Epidemiologia zakażenia HSV w toczniu rumieniowatym układowym
Autor: Alicja Kostecka
Data: 30.08.2019
Źródło: Risk of severe herpes simplex virus infection in systemic lupus erythematosus: analysis of epidemiology and risk factors analysis in Taiwan. Ann Rheum Dis 2019 Jul;78(7):941–6
Występowanie zakażenia wirusami opryszczki HSV1, HSV2 jest powszechne w populacji ogólnej. Wirus HSV1 jest głównie przyczyną zapalenia warg i błon śluzowych jamy ustnej, z kolei wirus HSV2 wykazuje tropizm do skóry i błony śluzowej narządów płciowych, dużo rzadziej wirusy HSV są przyczyną zapalenia innych narządów: oczu, płuc, wątroby, żołądka i jelit oraz ośrodkowego układu nerwowego.
Zajęcie narządowe ma zwykle ciężki, gwałtowny przebieg i jest związane z wysoką śmiertelnością. Następstwa zakażenia wykazują związek z ogólnym stanem zdrowia (wiek, choroby współistniejące), przyjmowaniem leków a zwłaszcza zaburzeniami odporności.
Toczeń rumieniowaty układowy (TRU) to przewlekła choroba autoimmunologiczna. Obraz kliniczny u poszczególnych chorych jest bardzo zmienny, często obserwuje się zajęcia wielonarządowe. U chorych z TRU konieczne jest przewlekłe stosowanie leków immunosupresyjnych, w tym bardzo często glikokortykosteroidów (GKS)niekiedy w wysokich dawkach. Zakażenia (wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze) w kontekście TRU stanowią potencjalny czynnik wywołujący chorobę, mogą być przyczyną zaostrzenia objawów, ale także jako choroba współistniejąca wikłają przebieg choroby podstawowej. W przypadku opryszczkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych objawy mogą przypominać rzut SLE z zajęciem CUN. U chorych z TRU z uwagi na zaburzenia immunologiczne w przebiegu choroby oraz stosowane leki częściej odnotowuje się zakażenia (w tym HSV), a także powikłania z nimi związane.
Zespół naukowców z Tajwanu zwrócił uwagę, iż mimo opisów przypadków ciężkich zakażenia HSV u chorych z toczniem rumieniowatym układowym niewiele wiadomo o ich epidemiologii. Przeprowadzano analizę danych chorych z TRU zgromadzonych w latach 1997-2012 obejmujących ponad 99% (>23 miliony osób) populacji Tajwanu. Wśród 24504 chorych z TRU oraz 98016 osób z odpowiednio dobranej grupy kontrolnej odnotowano wszystkie incydenty ciężkich infekcji opryszczkowych w tym zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicy, zajęcia oczu i narządów wewnętrznych oraz innych powikłań wymagających hospitalizacji. Następnie przeanalizowano potencjalne czynniki związane z TRU, które mogłoby być powiązane z zakażeniami HCV. W grupie chorych z TRU ciężkie zakażenia HSV były częstsze w porównaniu z grupą kontrolną, współczynnik ryzyka wyniósł IRR=3,93, p<0.001. Najcięższe przypadki dotyczyły opryszczkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz zapalenia rogówki. Do niezależnych czynników ryzyka wystąpienia poważnych objawow infekcji HSV u chorych z TRU należały: występowanie w przeszłości objawów opryszczki (wargowej lub narządów płciowych), pulsy dożylne GKS, stosowanie doustnych GKS w dawce >7,5mg/dobę. Natomiast czynnikiem protekcyjnym był wiek <18 roku życia.
W opiece nad chorym z TRU należy uwzględnić podwyższone ryzyko ciężkich zakażeń HSV zwłaszcza u tych chorych, u których wcześniej występowały typowe objawy zakażenia tym wirusem oraz stosujących glikokortykosteroidy.
Toczeń rumieniowaty układowy (TRU) to przewlekła choroba autoimmunologiczna. Obraz kliniczny u poszczególnych chorych jest bardzo zmienny, często obserwuje się zajęcia wielonarządowe. U chorych z TRU konieczne jest przewlekłe stosowanie leków immunosupresyjnych, w tym bardzo często glikokortykosteroidów (GKS)niekiedy w wysokich dawkach. Zakażenia (wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze) w kontekście TRU stanowią potencjalny czynnik wywołujący chorobę, mogą być przyczyną zaostrzenia objawów, ale także jako choroba współistniejąca wikłają przebieg choroby podstawowej. W przypadku opryszczkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych objawy mogą przypominać rzut SLE z zajęciem CUN. U chorych z TRU z uwagi na zaburzenia immunologiczne w przebiegu choroby oraz stosowane leki częściej odnotowuje się zakażenia (w tym HSV), a także powikłania z nimi związane.
Zespół naukowców z Tajwanu zwrócił uwagę, iż mimo opisów przypadków ciężkich zakażenia HSV u chorych z toczniem rumieniowatym układowym niewiele wiadomo o ich epidemiologii. Przeprowadzano analizę danych chorych z TRU zgromadzonych w latach 1997-2012 obejmujących ponad 99% (>23 miliony osób) populacji Tajwanu. Wśród 24504 chorych z TRU oraz 98016 osób z odpowiednio dobranej grupy kontrolnej odnotowano wszystkie incydenty ciężkich infekcji opryszczkowych w tym zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicy, zajęcia oczu i narządów wewnętrznych oraz innych powikłań wymagających hospitalizacji. Następnie przeanalizowano potencjalne czynniki związane z TRU, które mogłoby być powiązane z zakażeniami HCV. W grupie chorych z TRU ciężkie zakażenia HSV były częstsze w porównaniu z grupą kontrolną, współczynnik ryzyka wyniósł IRR=3,93, p<0.001. Najcięższe przypadki dotyczyły opryszczkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz zapalenia rogówki. Do niezależnych czynników ryzyka wystąpienia poważnych objawow infekcji HSV u chorych z TRU należały: występowanie w przeszłości objawów opryszczki (wargowej lub narządów płciowych), pulsy dożylne GKS, stosowanie doustnych GKS w dawce >7,5mg/dobę. Natomiast czynnikiem protekcyjnym był wiek <18 roku życia.
W opiece nad chorym z TRU należy uwzględnić podwyższone ryzyko ciężkich zakażeń HSV zwłaszcza u tych chorych, u których wcześniej występowały typowe objawy zakażenia tym wirusem oraz stosujących glikokortykosteroidy.
