Rituximab w leczeniu idiopatycznych miopatii zapalnych

Dotychczasowe wyniki badań potwierdzają, że rituximab (RTX) znajduje zastosowanie w terapii idiopatycznych miopatii zapalnych. Według niektórych doniesień odpowiedź na leczenie może być uwarunkowana występowaniem określonych swoistych dla zapaleń mięśni przeciwciał.

Wyniki przedstawionego przez Leclair i wsp. badania wskazują, że niezależnie od profilu przeciwciał (dodatnie vs ujemne przeciwciała antysyntetazowe) dobrą odpowiedź na leczenie RTX uzyskano u większości chorych. W grupie pacjentów z obecnymi przeciwciałami antysyntetazowymi 78% uzyskało umiarkowaną/dobrą odpowiedź wg ACR/EULAR 2016 po jednym cyklu RTX (w grupie seronegatywnej – 50%). Analogicznie po kilku cyklach leku umiarkowaną/dobrą odpowiedź wg ACR/EULAR uzyskano odpowiednio u 79% i 67% pacjentów. Istotny efekt działania oszczędzającego glikokortykosteroidy (glucocorticoid-sparing effect) obserwowano tylko w przypadku chorych z zapaleniem mięśni i obecnymi przeciwciałami antysyntetazowymi. Biorąc pod uwagę, że glikokortykostreroidy podawane w wysokich dawkach stanowią podstawowy lek w terapii miopatii zapalnych, fakt ten może mieć istotny wymiar kliniczny. Najczęściej obserwowanymi działaniami niepożądanymi były powikłania infekcyjne obserwowane u 12/65 chorych. Reakcje związane z wlewem leku obserwowano u 5/65 chorych. Odnotowane 3 przypadki zgonów, spowodowane były zapaleniem płuc o ciężkim przebiegu.

Wyniki oparto na analizie danych pochodzących ze szwedzkiego rejestru Swedish Rheumatology Quality Register (w okresie 1994-2017). W sumie badaniem objęto 65 chorych (spośród nich 27 było pozytywnych względem przeciwciał antysyntetazowych). U około połowy badanych stwierdzono wcześniej nieskuteczność terapii co najmniej dwoma lekami immunosupresyjnymi, niezależnie od stosowania glikokortykosteroidów. U większości pacjentów RTX podawany był wg schematu 500-1000mg w odstępie 2 tygodni.