BIBF 1120 w idiopatycznym włóknieniu płuc
Autor: Izabela Żmijewska
Data: 04.01.2012
Źródło: L. Richeldi i wsp. Efficacy of a Tyrosine Kinase Inhibitor in Idiopathic/Boehringer Ingelheim
Wyniki badania opublikowanego we wrześniu tego roku w New England Journal of Medicine wskazują, że znajdujący się w fazie badań klinicznych lek onkologiczny BIBF 1120 wykazuje również korzystne działanie w idiopatyczny włóknieniu płuc.
BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) jest drobnocząsteczkowym inhibitorem kinaz tyrozynowych (TKI), hamującym receptory dla czynników wzrostu: receptor naczyniowo-śródbłonkowego czynnika wzrostu (ang. vascular endothelial growth factor receptor, VEGFR), receptor czynnika wzrostu fibroblastów (ang. fibroblast growth factor receptor, FGFR) oraz receptor płytkopochodnego czynnika wzrostu (ang. platelet-derived growth factor receptor, PDGFR). Te czynniki wzrostu i ich receptory są ściśle związane z procesem angiogenezy, czyli tworzenia się nowych naczyń krwionośnych w guzie nowotworowym. Okazało się, że rosnący guz nowotworowy po osiągnięciu 1-2 mm swojej średnicy musi wytworzyć naczynia krwionośne, aby z jednej strony umożliwić dostarczanie tlenu i substancji odżywczych, a z drugiej strony otworzyć sobie drogę ekspansji i tworzenia przerzutów odległych. Skuteczne hamowanie tego procesu jest jednym z innowacyjnych, obecnie bardzo intensywnie rozwijanych kierunków terapeutycznych w onkologii. BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) znajduje się w fazie badań klinicznych w leczeniu nowotworów, w tym niedrobnokomórkowego raka płuca, raka jajnika, raka jelita grubego i raka wątrobowokomórkowego.
Na podstawie prowadzonych badań molekularnych wykazano, że receptory związane z procesem angiogenezy są potencjalnie zaangażowane w patomechanizm włóknienia płuc, kluczowy proces rozwoju idiopatycznego włóknienia płuc (ang. idiopathic pulmonary fibrosis, IPF). IPF jest przewlekłą, postępującą chorobą płuc, powodującą niepełnosprawność znacznego stopnia, wiąże się z wysoką śmiertelnością, a dostępne opcje terapeutyczne są bardzo ograniczone. Uważa się, że poprzez blokowanie szlaków sygnałowych, które pośredniczą w procesie włóknienia, BIBF1120 (nintedanib, Vargatef®) ma potencjalne działanie redukujące progresję choroby, polegające na spowolnieniu spadku czynności płuc.
Na tegorocznym kongresie Europejskiego Towarzystwa Chorób Płuc (European Respiratory Society, ERS) zaprezentowano wyniki badania II fazy TOMORROW (To Improve Pulmonary Fibrosis with BIBF 1120) z BIBF 1120 (Vargatef®) u chorych z IPF. Było to 12-miesięczne, randomizowane, kontrolowane placebo badanie z podwójnie ślepą próbą, przeprowadzone w 92 ośrodkach w 25 krajach. Celem badania była ocena bezpieczeństwa i skuteczności doustnego leczenia BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) na czterech poziomach dawkowania u 432 chorych z rozpoznaniem IPF. U chorych leczonych BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) w dawce 150 mg dwa razy na dobę stwierdzono zmniejszenie tempa spadku nasilonej pojemności życiowej płuc (ang. forced vital capacity, FVC) o 68% w porównaniu z placebo. FVC to objętość powietrza, która jest wydychana do urządzenia spirometrycznego po wykonaniu maksymalnego wdechu. U chorych przyjmujących 150 mg BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) dwa razy na dobę stwierdzono również w porównaniu z placebo niższą częstość zaostrzeń choroby, które wiążą się z szybką progresją, ciężkim i szybkim spadkiem FVC i wysoką śmiertelnością. Ponadto leczenie BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) w dawce 150 mg dwa razy na dobę wiązało się z nieznacznym obniżeniem punktacji wg kwestionariusza oddechowego St George’s Respiratory Questionnaire (SGRQ) w porównaniu z placebo (-0,66 vs 5,46; p=0,007). Punktacja SGRQ pozwala ocenić wpływ na jakość życia, przy czym wyższy lub wzrastający wynik oznacza większy stopień obniżenia jakości życia.
