Oznaczanie poziomu leku i przeciwciał przeciwko cząsteczce leku w przypadku nieskuteczności adalimumabu u chorych z RZS nie ma znaczenia predykcyjnego w planowaniu dalszego leczenia
Autor: Małgorzata Lipko
Data: 16.07.2020
Leki biologiczne stanowią jedną z ważnych opcji terapeutycznych w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), aktualnie dostępnych jest kilka leków o różnych mechanizmach działania. Adalimumab (ADA) należy do inhibitorów TNFα (iTNFα) i jest jednym z najczęściej stosowanych leków u chorych z RZS.
Nieskuteczność pierwotną lub wtórną ADA stwierdza się u około 40% chorych. Według aktualnych rekomendacji leczenia RZS w przypadku nieskuteczności ADA można zmienić terapię na inny inhibitor TNF lub lek o innym mechanizmie działania. Wśród potencjalnych przyczyn nieskuteczności leków biologicznych wymienia się wytwarzanie przeciwciał przeciwko cząsteczce leku oraz niski poziom leku we krwi.
Odpowiedni dobór leku jest kluczowy dla optymalizacji leczenia zarówno ze względu na skuteczność, jak i potencjalne działania uboczne.
Czy u chorego po nieskuteczności iTNFα (ADA) korzystniejsze jest włączenie kolejnego iTNFα czy leku o innym mechanizmie działania? Jakie znaczenie przy wyborze kolejnego leku mają oznaczenia stężenia leku w surowicy lub stwierdzenie przeciwciał przeciwko cząsteczce leku? Czy inne postępowanie powinno być zastosowane w przypadku pierwotnej / wtórnej nieskuteczności iTNFα?
Z najnowszej publikacji ośrodka holenderskiego w Nijmegen wynika, że wbrew oczekiwaniom i w sprzeczności z wcześniejszymi wstępnymi obserwacjami nie potwierdzono by obecność przeciwciał przeciwko ADA lub niskie stężenia leku miało znaczenie predykcyjne w aspekcie skuteczności terapii kolejnym lekiem biologicznym. Potrzebne są prospektywne badania kliniczne dedykowane temu problemowi.
Aktualnie nie ma podstaw, aby po nieskuteczności iTNFα preferowane było leczenie biologiczne inne niż iTNFα. Przy wyborze leku trzeba kierować się profilem skuteczności i bezpieczeństwa leku oraz preferencjami pacjenta.
opracowała: dr n. med. Ewa Morgiel
Źródło: Ulijn E, den Broeder N, Wientjes M, van Herwaarden N, Meek I, Tweehuysen L, van der Maas A, van den Bemt BJ, den Broeder AA. Therapeutic drug monitoring of adalimumab in RA: no predictive value of adalimumab serum levels and anti-adalimumab antibodies for prediction of response to the next bDMARD. Ann Rheum Dis. 2020 Jul;79(7):867-873.
Odpowiedni dobór leku jest kluczowy dla optymalizacji leczenia zarówno ze względu na skuteczność, jak i potencjalne działania uboczne.
Czy u chorego po nieskuteczności iTNFα (ADA) korzystniejsze jest włączenie kolejnego iTNFα czy leku o innym mechanizmie działania? Jakie znaczenie przy wyborze kolejnego leku mają oznaczenia stężenia leku w surowicy lub stwierdzenie przeciwciał przeciwko cząsteczce leku? Czy inne postępowanie powinno być zastosowane w przypadku pierwotnej / wtórnej nieskuteczności iTNFα?
Z najnowszej publikacji ośrodka holenderskiego w Nijmegen wynika, że wbrew oczekiwaniom i w sprzeczności z wcześniejszymi wstępnymi obserwacjami nie potwierdzono by obecność przeciwciał przeciwko ADA lub niskie stężenia leku miało znaczenie predykcyjne w aspekcie skuteczności terapii kolejnym lekiem biologicznym. Potrzebne są prospektywne badania kliniczne dedykowane temu problemowi.
Aktualnie nie ma podstaw, aby po nieskuteczności iTNFα preferowane było leczenie biologiczne inne niż iTNFα. Przy wyborze leku trzeba kierować się profilem skuteczności i bezpieczeństwa leku oraz preferencjami pacjenta.
opracowała: dr n. med. Ewa Morgiel
Źródło: Ulijn E, den Broeder N, Wientjes M, van Herwaarden N, Meek I, Tweehuysen L, van der Maas A, van den Bemt BJ, den Broeder AA. Therapeutic drug monitoring of adalimumab in RA: no predictive value of adalimumab serum levels and anti-adalimumab antibodies for prediction of response to the next bDMARD. Ann Rheum Dis. 2020 Jul;79(7):867-873.
