Czynniki ryzyka nawrotu choroby IgG4-zależnej, u chorych leczonych rituximabem

Choroba IgG4-zależna (IgG4- related disease, IgG4-RD) jest schorzeniem leżącym na pograniczu różnych specjalności medycznych, z racji szerokiego spektrum objawów klinicznych i zmian narządowych. W przebiegu choroby dochodzi do zmian zapalnych i włóknienia narządów, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do ich niewydolności.

Rozpoznanie powinno być potwierdzone typowym obrazem histopatologicznym z obecnością nacieków z komórek plazmatycznych IgG4+. IgG4-RD dobrze odpowiada na zastosowanie glikokortykosteroidów (GKS). Innym lekiem, stosowanym w przypadku nieskuteczności leczenia GKS, jest rituximab (RTX). Badacze amerykańscy retrospektywnie przeanalizowali czynniki ryzyka wystąpienia nawrotu choroby w grupie 60 chorych (67% mężczyzn) z IgG4-RD o zróżnicowanej manifestacji klinicznej (zmiany wielonarządowe oraz ograniczone do jednego narządu). Wszyscy chorzy w przeszłości leczeni byli RTX (2 wlewy (1g) w odstępie 15 dni). Dotychczasowe dane dotyczące chorych na IgG4-RD leczonych RTX są ograniczone, stąd wartość badania. U ponad 2/3 chorych nie stosowano GKS (poza premedykacją przed podaniem RTX), a u pozostałych redukowano dawkę GKS do całkowitego odstawienia w okresie ok. 12 tygodni. 95% pacjentów odpowiedziało na RTX, jednak u 37% nastąpił nawrót choroby (po średnio 244 dniach od podania RTX). Czynnikami ryzyka nawrotu choroby IgG4-RD były wysokie wyjściowo wartości IgG4 (HR-6,2), IgE (HR-8,2) oraz krążących eozynofilów (HR-7,9) w surowicy. Im wartości te były wyższe tym większe było ryzyko nawrotu i tym krótszy okres czasu do jego wystąpienia. Tylko u niewielkiego odsetka badanych (10%) jednoczasowo obserwowano występowanie wszystkich trzech czynników ryzyka, co nakazywałoby konieczność wyjściowej oceny wszystkich wspomnianych parametrów. U 71% z wyjściowo zwiększonym stężeniem IgG4 w surowicy, obserwowano wysokie wartości tej gammaglobuliny w momencie zaostrzenia, co wskazuje, iż nie jest to wystarczający parametr służący ocenie aktywności choroby. Bardziej przydatna może być ocena krążących plazmablastów – jako wskaźnika ryzyka nawrotu choroby. Nie zaobserwowano wpływu płci, wieku, rozległości zmian narządowych, czy wskaźników stanu zapalnego na ryzyko wystąpienia nawrotu choroby.