Aktualnie prowadzone są dwa kluczowe badania kliniczne III fazy, które obejmą 970 chorych w 20 krajach, a pierwsi chorzy weszli do badań odpowiednio w kwietniu i w maju 2011 r. (NCT01335464 i NCT01335477).
Historia odkryć nieoczekiwanych korzyści, związanych ze stosowaniem leków badanych lub zarejestrowanych w zupełnie innych wskazaniach jest długa. Istnieją mocne przesłanki, że BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®), opracowany z myślą o chorobach nowotworowych, może być kolejnym tego przykładem, przynosząc korzyści chorym z tą ciężką i postępującą chorobą, jaką jest idiopatyczne włóknienie płuc.
Na podstawie prowadzonych badań molekularnych wykazano, że receptory związane z procesem angiogenezy są potencjalnie zaangażowane w patomechanizm włóknienia płuc, kluczowy proces rozwoju idiopatycznego włóknienia płuc (ang. idiopathic pulmonary fibrosis, IPF). IPF jest przewlekłą, postępującą chorobą płuc, powodującą niepełnosprawność znacznego stopnia, wiąże się z wysoką śmiertelnością, a dostępne opcje terapeutyczne są bardzo ograniczone. Uważa się, że poprzez blokowanie szlaków sygnałowych, które pośredniczą w procesie włóknienia, BIBF1120 (nintedanib, Vargatef®) ma potencjalne działanie redukujące progresję choroby, polegające na spowolnieniu spadku czynności płuc.
Na tegorocznym kongresie Europejskiego Towarzystwa Chorób Płuc (European Respiratory Society, ERS) zaprezentowano wyniki badania II fazy TOMORROW (To Improve Pulmonary Fibrosis with BIBF 1120) z BIBF 1120 (Vargatef®) u chorych z IPF. Było to 12-miesięczne, randomizowane, kontrolowane placebo badanie z podwójnie ślepą próbą, przeprowadzone w 92 ośrodkach w 25 krajach. Celem badania była ocena bezpieczeństwa i skuteczności doustnego leczenia BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) na czterech poziomach dawkowania u 432 chorych z rozpoznaniem IPF. U chorych leczonych BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) w dawce 150 mg dwa razy na dobę stwierdzono zmniejszenie tempa spadku nasilonej pojemności życiowej płuc (ang. forced vital capacity, FVC) o 68% w porównaniu z placebo. FVC to objętość powietrza, która jest wydychana do urządzenia spirometrycznego po wykonaniu maksymalnego wdechu. U chorych przyjmujących 150 mg BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) dwa razy na dobę stwierdzono również w porównaniu z placebo niższą częstość zaostrzeń choroby, które wiążą się z szybką progresją, ciężkim i szybkim spadkiem FVC i wysoką śmiertelnością. Ponadto leczenie BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®) w dawce 150 mg dwa razy na dobę wiązało się z nieznacznym obniżeniem punktacji wg kwestionariusza oddechowego St George’s Respiratory Questionnaire (SGRQ) w porównaniu z placebo (-0,66 vs 5,46; p=0,007). Punktacja SGRQ pozwala ocenić wpływ na jakość życia, przy czym wyższy lub wzrastający wynik oznacza większy stopień obniżenia jakości życia.
Aktualnie prowadzone są dwa kluczowe badania kliniczne III fazy, które obejmą 970 chorych w 20 krajach, a pierwsi chorzy weszli do badań odpowiednio w kwietniu i w maju 2011 r. (NCT01335464 i NCT01335477).
Historia odkryć nieoczekiwanych korzyści, związanych ze stosowaniem leków badanych lub zarejestrowanych w zupełnie innych wskazaniach jest długa. Istnieją mocne przesłanki, że BIBF 1120 (nintedanib, Vargatef®), opracowany z myślą o chorobach nowotworowych, może być kolejnym tego przykładem, przynosząc korzyści chorym z tą ciężką i postępującą chorobą, jaką jest idiopatyczne włóknienie płuc.
