Rituximab – jeden lek w indukcji i podtrzymaniu remisji klinicznej GPA
Autor: Alicja Kostecka
Data: 23.04.2019
Źródło: Rituximab for induction and maintenance therapy of granulomatosis with polyangiitis: a single-centre cohort study on 114 patients. Rheumatology (Oxford). 2018 May 2. doi: 10.1093/rheumatology/key117.
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
Opublikowano wyniki jednoośrodkowego badania kohortowego w ramach French Vasculitis Study Group, oceniającego skuteczność i bezpieczeństwo stosowania rituximabu (RTX) u chorych na ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (granulomatosis with polyangiitis, GPA).
Leczenie tej potencjalnie zagrażającej życiu jednostki chorobowej, nadal stanowi wyzwanie dla klinicystów. Ogromnym postęp w terapii stanowiło wprowadzenie RTX, zarówno w leczeniu indukującym, jak i podtrzymującym remisję. Wyniki obserwacji 114 chorych na GPA leczonych RTX w połączeniu z glikokortykoterapią, potwierdzają skuteczność i bezpieczeństwo takiego postępowania.
Do badania włączono zarówno chorych z noworozpoznaną, aktywną postacią choroby, a także postacią nawrotową oraz oporną na leczenie. U 90 spośród 114 stosowano wcześniej cyklofosfamid (średnia dawka sumaryczna – 7,6g). RTX w leczeniu indukującym podawany był wg protokołu 4 wlewy po 375mg/m2 w odstępach tygodniowych (78%) lub 2x po 1g w odstępie dwóch tygodni (22%). W leczeniu podtrzymującym stosowano RTX w dawce 500mg co 6 miesięcy do 24 miesiąca terapii (tj. 2g w 4 wlewach) – 100/108 chorych. Przez cały okres leczenia RTX stosowano trimetoprim/sulfametoksazol w ramach profilaktyki zakażenia P. jiroveci. Średni okres obserwacji od pierwszego podania RTX wynosił 3,6 lat, a u ponad 1/3 badanych wynosił ponad 5 lat. W ocenie po 6 miesiącach u 84% chorych stwierdzono remisję (91/108). Odsetek chorych utrzymujących remisję kliniczną utrzymywał się na stałym poziomie w trakcie obserwacji i po 3 latach wynosił 79%. Częstość zaostrzeń oszacowano na 12,3/100 pacjento-lat. Częstość poważnych zdarzeń niepożądanych wynosiła 4,9/100 pacjento-lat. Najczęstszymi spośród nich były infekcje dróg oddechowych, głównie zapalenia płuc (11 przypadków) i posocznica (5 przypadków), w obu przypadkach przeważnie o etiologii bakteryjnej.
Wśród czynników niekorzystnego rokowania względem uzyskania remisji znalazły się: postać oporna na leczenie, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, postać ziarniniakowa choroby oraz eGFR > 60 ml/min. Uzyskane wyniki potwierdzają wcześniejsze obserwacje wskazujące na gorszą odpowiedź na leczenie RTX postaci choroby z dominującymi zmianami ziarniniakowatymi jak np. pachymeningitis.
Niezależnymi czynnikami ryzyka wystąpienia zaostrzenia były postać oporna na leczenie, zajęcie okolicy podgłośniowej (stenoza), zajęcie górnych dróg oddechowych oraz skóry.
W analizowanej populacji dwuletni okres bez nawrotu choroby obserwowano u 85% chorych. Stosowanie RTX w leczeniu indukującym i podtrzymującym remisję związane było z uzyskaniem dobrej odpowiedzi klinicznej i korzystnym profilem bezpieczeństwa.
Do badania włączono zarówno chorych z noworozpoznaną, aktywną postacią choroby, a także postacią nawrotową oraz oporną na leczenie. U 90 spośród 114 stosowano wcześniej cyklofosfamid (średnia dawka sumaryczna – 7,6g). RTX w leczeniu indukującym podawany był wg protokołu 4 wlewy po 375mg/m2 w odstępach tygodniowych (78%) lub 2x po 1g w odstępie dwóch tygodni (22%). W leczeniu podtrzymującym stosowano RTX w dawce 500mg co 6 miesięcy do 24 miesiąca terapii (tj. 2g w 4 wlewach) – 100/108 chorych. Przez cały okres leczenia RTX stosowano trimetoprim/sulfametoksazol w ramach profilaktyki zakażenia P. jiroveci. Średni okres obserwacji od pierwszego podania RTX wynosił 3,6 lat, a u ponad 1/3 badanych wynosił ponad 5 lat. W ocenie po 6 miesiącach u 84% chorych stwierdzono remisję (91/108). Odsetek chorych utrzymujących remisję kliniczną utrzymywał się na stałym poziomie w trakcie obserwacji i po 3 latach wynosił 79%. Częstość zaostrzeń oszacowano na 12,3/100 pacjento-lat. Częstość poważnych zdarzeń niepożądanych wynosiła 4,9/100 pacjento-lat. Najczęstszymi spośród nich były infekcje dróg oddechowych, głównie zapalenia płuc (11 przypadków) i posocznica (5 przypadków), w obu przypadkach przeważnie o etiologii bakteryjnej.
Wśród czynników niekorzystnego rokowania względem uzyskania remisji znalazły się: postać oporna na leczenie, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, postać ziarniniakowa choroby oraz eGFR > 60 ml/min. Uzyskane wyniki potwierdzają wcześniejsze obserwacje wskazujące na gorszą odpowiedź na leczenie RTX postaci choroby z dominującymi zmianami ziarniniakowatymi jak np. pachymeningitis.
Niezależnymi czynnikami ryzyka wystąpienia zaostrzenia były postać oporna na leczenie, zajęcie okolicy podgłośniowej (stenoza), zajęcie górnych dróg oddechowych oraz skóry.
W analizowanej populacji dwuletni okres bez nawrotu choroby obserwowano u 85% chorych. Stosowanie RTX w leczeniu indukującym i podtrzymującym remisję związane było z uzyskaniem dobrej odpowiedzi klinicznej i korzystnym profilem bezpieczeństwa.
