Ryzyko wystąpienia chłoniaka u chorych z RZS
Autor: Alicja Kostecka
Data: 12.06.2017
Źródło: AK/Rheumatoid Arthritis and Risk of Malignant Lymphoma: Is the Risk Still Increased? Arthritis Rheumatol. 2017 Apr;69(4):700-708. doi: 10.1002/art.40017.
O zwiększonym ryzyku wystąpienia chłoniaków wśród chorych na reumatoidalne zapalenie stawów wiadomo od dawna. Choć patogeneza tego zjawiska nie jest w pełni poznana, duże znaczenie wydaje się mieć ciężki przebieg choroby i przewlekle utrzymujący się stan zapalny.
Do takich wniosków doszli szwedzcy naukowcy na podstawie analizy danych pochodzących z krajowego rejestru (Swedish Rheumatology Quality Register), obejmującego lata 1997-2012.
Wprowadzenie na przestrzeni lat nowych leków pozwalających skutecznie kontrolować aktywność choroby, stało się podstawą do hipotezy postawionej` przez badaczy szwedzkich, zakładającej zmniejszenie ryzyka wystąpienia chłoniaków w populacji chorych na RZS. Na podstawie dostępów rejestrowych uzyskano dane o 12,656 tys. pacjentów, obejmujące między innymi informacje o zastosowanym leczeniu oraz aktywności choroby w okresie pierwszego roku od ustalenia rozpoznania. Jak wskazują uzyskane wyniki, ryzyko wystąpienia chłoniaków w populacji chorych na RZS nie zmieniło się istotnie w ciągu lat. W omawianej populacji ryzyko względne określane poprzez współczynnik hazardu (HR) wynosiło 1,6 (95% CI, 1,2-2,1) i było porównywalne do szacowanego we wcześniejszych opracowaniach. Zaobserwowano natomiast, że stosowanie doustnych glikokortykosteroidów (GKS) w okresie pierwszego roku od rozpoznania, związane było ze zmniejszeniem ryzyka wystąpienia chłoniaków (HR 0,5; 95% CI, 0,3 - 0,9). Mechanizm tego zjawiska nie został wyjaśniony, uważa się jednak, że może on wynikać z aktywności przeciwzapalnej GKS. Jak zauważają autorzy pracy niewielka ilość przypadków przewlekłej białaczki limfocytowej (CLL) w analizowanej populacji, może wynikać z nieprawidłowego rozpoznania części przypadków i traktowania utrzymującej się niewielkiej leukocytozy, jako efekt stosowania GKS. Nie zaobserwowano wpływu stosowania kiedykolwiek leków biologicznych (inhibitorów TNF alfa) na ryzyko rozwoju chłoniaków. Podobnie stosowanie metotreksatu w pierwszym roku od ustalenia rozpoznania nie było związane ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia tego powikłania.
Analiza spektrum typów chłoniaków wykazała częstsze występowanie u chorych na rzs niż w populacji ogólnej chłoniaka Hodgkina oraz chłoniaka z komórek płaszcza (mantle cell lymphoma, MCL - wywodzącego sie z obwodowych limfocytów B). Rzadziej natomiast, w porównaniu do wcześniejszych danych epidemiologicznych, obserwowano występowanie wspomnianej CLL oraz chłoniaka z dużych komórek B (DLBCL). Aktywność choroby we wczesnym okresie od rozpoznania nie była czynnikiem predykcyjnym wystąpienia chłoniaka.
Wprowadzenie na przestrzeni lat nowych leków pozwalających skutecznie kontrolować aktywność choroby, stało się podstawą do hipotezy postawionej` przez badaczy szwedzkich, zakładającej zmniejszenie ryzyka wystąpienia chłoniaków w populacji chorych na RZS. Na podstawie dostępów rejestrowych uzyskano dane o 12,656 tys. pacjentów, obejmujące między innymi informacje o zastosowanym leczeniu oraz aktywności choroby w okresie pierwszego roku od ustalenia rozpoznania. Jak wskazują uzyskane wyniki, ryzyko wystąpienia chłoniaków w populacji chorych na RZS nie zmieniło się istotnie w ciągu lat. W omawianej populacji ryzyko względne określane poprzez współczynnik hazardu (HR) wynosiło 1,6 (95% CI, 1,2-2,1) i było porównywalne do szacowanego we wcześniejszych opracowaniach. Zaobserwowano natomiast, że stosowanie doustnych glikokortykosteroidów (GKS) w okresie pierwszego roku od rozpoznania, związane było ze zmniejszeniem ryzyka wystąpienia chłoniaków (HR 0,5; 95% CI, 0,3 - 0,9). Mechanizm tego zjawiska nie został wyjaśniony, uważa się jednak, że może on wynikać z aktywności przeciwzapalnej GKS. Jak zauważają autorzy pracy niewielka ilość przypadków przewlekłej białaczki limfocytowej (CLL) w analizowanej populacji, może wynikać z nieprawidłowego rozpoznania części przypadków i traktowania utrzymującej się niewielkiej leukocytozy, jako efekt stosowania GKS. Nie zaobserwowano wpływu stosowania kiedykolwiek leków biologicznych (inhibitorów TNF alfa) na ryzyko rozwoju chłoniaków. Podobnie stosowanie metotreksatu w pierwszym roku od ustalenia rozpoznania nie było związane ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia tego powikłania.
Analiza spektrum typów chłoniaków wykazała częstsze występowanie u chorych na rzs niż w populacji ogólnej chłoniaka Hodgkina oraz chłoniaka z komórek płaszcza (mantle cell lymphoma, MCL - wywodzącego sie z obwodowych limfocytów B). Rzadziej natomiast, w porównaniu do wcześniejszych danych epidemiologicznych, obserwowano występowanie wspomnianej CLL oraz chłoniaka z dużych komórek B (DLBCL). Aktywność choroby we wczesnym okresie od rozpoznania nie była czynnikiem predykcyjnym wystąpienia chłoniaka.
