123RF
Różnice związane z płcią w opiece nad pacjentem z chorobą reumatyczną
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 03.04.2023
Źródło: Tarannum S, Widdifield J, Wu CF, Johnson SR, Rochon P, Eder L. Understanding sex-related differences in healthcare utilisation among patients with inflammatory arthritis: a population-based study. Ann Rheum Dis. 2023 Feb;82(2):283-291. doi: 10.1136/ard-2022-222779
| Tagi: | płeć, choroba reumatyczna, reumatoidalne zapalenie stawów, RZS, spondyloartropatia zapalna, łuszczycowe zapalenie stawów, ŁZS |
Płeć stanowi uznany czynnik modyfikujący przebieg choroby, jak również może wpływać na wyniki jej leczenia.
Spoglądając nieco głębiej na ten z pozoru błahy problem, chodzi tu z jednej strony o czynniki biologiczne, które mogą mieć wpływ na zaburzenia immunologiczne, proces odczuwania bólu czy np. odpowiedź na leki, a z drugiej strony – o wymiar socjologiczny i kulturowy przynależności do określonej płci. Natomiast powstanie tej pracy w opinii autorów miało charakter użytkowy i było związane z ideą lepszego poznania wpływu płci na sposób korzystania z opieki medycznej tak, aby w przyszłości system lepiej przygotować do indywidualnych potrzeb chorego, co mogłoby z kolei wpłynąć na szybsze stawianie diagnoz w przypadku chorób reumatycznych oraz lepsze wyniki leczenia.
Badanie przeprowadzono, wykorzystując dane administracyjne pochodzące z okresu od kwietnia 2010 r. do marca 2017 r. z Ontario (prowincji Kanady). Dotyczyły one chorych (n = 41 277) z rozpoznaniem reumatoidalnego zapalenia stawów, spondyloartropatii zapalnej oraz łuszczycowego zapalenia stawów. Wśród grupy badanej dominowała płeć żeńska – odpowiednio dla powyżej wymienionych chorób kobiety stanowiły 69 proc., 51 proc. i 54 proc. Przed ustaleniem diagnozy kobiety częściej w stosunku do mężczyzn zgłaszały się z dolegliwościami ze strony narządu ruchu do reumatologów (OR 1,03–1,15), jak również lekarzy rodzinnych (OR 1,03–1,15). Ponadto kobiety miały wykonywanych więcej badań diagnostycznych – obrazowych i laboratoryjnych – przed postawieniem rozpoznania.
Mężczyźni natomiast byli bardziej skłonni odwiedzać oddziały ratunkowe z powodu dolegliwości mięśniowo-szkieletowych (OR 0,76–0,87). Okazało się również, że po uzyskaniu diagnozy rzadziej kontynuowali oni leczenie pod opieką reumatologa. Nie wykazano istotnych różnic zachowań chorych w odniesieniu do rozpoznawanej jednostki chorobowej. Ciekawe, że różnice w podejściu do diagnostyki leczeniu chorób reumatycznych w zależności od płci pogłębiały się wraz z wiekiem chorych.
Autorzy tego badania dowiedli istotnych różnic w sposobie korzystania z systemu opieki medycznej przez chorych z dolegliwościami ze strony układu ruchu w zależności od płci.
Kobiety statystycznie wykazują pewną skłonność do nadinterpretacji swoich dolegliwości, zwiększonego zaniepokojenia co do stanu zdrowia i zwracania się do lekarza być może z błahych powodów, natomiast u mężczyzn problem polega na zbyt późnym zgłaszaniu objawów choroby w przypadku, gdy objawy są znacznie nasilone, co powoduje opóźnienie w diagnozie i w następstwie także związane jest z gorszą odpowiedzią na leczenie. Kwestię leczenia u mężczyzn dodatkowo utrudnia to, że mniej chętnie kontynuują terapię pod okiem specjalisty.
Stwierdzone różnice generują określone następstwa ekonomiczne dla systemu opieki zdrowotnej, dlatego warto się zastanowić, jakie strategie zależne od płci chorego mogłyby przynieść wymierne korzyści dla systemu.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel
Badanie przeprowadzono, wykorzystując dane administracyjne pochodzące z okresu od kwietnia 2010 r. do marca 2017 r. z Ontario (prowincji Kanady). Dotyczyły one chorych (n = 41 277) z rozpoznaniem reumatoidalnego zapalenia stawów, spondyloartropatii zapalnej oraz łuszczycowego zapalenia stawów. Wśród grupy badanej dominowała płeć żeńska – odpowiednio dla powyżej wymienionych chorób kobiety stanowiły 69 proc., 51 proc. i 54 proc. Przed ustaleniem diagnozy kobiety częściej w stosunku do mężczyzn zgłaszały się z dolegliwościami ze strony narządu ruchu do reumatologów (OR 1,03–1,15), jak również lekarzy rodzinnych (OR 1,03–1,15). Ponadto kobiety miały wykonywanych więcej badań diagnostycznych – obrazowych i laboratoryjnych – przed postawieniem rozpoznania.
Mężczyźni natomiast byli bardziej skłonni odwiedzać oddziały ratunkowe z powodu dolegliwości mięśniowo-szkieletowych (OR 0,76–0,87). Okazało się również, że po uzyskaniu diagnozy rzadziej kontynuowali oni leczenie pod opieką reumatologa. Nie wykazano istotnych różnic zachowań chorych w odniesieniu do rozpoznawanej jednostki chorobowej. Ciekawe, że różnice w podejściu do diagnostyki leczeniu chorób reumatycznych w zależności od płci pogłębiały się wraz z wiekiem chorych.
Autorzy tego badania dowiedli istotnych różnic w sposobie korzystania z systemu opieki medycznej przez chorych z dolegliwościami ze strony układu ruchu w zależności od płci.
Kobiety statystycznie wykazują pewną skłonność do nadinterpretacji swoich dolegliwości, zwiększonego zaniepokojenia co do stanu zdrowia i zwracania się do lekarza być może z błahych powodów, natomiast u mężczyzn problem polega na zbyt późnym zgłaszaniu objawów choroby w przypadku, gdy objawy są znacznie nasilone, co powoduje opóźnienie w diagnozie i w następstwie także związane jest z gorszą odpowiedzią na leczenie. Kwestię leczenia u mężczyzn dodatkowo utrudnia to, że mniej chętnie kontynuują terapię pod okiem specjalisty.
Stwierdzone różnice generują określone następstwa ekonomiczne dla systemu opieki zdrowotnej, dlatego warto się zastanowić, jakie strategie zależne od płci chorego mogłyby przynieść wymierne korzyści dla systemu.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel
