Wiedza na temat RZS wśród chorych – wyniki ankiety internetowej
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 26.11.2014
Źródło: dr n.med. Agata Bednarek – Klinika Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu Krystyna Zdziechowska – Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka w Warszawie, portal TacyJakJa.pl Izabela Czyżak – portal TacyJakJa.pl
Działy:
Varia
Aktualności
Portal TacyJakJa.pl – prowadzony przez lekarzy dla osób chorych przewlekle, zaproponował udział w internetowej ankiecie chorym na reumatoidalne zapalenie stawów. Celem ankiety była ocena dostępności do lekarza reumatologa, informacji otrzymywanych od specjalisty oraz przebiegu leczenia.
Ankieta była anonimowa, dostępna przez okres dwu miesięcy dla osób chorych na RZS, odwiedzających stronę TacyJakJa.pl. Na pytania odpowiedziało 275 chorych na RZS (88,7% to kobiety). Większość ankietowanych stanowiły osoby w przedziale wiekowym 40-59 – 50,6%, 33,8% ankietowanych to osoby poniżej 40 roku życia, a 15,6% - mające co najmniej 60 lat. Jako miejsce zamieszkania ok. 80% chorych podało miasto, 23,6% - wieś. Większość ankietowanych pracuje zarobkowo (61,5%), z renty lub emerytury utrzymuje się blisko 23%, blisko 7% jest bezrobotnych, mniej niż 5% jest na utrzymaniu innych osób, a 4% w trakcie nauki. Większość chorych biorących udział w ankiecie choruje na RZS krócej niż rok (38,2%), do 5 lat (29,1%), od 6-10 lat – 12% i dłużej niż 10 lat – 20,7%.
Na pytanie, czy prowadzący leczenie reumatolog udzielił ustnej informacji na temat RZS pozytywnej odpowiedzi udzieliło 36,4%, informacje w formie drukowanej otrzymało tylko 18,9% chorych. Chęć zapoznania się z takimi materiałami zgłosiło 204 z 275 ankietowanych (92%).
Ankietowani w większości przypadków raportowali zadowalającą dostępność do lekarza specjalisty, jedynie 13,8% chorych wizytę w poradni reumatologicznej ma co 6 miesięcy lub rzadziej.
W trakcie wizyty większość lekarzy przeprowadza badanie fizykalne (60,7%), jednak o samopoczucie pyta już tylko 22,5%, a zaledwie 4% oblicza wskaźnik DAS28 . Prawie 13% ankietowanych stwierdziło, że ich lekarz nie przeprowadza żadnej z wymienionych wcześniej czynności.
Na pytanie o przyjmowane leki respondenci w większości raportowali przyjmowanie leków modyfikujących przebieg choroby (77,5%), glikokortykosteroidów (52%), niesteroidowych leków przeciwzapalnych (51,6% a 8,7% chorych leczonych było lekami biologicznymi.
Ankietowani udzielali również odpowiedzi na pytania o przestrzeganie zaleceń dotyczących przyjmowania leków. W pytaniu o samodzielne zmniejszanie dawki leku przez chorego, do częstego obniżania dawki przyznało się 5,5% ankietowanych, sytuacja taka zdarza się sporadycznie u 29,4% chorych, natomiast pozostali respondenci stwierdzili, że nigdy samodzielnie nie redukują dawki leku. Pytani o pominięcie dawki leku, ankietowani chorzy na RZS odpowiadali, że sytuacja taka zdarza się często – ponownie 5,5% odpowiedzi, sporadycznie – 40,4%. Zaprzeczyło pomijaniu dawek leków 53,8% chorych.
Podsumowując wyniki ankiety, należy zwrócić uwagę, jak niewielu pacjentów otrzymuje informację na temat swojej choroby. Zaskakujący może się wydać również rozkład odpowiedzi na pytanie o przebieg wywiadu i badania podczas wizyty u reumatologa, w tym bardzo rzadkie obliczanie wskaźnika DAS28 przez lekarza. Z kolei jako pozytywną informację należy odnotować, że zdecydowana większość ankietowanych osób uważa, że ma wystarczający dostęp do poradni reumatologicznych.
Na pytanie, czy prowadzący leczenie reumatolog udzielił ustnej informacji na temat RZS pozytywnej odpowiedzi udzieliło 36,4%, informacje w formie drukowanej otrzymało tylko 18,9% chorych. Chęć zapoznania się z takimi materiałami zgłosiło 204 z 275 ankietowanych (92%).
Ankietowani w większości przypadków raportowali zadowalającą dostępność do lekarza specjalisty, jedynie 13,8% chorych wizytę w poradni reumatologicznej ma co 6 miesięcy lub rzadziej.
W trakcie wizyty większość lekarzy przeprowadza badanie fizykalne (60,7%), jednak o samopoczucie pyta już tylko 22,5%, a zaledwie 4% oblicza wskaźnik DAS28 . Prawie 13% ankietowanych stwierdziło, że ich lekarz nie przeprowadza żadnej z wymienionych wcześniej czynności.
Na pytanie o przyjmowane leki respondenci w większości raportowali przyjmowanie leków modyfikujących przebieg choroby (77,5%), glikokortykosteroidów (52%), niesteroidowych leków przeciwzapalnych (51,6% a 8,7% chorych leczonych było lekami biologicznymi.
Ankietowani udzielali również odpowiedzi na pytania o przestrzeganie zaleceń dotyczących przyjmowania leków. W pytaniu o samodzielne zmniejszanie dawki leku przez chorego, do częstego obniżania dawki przyznało się 5,5% ankietowanych, sytuacja taka zdarza się sporadycznie u 29,4% chorych, natomiast pozostali respondenci stwierdzili, że nigdy samodzielnie nie redukują dawki leku. Pytani o pominięcie dawki leku, ankietowani chorzy na RZS odpowiadali, że sytuacja taka zdarza się często – ponownie 5,5% odpowiedzi, sporadycznie – 40,4%. Zaprzeczyło pomijaniu dawek leków 53,8% chorych.
Podsumowując wyniki ankiety, należy zwrócić uwagę, jak niewielu pacjentów otrzymuje informację na temat swojej choroby. Zaskakujący może się wydać również rozkład odpowiedzi na pytanie o przebieg wywiadu i badania podczas wizyty u reumatologa, w tym bardzo rzadkie obliczanie wskaźnika DAS28 przez lekarza. Z kolei jako pozytywną informację należy odnotować, że zdecydowana większość ankietowanych osób uważa, że ma wystarczający dostęp do poradni reumatologicznych.
