Zapalenie błony naczyniowej oka w MIZS - zalecenia.
Autor: Alicja Kostecka
Data: 06.04.2018
Źródło: RheumNow/AK
Działy:
Rekomendacje
Aktualności
Europejska grupa ekspertów sformułowała oparte na konsensusie zalecenia dotyczące leczenia młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów MIZS związane z zapaleniem błony naczyniowej oka.
Zalecenia zostały opracowane przez dziewięciu ekspertów w zakresie reumatologii dziecięcej i trzech w okulistyce.
Zapalenie błony naczyniowej oka związane z MIZS zwykle jest przewlekłym stanem nawracającym, który zwykle zaczyna się jako zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej i może utrzymywać się przez kilka lat. Zazwyczaj uderza w dzieci w wieku od 3 do 7 lat i często przebiega bezobjawowo.
Czynniki ryzyka obejmują wczesne wystąpienie zapalenia stawów oraz obecność przeciwciał przeciwjądrowych, a także potencjalne powikłania mogące prowadzić do utraty wzroku obejmujące jaskrę, zaćmę, obrzęk plamki i zespół rogowacenia naskórka.
Pierwsze zalecenie dotyczyło tego, że wszyscy pacjenci, u których rozpoznano MIZS powinni być badani pod kątem zapalenia błony naczyniowej oka. Powinno to odbywać się lokalnie, a nie w oczekiwaniu na skierowanie do pediatrycznego ośrodka reumatologicznego, ponieważ jeśli uszkodzenie już występuje, konieczne jest wczesne i agresywne leczenie.
Częstotliwość monitorowania powinna być określana na podstawie ciężkości choroby i w porozumieniu z ekspertem okulistą. Ponadto, odstawienie jakiegokolwiek ogólnoustrojowego środka immunosupresyjnego powinno prowadzić do badania przesiewowego w kierunku nowego lub nawracającego zapalenia błony naczyniowej oka co 3 miesiące przez co najmniej rok.
W celu leczenia, eksperci zauważyli, że miejscowe sterydy - najlepiej octan prednizolonu lub deksametazon - należy uznać za terapię pierwszego rzutu. Jednakże, ponieważ wysokie dawki tych leków są związane z rozwojem zaćmy, sugerują, że należy stosować dawki wyższej niż 3 krople dziennie.
Miejscowe i ogólnoustrojowe niesteroidowe leki przeciwzapalne (NSAID) nie przynoszą korzyści, gdy stosuje się je jako monoterapię, ale można je stosować uzupełniająco. W przypadku pacjentów z utrzymującym się zapaleniem oka pomimo miejscowych sterydów lub pacjentów o złych wskaźnikach prognostycznych obecnych na początku leczenia zaleca się ogólnoustrojową immunosupresję, przy czym metotreksat jest wyborem pierwszej linii. Systemowe leczenie immunosupresyjne jest również zalecane, jeśli nie można uzyskać nieaktywnej choroby w ciągu 3 miesięcy od miejscowej sterydoterapii lub jeśli zwiększa się stan zapalny.
Jeżeli metotreksat jest nieskuteczny lub źle tolerowany, możliwe jest leczenie biologiczne. Nie ma jednoznacznych badań na temat, który z leków biologicznych jest skuteczniejszy, zalecenia faworyzują jednakże adalimumab jako pierwszy środek biologiczny, a następnie infliksymab, a następnie golimumab. Etanercept nie jest zalecany, ponieważ wykazuje wysokie wskaźniki nawrotów i rzutów choroby.
Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że leki biologiczne inne niż TNF, takie jak abatacept (Orencia) i tocilizumab (Actemra), mogą mieć pewne zastosowanie w leczeniu. Trwa badanie tocilizumabu u dzieci z zapaleniem błony naczyniowej oka, które nie zareagowały na zahamowanie choroby TNF w Wielkiej Brytanii.
