Telemedycyna odciąża poradnie reumatologiczne

Ze względu na rosnące wydatki na opiekę zdrowotną i niedobór kadr medycznych potrzebne są zrównoważone alternatywne rozwiązania wobec tradycyjnych strategii opieki ambulatoryjnej. Są one konieczne, by utrzymać wysoki standard opieki, szczególnie wśród chorych przewlekle. Wydaje się, że takie rozwiązanie znaleźli duńczycy, co przedstawiono na łamach „The Lancet Rheumatology”.

Spondyloartropatie to ogólny termin określający grupę zapalnych chorób o podłożu immunologicznym, których wspólne cechy obejmują genetyczne czynniki ryzyka, mechanizmy choroby i cechy kliniczne, takie jak zajęcie osiowego szkieletu i typowy wzór zajęcia stawów obwodowych, zapalenie przyczepów ścięgnistych, zapalenie palców oraz objawy z innych układów i narządów (jak np. ostre zapalenie przedniego błony naczyniowej oka, przewlekła choroba zapalna jelit). Tak szerokie spektrum objawów wymaga, by leczenie było kontrolowane przez specjalistę, a to z kolei nie jest możliwe bez kontaktu pacjenta z lekarzem.

Zespół duńskich naukowców zbadał opłacalność i skuteczność kliniczną kontroli inicjowanej przez pacjenta sprawowanej przez asynchroniczną telemedycynę (kontakt z lekarzem w razie potrzeby) w porównaniu ze zwykłą opieką w codziennej praktyce. TeleSpA było wieloośrodkowym, pragmatycznym, otwartym badaniem z randomizacją i grupą kontrolną. 200 pacjentów ze spondyloartropatią i stabilną postacią choroby zostało losowo przydzielonych w stosunku 1:1 do grupy telemedycyny lub do grupy objętej zwykłą opieką. Wszyscy pacjenci otrzymali zaplanowaną wizytę ambulatoryjną na początku badania i po 1 roku. Pacjenci byli monitorowani zdalnie po 6 miesiącach (telemedycyna) lub według uznania prowadzącego reumatologa (zwykła opieka).

Po roku średnia liczba wizyt reumatologicznych wyniosła 1,9 w grupie kontroli zdalnej oraz 2,6 w grupie objętej zwykłą opieką (różnica osiągnęła istotność statystyczną). Kontrole poprzez telemedycynę były opłacalne z punktu widzenia opieki zdrowotnej, ograniczając koszty opieki zdrowotnej (niemal 200 euro w przeliczeniu na pacjenta, bez utraty lat życia skorygowanych o jakość). Bezpieczeństwo takiej formy opieki jest identyczne jak zwykłych wizyt - nie odnotowano różnic w zakresie działań niepożądanych.

Telemedycyna spowodowała znaczną i klinicznie znaczącą redukcję wizyt w poradniach reumatologicznych - przeciążonych także i w Polsce. Nie odbyło się to kosztem zdrowia pacjentów, co nakazuje poważne zastanowienie się nad zmianą formy systemu opieki zdrowotnej w tym zakresie.