Łuszczyca skóry – powikłanie leczenia inhibitorami TNF-α

W miarę upływu czasu wzrasta doświadczenie związane ze stosowaniem inhibitorów TNF-α. Coraz więcej wiadomo na temat działań niepożądanych tej grupy leków. Spośród szerokiego spektrum objawów skórnych, rzadkim powikłaniem jest łuszczyca.

Informacje dotyczące jej obrazu klinicznego pochodzą w większości z krajowych rejestrów leczenia biologicznego. Na podstawie jednej z takich baz danych (French Pharmacovigilance Database) przeanalizowano przebieg kliniczny 57 przypadków chorych leczonych inhibitorami TNF-α, u których wystąpiła łuszczyca de novo lub zaostrzenie już uprzednio istniejących zmian skórnych. Wszystkie spośród stosowanych inhibitorów TNF-α mogą potencjalnie indukować powstanie zmian łuszczycowych, chociaż relatywnie najmniej jest danych dotyczących golimumabu oraz certolizumabu. W omawianej publikacji w blisko połowie przypadków odpowiedzialny był infliksimab. Okres od rozpoczęcia leczenia do wystąpienia zmian skórnych był zróżnicowany (w jednym z badań wynosił około 17 miesięcy). Morfologia zmian była zmienna, choć częściej występują zmiany krostkowe na dłoniach i podeszwach (33-43%). Wśród chorych leczonych brokerami TNF-α z powodu łuszczycy, rozwijały się wykwity skórne o odmiennej morfologii oraz innej lokalizacji w stosunku do zmian pierwotnych. Nie ma jednoznacznych wytycznych dotyczących postępowania. W części przypadków skuteczne było miejscowe stosowanie glikokortykoidów. Przy nieskuteczności takiego postępowania, w przypadkach o ciężkim przebiegu należy rozważyć odstawienie leku biologicznego. Obserwowano ponowne pojawienie się zmian łuszczycowych po wprowadzeniu kolejnej cząsteczki inhibitora TNF-α.

Bibliografia
1. Joyau C, Veyrac G, Dixneuf V, Jolliet P. Anti-tumour necrosis factor alpha therapy and increased risk of de novo psoriasis: is it really a paradoxical side effect? Clin Exp Rheumatol. 2012 Sep-Oct;30(5):700-6
2. Shmidt E, Wetter DA, Ferguson SB, Pittelkow MR. Psoriasis and palmoplantar pustulosis associated with tumor necrosis factor-α inhibitors: The Mayo Clinic experience, 1998 to 2010. J Am Acad Dermatol. 2012 Nov;67(5):e179-85.