Autorzy sugerują ponadto, że w przypadku braku skuteczności leczenia należy rozważyć test na obecność przeciwciał przeciwnowotworowych i obniżyć dawki leku. Jeśli nie ma przeciwciał można zwiększyć dawkę lub skrócić odstęp między dawkami.
Zapalenie błony naczyniowej oka związane z MIZS zwykle jest przewlekłym stanem nawracającym, który zwykle zaczyna się jako zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej i może utrzymywać się przez kilka lat. Zazwyczaj uderza w dzieci w wieku od 3 do 7 lat i często przebiega bezobjawowo.
Czynniki ryzyka obejmują wczesne wystąpienie zapalenia stawów oraz obecność przeciwciał przeciwjądrowych, a także potencjalne powikłania mogące prowadzić do utraty wzroku obejmujące jaskrę, zaćmę, obrzęk plamki i zespół rogowacenia naskórka.
Pierwsze zalecenie dotyczyło tego, że wszyscy pacjenci, u których rozpoznano MIZS powinni być badani pod kątem zapalenia błony naczyniowej oka. Powinno to odbywać się lokalnie, a nie w oczekiwaniu na skierowanie do pediatrycznego ośrodka reumatologicznego, ponieważ jeśli uszkodzenie już występuje, konieczne jest wczesne i agresywne leczenie.
Częstotliwość monitorowania powinna być określana na podstawie ciężkości choroby i w porozumieniu z ekspertem okulistą. Ponadto, odstawienie jakiegokolwiek ogólnoustrojowego środka immunosupresyjnego powinno prowadzić do badania przesiewowego w kierunku nowego lub nawracającego zapalenia błony naczyniowej oka co 3 miesiące przez co najmniej rok.
W celu leczenia, eksperci zauważyli, że miejscowe sterydy - najlepiej octan prednizolonu lub deksametazon - należy uznać za terapię pierwszego rzutu. Jednakże, ponieważ wysokie dawki tych leków są związane z rozwojem zaćmy, sugerują, że należy stosować dawki wyższej niż 3 krople dziennie.
Miejscowe i ogólnoustrojowe niesteroidowe leki przeciwzapalne (NSAID) nie przynoszą korzyści, gdy stosuje się je jako monoterapię, ale można je stosować uzupełniająco. W przypadku pacjentów z utrzymującym się zapaleniem oka pomimo miejscowych sterydów lub pacjentów o złych wskaźnikach prognostycznych obecnych na początku leczenia zaleca się ogólnoustrojową immunosupresję, przy czym metotreksat jest wyborem pierwszej linii. Systemowe leczenie immunosupresyjne jest również zalecane, jeśli nie można uzyskać nieaktywnej choroby w ciągu 3 miesięcy od miejscowej sterydoterapii lub jeśli zwiększa się stan zapalny.
Jeżeli metotreksat jest nieskuteczny lub źle tolerowany, możliwe jest leczenie biologiczne. Nie ma jednoznacznych badań na temat, który z leków biologicznych jest skuteczniejszy, zalecenia faworyzują jednakże adalimumab jako pierwszy środek biologiczny, a następnie infliksymab, a następnie golimumab. Etanercept nie jest zalecany, ponieważ wykazuje wysokie wskaźniki nawrotów i rzutów choroby.
Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że leki biologiczne inne niż TNF, takie jak abatacept (Orencia) i tocilizumab (Actemra), mogą mieć pewne zastosowanie w leczeniu. Trwa badanie tocilizumabu u dzieci z zapaleniem błony naczyniowej oka, które nie zareagowały na zahamowanie choroby TNF w Wielkiej Brytanii.
Autorzy sugerują ponadto, że w przypadku braku skuteczności leczenia należy rozważyć test na obecność przeciwciał przeciwnowotworowych i obniżyć dawki leku. Jeśli nie ma przeciwciał można zwiększyć dawkę lub skrócić odstęp między dawkami.
