Jak odstawiać mykofenolan mofetylu u pacjentów z toczniem?
Autor: Damian Matusiak
Data: 06.03.2024
Klasyczne leki immunomodulujące to wciąż istotny element leczenia wielu chorób z autoagresji. Wiedza na temat ich odpowiedniego stosowania powinna być oparta na dobrej jakości dowodach, takich jak przedstawione w „The Lancet Rheumatology”.
Mykofenolan mofetylu jest lekiem immunosupresyjnym powszechnie stosowanym w leczeniu tocznia rumieniowatego układowego, w tym toczniowego zapalenia nerek. Taka terapia wiąże się jednak ze zwiększonym ryzykiem infekcji i nowotworów, stąd odstawienie leku jest pożądane po osiągnięciu ustąpienia choroby, jednak dotychczasowe dane literaturowe nie wskazują jednoznacznie, kiedy należy to zrobić i czy przynosi to korzyści. Stąd wieloośrodkowy zespół naukowców ze Stanów Zjednoczonych postarał się o wypełnienie istniejącej luki dowodowej.
Przeprowadzono otwarte, randomizowane badanie w 19 ośrodkach klinicznych, do którego włączono 102 pacjentów w wieku od 18 do 70 lat, spełniających kryteria rozpozniania tocznia rumieniowatego układowego (według wytycznych ACR z 1997 r.) i charakteryzowali się wynikiem w skali SLEDAI mniejszym niż 4 podczas badania przesiewowego. Kolejnym wymaganym kryterium było co najmniej 2-letnie, stabilne lub z tendencją do deeskalacji leczenie mykofenolanem mofetylu, jeśli zostało rozpoczęte ze wskazań nerkowych, lub przez rok lub dłużej w przypadku wskazań innych niż nerkowe.
Uczestnicy zostali losowo przydzieleni w stosunku 1:1 do grupy, w której odstawiono mykofenolan mofetylu w ciągu 12 tygodni, lub do grupy podtrzymującej, która utrzymywała wyjściową dawkę (1–3 g na dzień) do punktu oceny ustalonego na 60. tydzień postępowania. Do tego czasu u 18 proc. osób, u których odstawiono lek, wystąpiła klinicznie istotna reaktywacja choroby w porównaniu z 10 proc. w grupie leczonej w trybie ciągłym. Obliczono, że w badanym okresie ryzyko istotnego klinicznie nawrotu choroby wynosiło 11 proc. w grupie otrzymującej leczenie podtrzymujące i 18 proc. w grupie odstawienia. Co do działań niepożądanych, zaobserwowano podobny odsetek w obu grupach, jednak zakażenia występowały częściej w grupie otrzymującej mykofenolan mofetylu w leczeniu podtrzymującym (64 versus 46 proc.).
Według autorów odstawienie mykofenolanu mofetylu po 12 tygodniach nie jest zatem znacząco gorszym rozwiązaniem od kontynuowania leczenia przy niższym ryzyku infekcji. Powyższe dane powinny stanowić cenną pomoc przy podejmowaniu decyzji o dalszym schemacie terapii.
Przeprowadzono otwarte, randomizowane badanie w 19 ośrodkach klinicznych, do którego włączono 102 pacjentów w wieku od 18 do 70 lat, spełniających kryteria rozpozniania tocznia rumieniowatego układowego (według wytycznych ACR z 1997 r.) i charakteryzowali się wynikiem w skali SLEDAI mniejszym niż 4 podczas badania przesiewowego. Kolejnym wymaganym kryterium było co najmniej 2-letnie, stabilne lub z tendencją do deeskalacji leczenie mykofenolanem mofetylu, jeśli zostało rozpoczęte ze wskazań nerkowych, lub przez rok lub dłużej w przypadku wskazań innych niż nerkowe.
Uczestnicy zostali losowo przydzieleni w stosunku 1:1 do grupy, w której odstawiono mykofenolan mofetylu w ciągu 12 tygodni, lub do grupy podtrzymującej, która utrzymywała wyjściową dawkę (1–3 g na dzień) do punktu oceny ustalonego na 60. tydzień postępowania. Do tego czasu u 18 proc. osób, u których odstawiono lek, wystąpiła klinicznie istotna reaktywacja choroby w porównaniu z 10 proc. w grupie leczonej w trybie ciągłym. Obliczono, że w badanym okresie ryzyko istotnego klinicznie nawrotu choroby wynosiło 11 proc. w grupie otrzymującej leczenie podtrzymujące i 18 proc. w grupie odstawienia. Co do działań niepożądanych, zaobserwowano podobny odsetek w obu grupach, jednak zakażenia występowały częściej w grupie otrzymującej mykofenolan mofetylu w leczeniu podtrzymującym (64 versus 46 proc.).
Według autorów odstawienie mykofenolanu mofetylu po 12 tygodniach nie jest zatem znacząco gorszym rozwiązaniem od kontynuowania leczenia przy niższym ryzyku infekcji. Powyższe dane powinny stanowić cenną pomoc przy podejmowaniu decyzji o dalszym schemacie terapii.
