Skuteczność szczepień przeciwko grypie i pneumokokom u chorych z RZS leczonych tofacytynibem
Autor: Aleksandra Lang
Data: 24.03.2016
Źródło: The effect of tofacitinib on pneumococcal and influenza vaccine responses in rheumatoid arthritis. Winthrop KL, Silverfield J, Racewicz A, Neal J, Lee EB, Hrycaj P, Gomez-Reino J, Soma K, Mebus C, Wilkinson B, Hodge J, Fan H, Wang T, Bingham CO 3rd. Ann R
U chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) zwiększone jest ryzyko poważnych infekcji, co wynika z zaburzeń układu immunologicznego w przebiegu choroby, jak również z prowadzonej terapii lekami immunosupresyjnymi.
U chorych z RZS zaleca się wykonywanie szczepień przeciwko grypie oraz przeciwko pneumokokom. Tofacytynib jest doustnym inhibitorem kinazy JAK, należy do grupy leków modyfikujących przebieg choroby, lek ten choć aktualnie nie jest zarejestrowany w Europie został uwzględniony w algorytmie leczenia RZS wg EULAR 2013.
Efekt stosowania szczepień przeciwko grypie i przeciwko pneumokokom u chorych z RZS leczonych tofacytynibem poddano analizie w dwóch badaniach. Badanie A miało na celu porównanie odpowiedzi na szczepienia w grupie pacjentów nie stosujących tofacytynibu (leczonych placebo z lub bez metotreksatu) w porównaniu z pacjentami rozpoczynającymi terapię tofacytynibem ( z lub bez metotreksatu). Osłabioną odpowiedź na szczepienie przeciwko pneumokokom (PPSV-23) stwierdzono u chorych leczonych tofacytynibem (45,1% vs 68,4% w grupie placebo), ale szczególnie u tych chorych, którzy jednocześnie przyjmowali metotreksat. Również gorszą odpowiedź na szczepienie przeciwko grypie odnotowano w grupie leczonej tofacytynibem i metotreksatem, ale we wszystkich badanych grupach u podobnego odsetka chorych uzyskano zadawalającą odpowiedź serologiczną na szczepienie (56.9% vs 62.2%).
Drugie badanie (badanie B) zostało wykonane u chorych z RZS stosujących tofacytynib (z lub bez metotreksatu). W pierwszej grupie wykonano szczepienia nie przerywając stosowania leku, w drugiej przerwano leczenie na dwa tygodnie (1 tydzień przed i na 1 tydzień po wykonaniu szczepienia). Przerwanie terapii tofacytynibem miało niewielki wpływ na immunogenność szczepień, aczkolwiek nieznacznie gorszą odpowiedź na szczepienie PPSV-23 odnotowano w grupie kontynuującej leczenie tofacytynibem (75.0% vs 84.6%).
Aktualne dane wskazują, iż reumatolodzy, mimo opublikowanych rekomendacji, nie mają nawyku rutynowego zalecania szczepień chorym z RZS, nawet w przypadku stosowania leków biologicznych. Wykonane badanie pokazuje, że leczenie tofacytynibem zwłaszcza w połączeniu z metotreksatem może osłabiać odpowiedź na szczepienie. W związku z tym zasadne wydaje się zalecanie u chorych z RZS wykonania szczepień jeszcze przed rozpoczęciem terapii tym lekiem. Jednocześnie przeprowadzone badania wskazują, że wykonanie szczepień u chorych w trakcie terapii tofacytynibem pozwoli na uzyskanie zadowalającej odpowiedzi immunologicznej u większości chorych.
Efekt stosowania szczepień przeciwko grypie i przeciwko pneumokokom u chorych z RZS leczonych tofacytynibem poddano analizie w dwóch badaniach. Badanie A miało na celu porównanie odpowiedzi na szczepienia w grupie pacjentów nie stosujących tofacytynibu (leczonych placebo z lub bez metotreksatu) w porównaniu z pacjentami rozpoczynającymi terapię tofacytynibem ( z lub bez metotreksatu). Osłabioną odpowiedź na szczepienie przeciwko pneumokokom (PPSV-23) stwierdzono u chorych leczonych tofacytynibem (45,1% vs 68,4% w grupie placebo), ale szczególnie u tych chorych, którzy jednocześnie przyjmowali metotreksat. Również gorszą odpowiedź na szczepienie przeciwko grypie odnotowano w grupie leczonej tofacytynibem i metotreksatem, ale we wszystkich badanych grupach u podobnego odsetka chorych uzyskano zadawalającą odpowiedź serologiczną na szczepienie (56.9% vs 62.2%).
Drugie badanie (badanie B) zostało wykonane u chorych z RZS stosujących tofacytynib (z lub bez metotreksatu). W pierwszej grupie wykonano szczepienia nie przerywając stosowania leku, w drugiej przerwano leczenie na dwa tygodnie (1 tydzień przed i na 1 tydzień po wykonaniu szczepienia). Przerwanie terapii tofacytynibem miało niewielki wpływ na immunogenność szczepień, aczkolwiek nieznacznie gorszą odpowiedź na szczepienie PPSV-23 odnotowano w grupie kontynuującej leczenie tofacytynibem (75.0% vs 84.6%).
Aktualne dane wskazują, iż reumatolodzy, mimo opublikowanych rekomendacji, nie mają nawyku rutynowego zalecania szczepień chorym z RZS, nawet w przypadku stosowania leków biologicznych. Wykonane badanie pokazuje, że leczenie tofacytynibem zwłaszcza w połączeniu z metotreksatem może osłabiać odpowiedź na szczepienie. W związku z tym zasadne wydaje się zalecanie u chorych z RZS wykonania szczepień jeszcze przed rozpoczęciem terapii tym lekiem. Jednocześnie przeprowadzone badania wskazują, że wykonanie szczepień u chorych w trakcie terapii tofacytynibem pozwoli na uzyskanie zadowalającej odpowiedzi immunologicznej u większości chorych.
