Ryzyko złamań trzonów kręgów u chorych na ZZSK
Autor: Alicja Kostecka
Data: 13.06.2017
Źródło: AK/Clinical Risk Factors for the Presence and Development of Vertebral Fractures in Patients WithAnkylosing Spondylitis. Arthritis Care Res (Hoboken). 2017 May;69(5):694-702. doi: 10.1002/acr.22980.
Ryzyko złamań trzonów kręgów jest u chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) 2-8-krotnie większe w stosunku do populacji niechorującej na to schorzenie.
W badaniach oceniających obraz radiologiczny kręgosłupa w ZZSK cechy złamań kręgów obserwowano u 10 do 43% chorych. W codziennej praktyce objawy złamania trzonu mogą być błędnie interpretowane, niejednokrotnie z uwagi na trudności diagnostyczne w ocenie klasycznych radiogramów.
W prospektywnym badaniu obserwacyjnym Maas i wsp., obejmującym grupę 292 chorych na ZZSK, wykazali na podstawie analizy danych radiologicznych, dużą częstość złamań sięgającą 20% badanej populacji. W okresie 2 lat obserwacji u 6% chorych wystąpiły nowe złamania, a u 2% doszło do progresji w zakresie złamań już istniejących. W większości złamania kręgów dotyczyły środkowego odcinka kręgosłupa piersiowego oraz pogranicza piersiowo-lędźwiowego. Złamania miały głównie charakter łagodnych klinowatych zniekształceń trzonów kręgów. Tego typu złamania obserwowano głównie w odcinku piersiowym, natomiast złamania dwuwklęsłe w odcinku piersiowo-lędźwiowym.
Wystąpienie złamania związane było ze starszym wiekiem, wyższym BMI (wskaźnikiem masy ciała ≥25kg/m2), długotrwałym paleniem tytoniu, zajęciem kręgosłupa wyrażonym większą odległością potylica - ściana, zaawansowanymi zmianami radiologicznymi kręgosłupa oraz obniżoną gęstością mineralną kości (BMD) ocenianą w zakresie biodra. Autorzy wnioskują, że zwiększone ryzyko złamań kręgów u chorych na ZZSK jest wynikiem nakładania się czynników biomechanicznych (hyperkyfoza) oraz zaburzonej mikroarchitektoniki tkanki kostnej. Co ciekawe, zaobserwowano, że pacjenci, którzy wyjściowo stosowali niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) mieli mniejsze ryzyko wystąpienia złamania. Obserwacje te zdają się potwierdzać również wcześniejsze doniesienia. Potencjalny wpływ NLPZ na metabolizm tkanki kostnej nie został dotychczas poznany.
Wnioski płynące z analizy nakazują uważną ocenę chorych na ZZSK pod kątem złamań trzonów, szczególnie wśród osób obarczonych zwiększonym ryzykiem (osób starszych, z zaawansowana postacią choroby, obniżoną BMD biodra oraz wśród wieloletnich palaczy).
W prospektywnym badaniu obserwacyjnym Maas i wsp., obejmującym grupę 292 chorych na ZZSK, wykazali na podstawie analizy danych radiologicznych, dużą częstość złamań sięgającą 20% badanej populacji. W okresie 2 lat obserwacji u 6% chorych wystąpiły nowe złamania, a u 2% doszło do progresji w zakresie złamań już istniejących. W większości złamania kręgów dotyczyły środkowego odcinka kręgosłupa piersiowego oraz pogranicza piersiowo-lędźwiowego. Złamania miały głównie charakter łagodnych klinowatych zniekształceń trzonów kręgów. Tego typu złamania obserwowano głównie w odcinku piersiowym, natomiast złamania dwuwklęsłe w odcinku piersiowo-lędźwiowym.
Wystąpienie złamania związane było ze starszym wiekiem, wyższym BMI (wskaźnikiem masy ciała ≥25kg/m2), długotrwałym paleniem tytoniu, zajęciem kręgosłupa wyrażonym większą odległością potylica - ściana, zaawansowanymi zmianami radiologicznymi kręgosłupa oraz obniżoną gęstością mineralną kości (BMD) ocenianą w zakresie biodra. Autorzy wnioskują, że zwiększone ryzyko złamań kręgów u chorych na ZZSK jest wynikiem nakładania się czynników biomechanicznych (hyperkyfoza) oraz zaburzonej mikroarchitektoniki tkanki kostnej. Co ciekawe, zaobserwowano, że pacjenci, którzy wyjściowo stosowali niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) mieli mniejsze ryzyko wystąpienia złamania. Obserwacje te zdają się potwierdzać również wcześniejsze doniesienia. Potencjalny wpływ NLPZ na metabolizm tkanki kostnej nie został dotychczas poznany.
Wnioski płynące z analizy nakazują uważną ocenę chorych na ZZSK pod kątem złamań trzonów, szczególnie wśród osób obarczonych zwiększonym ryzykiem (osób starszych, z zaawansowana postacią choroby, obniżoną BMD biodra oraz wśród wieloletnich palaczy).
