Oznaczenie wskaźnika aktywności choroby jest kluczem do leczenia RZS
Autor: Anita Jóźwiak
Data: 12.05.2014
Źródło: KG
O tym, że dzisiejsza strategia postępowania w RZS zakłada leczenie do celu, o konieczności współpracy pacjent i lekarza portal e.Reumatologia.pl rozmawia z dr Małgorzatą Tłustochowicz z Kliniki Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie, autorką polskiego opracowania broszury „Leczenie ukierunkowane na cel”, dotyczącej reumatoidalnego zapalenia stawów.
Jest pani autorką polskiego opracowania poradnika „Leczenie ukierunkowane na cel” – w skrócie T2T (ang. treat to target) - w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Kto jest adresatem publikacji – pacjenci, lekarze? Jaki jest cel jego wydania?
Poradnik stworzyli specjaliści w dziedzinie reumatologii - prof. Josef Smolen z Wiedeńskiego Uniwersytetu Medycznego i prof. Tsutomu Takeuchi z Uniwersytetu Keio. Adresowany jest do pacjentów, ale warto, by zapoznawali się z nim także lekarze, co przyczyni się do lepszego porozumienia obu stron, a tym samym wspomoże proces terapii.
Celem tego poradnika jest wyjaśnienie pacjentom, jak strategia postępowania T2T może pomóc w leczeniu ich choroby. RZS nieleczone bądź leczone niedostatecznie prowadzi do destrukcji stawów, która początkowo przyczynia się do niepełnosprawności, ale wraz z upływem czasu może prowadzić do kalectwa. Żeby zapobiec takiemu rozwojowi choroby, należy dążyć do osiągnięcia tak zwanej remisji lub niskiej aktywności choroby. Dostępne terapie i sposoby leczenia pozwalają na osiągnięcie tego celu u wielu pacjentów.
Poradnik informuje, że podstawę stanowi opanowanie zapalenia stawów poprzez nowy sposób postępowania – leczenie ukierunkowane na cel (T2T). Idea ta polega nie tylko na ustaleniu celu leczenia: remisji lub co najmniej niskiej aktywności choroby, ale również zmierzeniu go i przedstawieniu za pomocą liczb (tzw. wskaźników aktywności choroby). W Polsce preferowany jest wskaźnik DAS28. Jego stosowanie zaleca m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia, szczególnie przy kwalifikacji do leczenia biologicznego w RZS. Poszczególne wartości tego wskaźnika przypisane są do wysokiej, umiarkowanej i niskiej aktywności choroby oraz do remisji.
Zależy nam, by pacjent po lekturze poradnika rozumiał te wszystkie terminy. Przedstawienie aktywności choroby za pomocą liczb znacznie ułatwi porozumienie pacjenta z lekarzem.
Gdy pacjent ma już oznaczoną aktywność choroby, co dalej?
Na przykład, jeśli wiemy, że wskaźnik DAS28 wynosi więcej niż 5,1, czyli aktywność choroby jest wysoka, trzeba jak najszybciej i skuteczniej zmniejszyć go, opanowując zapalenie stawów. Przy kolejnej wizycie porównanie wielkości wskaźnika przed leczeniem i po leczeniu pozwala lekarzowi na ustalenie, czy terapia była skuteczna.
Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów powinno być oparte na decyzji podjętej wspólnie przez pacjenta i lekarza reumatologa. Ma ono poprawić jakość życia chorego poprzez opanowanie zapalenia, a pomóc w tym ma mierzenie aktywności choroby i odpowiednie dostosowywanie terapii.
Jak ocenia pani dostępność leczenia RZS w Polsce?
Trudno mi ocenić, jaka jest dostępność do lekarza reumatologa. Z pewnością w tym wypadku są ograniczenia, podobnie jak w wypadku innych specjalistów. Odnosząc się do dostępności leków, szczególnie tzw. modyfikujących, przebieg choroby, nie ma większych problemów. Problemem raczej jest to, że lekarze reumatolodzy nie zawsze chcą stosować pełne terapeutyczne dawki – szczególnie metotreksatu (dawka wynosi od 25 do 30 mg), ale i sulfasalazyny.
