123RF
Znaczenie PET-CT w ocenie aktywności zapaleń dużych naczyń
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 10.01.2023
Źródło: Galli E, Muratore F, Mancuso P, Boiardi L, Marvisi C, Besutti G, Spaggiari L, Casali M, Versari A, Giorgi Rossi P, Salvarani C. The role of PET/CT in disease activity assessment in patients with large vessel vasculitis. Rheumatology (Oxford). 2022 Nov 28;61(12):4809-4816. doi: 10.1093/rheumatology/keac125. PMID: 35258570; PMCID: PMC9707005
Na łamach „Rheumatology” opublikowano wyniki badania analizującego dokładność badania PET-CT oraz PETVAS w ocenie aktywności zapalenia dużych naczyń (large vessel vasculitis – LVV).
Przeanalizowano 100 przypadków chorych z rozpoznaniem LVV (51 z olbrzymiokomórkowym zapaleniem tętnic i 49 z rozpoznaniem choroby Takayasu), oceniając przy tym 476 badań PET-CT wykonanych w okresie niemal 8 lat obserwacji. Badania PET-CT, interpretowane jako aktywne lub nieaktywne, odnoszono do klinicznych wykładników aktywności choroby, a następnie dla każdego z nich obliczano wartość PETVAS*.
Wizualna skala oceny badania PET-CT pozwalała na różnicowanie aktywnej i nieaktywnej postaci LVV z 60-proc. czułością i 80,1-proc. swoistością (AUC 0,7). Wartość PETVAS ≥10 związana była z 60,8-proc. czułością i 80,6-proc. swoistością w różnicowaniu aktywnej i nieaktywnej postaci choroby (AUC 0,73).
PETVAS równy 0 (brak wychwytu FDG [fluorodeoksyglukozy] w badaniu PET-CT) obserwowano u 58 proc. badanych w okresie remisji klinicznej oraz w 28 proc. badań wykonanych w aktywnej fazie choroby. W 20 proc. przypadków pacjentów będących w remisji klinicznej, badania PET-CT były interpretowane jako aktywne zapalenie naczyń. W 42 proc. badań u chorych będących w remisji klinicznej stwierdzono niewielkiego stopnia wychwyt FDG w obszarze naczyń.
Interpretacja tej obserwacji pozostaje niejasna – może ona odzwierciedlać utrzymującą się subkliniczną aktywność zapalną, proces przebudowy naczynia, miażdżycę lub nakładanie się tych zjawisk.
Wnioski: wizualna skala oceny PET-CT i PETVAS wykazują umiarkowaną precyzję w różnicowaniu aktywnej postaci LVV i remisji, z większą trafnością w przypadku choroby Takayasu niż w olbrzymiokomórkowym zapaleniu tętnic. Nie wykazano przydatności wskaźnika PETVAS w ocenie ryzyka wystąpienia zaostrzeń LVV.
*PETVAS (PET vascular activity score) – wskaźnik oparty na analizie badania PET-CT; do wizualnej ceny w skali 0–3 włączono dziewięć typowych obszarów naczyniowych, co ma w sposób ilościowy odzwierciedlać globalny proces zapalny. Wykazano przydatność PETVAS w różnicowaniu aktywnej i nieaktywnej postaci LVV, ocenie odpowiedzi na leczenie i rokowaniu dotyczącym nawrotów.
Opracowanie: dr n. med. Marta Madej
Wizualna skala oceny badania PET-CT pozwalała na różnicowanie aktywnej i nieaktywnej postaci LVV z 60-proc. czułością i 80,1-proc. swoistością (AUC 0,7). Wartość PETVAS ≥10 związana była z 60,8-proc. czułością i 80,6-proc. swoistością w różnicowaniu aktywnej i nieaktywnej postaci choroby (AUC 0,73).
PETVAS równy 0 (brak wychwytu FDG [fluorodeoksyglukozy] w badaniu PET-CT) obserwowano u 58 proc. badanych w okresie remisji klinicznej oraz w 28 proc. badań wykonanych w aktywnej fazie choroby. W 20 proc. przypadków pacjentów będących w remisji klinicznej, badania PET-CT były interpretowane jako aktywne zapalenie naczyń. W 42 proc. badań u chorych będących w remisji klinicznej stwierdzono niewielkiego stopnia wychwyt FDG w obszarze naczyń.
Interpretacja tej obserwacji pozostaje niejasna – może ona odzwierciedlać utrzymującą się subkliniczną aktywność zapalną, proces przebudowy naczynia, miażdżycę lub nakładanie się tych zjawisk.
Wnioski: wizualna skala oceny PET-CT i PETVAS wykazują umiarkowaną precyzję w różnicowaniu aktywnej postaci LVV i remisji, z większą trafnością w przypadku choroby Takayasu niż w olbrzymiokomórkowym zapaleniu tętnic. Nie wykazano przydatności wskaźnika PETVAS w ocenie ryzyka wystąpienia zaostrzeń LVV.
*PETVAS (PET vascular activity score) – wskaźnik oparty na analizie badania PET-CT; do wizualnej ceny w skali 0–3 włączono dziewięć typowych obszarów naczyniowych, co ma w sposób ilościowy odzwierciedlać globalny proces zapalny. Wykazano przydatność PETVAS w różnicowaniu aktywnej i nieaktywnej postaci LVV, ocenie odpowiedzi na leczenie i rokowaniu dotyczącym nawrotów.
Opracowanie: dr n. med. Marta Madej
