Niedobór witaminy D przyczyną bólu u chorych z RZS

Związek niedoborów witaminy D z występowaniem bólu neuropatycznego nie jest jasny. Możliwy patomechanizm zjawiska obejmuje neuroaktywne i pośrednio neuroprotekcyjne działanie witaminy D oraz jej wpływ na ekspresję genów dla czynnika wzrostu nerwów (NGF).

Niedobór witaminy D jest częstym zjawiskiem w naszej szerokości geograficznej. Dotychczasowe badania wskazują na wielokierunkowe działanie tej witaminy, obejmujące między innymi wpływ na układ mięśniowo-szkieletowy, immunologiczny, układ krążenia, czy rozrodczy. Co więcej niedobór witaminy D może wpływać na układ nerwowy, odpowiadając za występowanie niespecyficznych dolegliwości bólowych mięśniowo-szkieletowych. Wyniki badań wskazują również, że deficyt tej witaminy ma związek z dolegliwościami bólowymi w przebiegu fibromialgii. Etiologia bólu u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (rzs) wydaje się mieć złożoną etiologię, w której udział biorą zarówno ból nocyceptywny (w wyniku drażnienia zakończeń nerwów czuciowych przez mediatory zapalenia), ale również neuropatyczny. Z tym drugim mechanizmem może mieć związek niedobór witaminy D, stanowiący częsty problem u chorych na rzs.

Teorię tę wydają sie potwierdzać wyniki badań wskazujące, że niedobór witaminy D związany jest z większą częstością bólu neuropatycznego w populacji chorych na rzs. Wyniki oparto na analizie przypadków 93 chorych na rzs (spośród nich 80,6% stanowiły kobiety), wśród których blisko 1/3 miała objawy bólu neuropatycznego (ocena na podstawie kwestionariusza LANSS - Leeds Assessment of Neuropathic Symptoms and Signs, będącego przesiewowym narzędziem oceny występowania bólu neuropatycznego). W grupie pacjentów z niedoborem witaminy D (<20ng/ml), częstość bólu neuropatycznego była blisko 6-krotnie większa niż w grupie chorych z prawidłowymi stężeniami witaminy D w surowicy (>30ng/ml). Pacjenci z bólem neuropatycznym uzyskiwali niższe wartości wskaźnika SF-36, co przekłada sie na niższą jakość życia.