123RF
Zmniejszenie dawki lub zaprzestanie podawania LMPCh w reumatoidalnym zapaleniu stawów w remisji
| Tagi: | RZS, metotreksat, leczenie, RCT |
W badaniu o akronimie RETRO zbadano, czy można zmniejszyć lub całkowicie wycofać się z podawania leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh) u pacjentów ze stabilnym reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) w fazie remisji.
Badanie miało charakter randomizowanego badania klinicznego III fazy typu open-label. Zakwalifikowano do niego dorosłych pacjentów z RZS, u których co najmniej 12 miesięcy przed randomizacją trwała stabilna remisja zdefiniowana jako punktacja w DAS28 <2,6. Pacjentów w równych proporcjach zrandomizowano do kontynuowania obecnej dawki LMPCh lub do zmniejszenia o 50 proc. dawki leku lub na początku zmniejszenie dawki o 50 proc. przez sześć miesięcy, a następnie zrezygnowanie z LMPCh. Pacjentów oceniano co trzy miesiące. Pierwszorzedowym punktem końcowym był odsetek pacjentów, u których utrzymano remisję bez nawrotu choroby w 12. miesiącu od randomizacji.
Do badania zrekrutowano w sumie 303 pacjentów. Łącznie w każdym ramieniu badanie ukończyło 91–95 proc. uczestników. W grupie, w której kontynuowano leczenie, remisję w 12. miesiącu utrzymano u 81,2 proc. pacjentów, w grupie ze zredukowaną dawką remisję utrzymało 58,6 proc. pacjentów, a w grupie, w której zrezygnowano z leczenia, 43,3 proc. pacjentów (różnice istotne statystycznie pomiędzy grupami). W porównaniu z grupą kontynuującą leczenie w grupie ze zmniejszoną dawką ryzyko nawrotu było około 3 razy większe (HR = 3,02), podczas gdy w grupie, w której zaprzestano podawania LMPCh, ryzyko było ponadczterokrotnie większe (HR = 4,34). U znacznej większości pacjentów, u których ponownie włączono leczenie po zaostrzeniu choroby, uzyskano remisję.
Zmniejszenie dawki lub zrezygnowanie z LMPCh u pacjentów ze stabilnym RZS w fazie remisji sprawiało, że u około połowy dochodziło do nasilenia dolegliwości, również u około 50 proc. utrzymywała się remisja przez rok. Niewykluczone, że w fazie stabilnej remisji RZS można zmniejszać dawki lub rezygnować z podawania leków, jednak wymaga to ścisłego monitorowania i powrotu do leczenia, gdy tylko dojdzie do zaostrzenia choroby.
Opracowanie: lek. Mikołaj Kamiński
HR – Hazard Ratio (hazard względny)
Do badania zrekrutowano w sumie 303 pacjentów. Łącznie w każdym ramieniu badanie ukończyło 91–95 proc. uczestników. W grupie, w której kontynuowano leczenie, remisję w 12. miesiącu utrzymano u 81,2 proc. pacjentów, w grupie ze zredukowaną dawką remisję utrzymało 58,6 proc. pacjentów, a w grupie, w której zrezygnowano z leczenia, 43,3 proc. pacjentów (różnice istotne statystycznie pomiędzy grupami). W porównaniu z grupą kontynuującą leczenie w grupie ze zmniejszoną dawką ryzyko nawrotu było około 3 razy większe (HR = 3,02), podczas gdy w grupie, w której zaprzestano podawania LMPCh, ryzyko było ponadczterokrotnie większe (HR = 4,34). U znacznej większości pacjentów, u których ponownie włączono leczenie po zaostrzeniu choroby, uzyskano remisję.
Zmniejszenie dawki lub zrezygnowanie z LMPCh u pacjentów ze stabilnym RZS w fazie remisji sprawiało, że u około połowy dochodziło do nasilenia dolegliwości, również u około 50 proc. utrzymywała się remisja przez rok. Niewykluczone, że w fazie stabilnej remisji RZS można zmniejszać dawki lub rezygnować z podawania leków, jednak wymaga to ścisłego monitorowania i powrotu do leczenia, gdy tylko dojdzie do zaostrzenia choroby.
Opracowanie: lek. Mikołaj Kamiński
HR – Hazard Ratio (hazard względny)
