Związek między występowaniem owrzodzeń, a powikłaniami narządowymi w twardzinie układowej

Zmiany troficzne palców (owrzodzenia) we wczesnej postaci twardziny układowej (ang. very early systemic sclerosis) mogą stanowić ważny wskaźnik powikłań narządowych.

Przeanalizowano 110 przypadków chorych skupionych wokół wieloośrodkowego projektu VEDOSS (Very Early Diagnosis of Systemic Sclerosis), gromadzącego dane o chorych spełniających następujące kryteria kliniczne: objaw Reynauda, obrzęk palców, obecność przeciwciał ANA oraz nieprawidłowości w badaniu kapilaroskopowym i/lub obecność swoistych dla twardziny układowej przeciwciał (przeciwciała antycentromerowe (ACA) lub przeciwko topoizomerazie I (anty-topo I)). Obecność ACA wykazano u 59/110, a anty-topo I u 21/110 chorych. Zaobserwowano istotny związek między występowaniem owrzodzeń, a obecnością przeciwciał anty-topo I, czego nie wykazano w przypadku ACA. U blisko 73% badanych stwierdzono obecność typowego dla schorzenia obrazu kapilaroskopowego. Co ciekawe w badanej populacji u żadnego z pacjentów z owrzodzeniami nie obserwowano późnych zmian w kapilaroskopii, odmiennie niż u chorych z ustalonym rozpoznaniem twardziny i obecnością obwodowych zmian naczyniowych. W 25 przypadkach spośród analizowanych stwierdzono: aktywne owrzodzenia (16/25) lub obecność owrzodzeń w przeszłości (9/25). Wykazano istotny statystycznie związek owrzodzeń z zajęciem przewodu pokarmowego, pod postacią nieprawidłowości obserwowanych w manometrii przełyku (21/25, 84%). Obserwacja ta dotyczyła zarówno chorych z aktywnymi owrzodzeniami, jak i z obecnością owrzodzeń w wywiadzie. Występowanie owrzodzeń było charakterystyczne dla chorych z obecnymi powikłaniami narządowymi, nie obserwowano ich u chorych bez zmian narządowych. W badanej populacji nie było przypadków powikłanych martwicą palców lub wapnicą.