Dostępne jest też leczenie biologiczne, jednak korzysta z niego około 2 proc. pacjentów. Nie wynika to z trudności w dostępie do tych terapii. Najczęściej pacjenci nie spełniają kryteriów dopuszczających do takiego leczenia. Jednym z nich jest stosowanie metotreksatu przez ostatnie sześć miesięcy, w tym przez ostatnie trzy miesiące dawce 25 mg tygodniowo.
Rozmawiała Kamila Gębska
Poradnik stworzyli specjaliści w dziedzinie reumatologii - prof. Josef Smolen z Wiedeńskiego Uniwersytetu Medycznego i prof. Tsutomu Takeuchi z Uniwersytetu Keio. Adresowany jest do pacjentów, ale warto, by zapoznawali się z nim także lekarze, co przyczyni się do lepszego porozumienia obu stron, a tym samym wspomoże proces terapii.
Celem tego poradnika jest wyjaśnienie pacjentom, jak strategia postępowania T2T może pomóc w leczeniu ich choroby. RZS nieleczone bądź leczone niedostatecznie prowadzi do destrukcji stawów, która początkowo przyczynia się do niepełnosprawności, ale wraz z upływem czasu może prowadzić do kalectwa. Żeby zapobiec takiemu rozwojowi choroby, należy dążyć do osiągnięcia tak zwanej remisji lub niskiej aktywności choroby. Dostępne terapie i sposoby leczenia pozwalają na osiągnięcie tego celu u wielu pacjentów.
Poradnik informuje, że podstawę stanowi opanowanie zapalenia stawów poprzez nowy sposób postępowania – leczenie ukierunkowane na cel (T2T). Idea ta polega nie tylko na ustaleniu celu leczenia: remisji lub co najmniej niskiej aktywności choroby, ale również zmierzeniu go i przedstawieniu za pomocą liczb (tzw. wskaźników aktywności choroby). W Polsce preferowany jest wskaźnik DAS28. Jego stosowanie zaleca m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia, szczególnie przy kwalifikacji do leczenia biologicznego w RZS. Poszczególne wartości tego wskaźnika przypisane są do wysokiej, umiarkowanej i niskiej aktywności choroby oraz do remisji.
Zależy nam, by pacjent po lekturze poradnika rozumiał te wszystkie terminy. Przedstawienie aktywności choroby za pomocą liczb znacznie ułatwi porozumienie pacjenta z lekarzem.
Gdy pacjent ma już oznaczoną aktywność choroby, co dalej?
Na przykład, jeśli wiemy, że wskaźnik DAS28 wynosi więcej niż 5,1, czyli aktywność choroby jest wysoka, trzeba jak najszybciej i skuteczniej zmniejszyć go, opanowując zapalenie stawów. Przy kolejnej wizycie porównanie wielkości wskaźnika przed leczeniem i po leczeniu pozwala lekarzowi na ustalenie, czy terapia była skuteczna.
Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów powinno być oparte na decyzji podjętej wspólnie przez pacjenta i lekarza reumatologa. Ma ono poprawić jakość życia chorego poprzez opanowanie zapalenia, a pomóc w tym ma mierzenie aktywności choroby i odpowiednie dostosowywanie terapii.
Jak ocenia pani dostępność leczenia RZS w Polsce?
Trudno mi ocenić, jaka jest dostępność do lekarza reumatologa. Z pewnością w tym wypadku są ograniczenia, podobnie jak w wypadku innych specjalistów. Odnosząc się do dostępności leków, szczególnie tzw. modyfikujących, przebieg choroby, nie ma większych problemów. Problemem raczej jest to, że lekarze reumatolodzy nie zawsze chcą stosować pełne terapeutyczne dawki – szczególnie metotreksatu (dawka wynosi od 25 do 30 mg), ale i sulfasalazyny.
Dostępne jest też leczenie biologiczne, jednak korzysta z niego około 2 proc. pacjentów. Nie wynika to z trudności w dostępie do tych terapii. Najczęściej pacjenci nie spełniają kryteriów dopuszczających do takiego leczenia. Jednym z nich jest stosowanie metotreksatu przez ostatnie sześć miesięcy, w tym przez ostatnie trzy miesiące dawce 25 mg tygodniowo.
Rozmawiała Kamila Gębska
