lub
– siniczymi wadami serca, z przezskórnym utlenowaniem krwi tętniczej utrzymującej się <90 proc.,
• w momencie rozpoczęcia immunizacji nie ukończyły 6. miesiąca życia i spełniają kryterium:
– wiek ciążowy 29–32 tygodni lub
– wiek ciążowy ≤35 tygodni oraz mała masa urodzeniowa ≤1500 g.

Profilaktyka polega na podaniu od 3 do 5 dawek leku w miesięcznych odstępach w sezonie zwiększonej zachorowalności, a więc od września do kwietnia.