Jak rozpoznać i leczyć zaburzenia androgenowe?
Redaktor: Aleksandra Lang
Data: 20.01.2021
Androgeny to grupa kobiecych i męskich hormonów płciowych. Odpowiadają one głównie za kształtowanie narządów rozrodczych i wtórnych cech płciowych, ale wpływają też na procesy anaboliczne. Ich nadmiar u kobiet, a niedobór u mężczyzn powodują szereg zaburzeń.
Objawy zaburzeń androgenowych
Androgeny to grupa hormonów płciowych pełniących duże znaczenie zwłaszcza w organizmie mężczyzn. Enzymy odpowiadają m.in. za kształtowanie narządów płciowych w czasie życia płodowego, wytworzenie wtórnych cech płciowych czy procesy anaboliczne. Wahania poziomu androgenów u kobiet, zwłaszcza ich nadmiar, stanowią przyczynę wielu zaburzeń. Wiele kobiet uskarża się również na łysienie typu męskiego oraz trądzik hormonalny.
Hormony płciowe po stronie żeńskiej odpowiadają w dużym stopniu za inicjację oraz kontrolę procesu dojrzewania w wieku młodzieńczym. Od nich zależy również wygląd skóry i zadowolenie z własnego ciała. Androgeny u kobiet wpływają ponadto na płodność w wieku rozrodczym oraz na libido. Ich nadmiar odpowiada za rozregulowanie cyklu miesięcznego, zmniejszenie gruczołów piersiowych, zwiększenie masy mięśniowej i pojawienie się twardego, ciemnego owłosienia w okolicy przedramion, brzucha i narządów płciowych, a także zarostu nad wargą i podbródkiem.
Mechanizm różnicy hormonalnej jest złożony i wieloczynnikowy, jednak bez względu na przyczynę zjawisko prowadzi do problemów dermatologicznych i emocjonalnych, a także zmienia ton głosu, zaburza proporcje ciała czy stanowi barierę w planowaniu rodziny u obu płci. U mężczyzn nieprawidłowy poziom androgenów związany jest głównie z ich niedoborem. Taki stan wpływa na zaburzenia erekcji i spadek energii witalnej. Dochodzi także do gromadzenia się tkanki tłuszczowej w okolicach ud, bioder, pośladków i piersi. Jednym z objawów jest też zmniejszenie owłosienia na całym ciele. Szczególny dyskomfort powodują tzw. zakola na głowie.
Leczenie zaburzeń androgenowych
Leczenie zaburzenia poziomu hormonów płciowych zależy od pierwotnej przyczyny zjawiska. Ze względu na to, że u kobiet androgeny produkowane są przez jajniki i nadnercza, nieprawidłowości w pracy lub przewlekłe choroby dotyczące tych narządów mogą wpływać na upośledzenie produkcji i wydzielania testosteronu i pozostałych enzymów.
Jedną z dolegliwości wywołujących hiperandrogenizm jest zespół policystycznych jajników. W takiej sytuacji poziom hormonów regulowany jest farmakologicznie. Leki hormonalne to również skuteczna metoda do walki z nieestetycznymi zmianami na skórze, bezpłodnością i mutacją głosową. Uzupełnieniem leczenia przyczynowego są natomiast doraźne rozwiązania ukierunkowane na łagodzenie przebiegu choroby i objawów. Do walki z nadmiernym owłosieniem poleca się zabiegi kosmetyczne, szczególnie te o charakterze trwałym, jak depilacja laserowa i elektroliza. Alternatywną i mniej inwazyjną metodą jest depilacja woskiem lub z zastosowaniem mechanicznych depilatorów. Można również zdecydować się na suplementację preparatami zmniejszającymi aktywność mieszków włosowych.
Androgeny to grupa hormonów płciowych pełniących duże znaczenie zwłaszcza w organizmie mężczyzn. Enzymy odpowiadają m.in. za kształtowanie narządów płciowych w czasie życia płodowego, wytworzenie wtórnych cech płciowych czy procesy anaboliczne. Wahania poziomu androgenów u kobiet, zwłaszcza ich nadmiar, stanowią przyczynę wielu zaburzeń. Wiele kobiet uskarża się również na łysienie typu męskiego oraz trądzik hormonalny.
Hormony płciowe po stronie żeńskiej odpowiadają w dużym stopniu za inicjację oraz kontrolę procesu dojrzewania w wieku młodzieńczym. Od nich zależy również wygląd skóry i zadowolenie z własnego ciała. Androgeny u kobiet wpływają ponadto na płodność w wieku rozrodczym oraz na libido. Ich nadmiar odpowiada za rozregulowanie cyklu miesięcznego, zmniejszenie gruczołów piersiowych, zwiększenie masy mięśniowej i pojawienie się twardego, ciemnego owłosienia w okolicy przedramion, brzucha i narządów płciowych, a także zarostu nad wargą i podbródkiem.
Mechanizm różnicy hormonalnej jest złożony i wieloczynnikowy, jednak bez względu na przyczynę zjawisko prowadzi do problemów dermatologicznych i emocjonalnych, a także zmienia ton głosu, zaburza proporcje ciała czy stanowi barierę w planowaniu rodziny u obu płci. U mężczyzn nieprawidłowy poziom androgenów związany jest głównie z ich niedoborem. Taki stan wpływa na zaburzenia erekcji i spadek energii witalnej. Dochodzi także do gromadzenia się tkanki tłuszczowej w okolicach ud, bioder, pośladków i piersi. Jednym z objawów jest też zmniejszenie owłosienia na całym ciele. Szczególny dyskomfort powodują tzw. zakola na głowie.
Leczenie zaburzeń androgenowych
Leczenie zaburzenia poziomu hormonów płciowych zależy od pierwotnej przyczyny zjawiska. Ze względu na to, że u kobiet androgeny produkowane są przez jajniki i nadnercza, nieprawidłowości w pracy lub przewlekłe choroby dotyczące tych narządów mogą wpływać na upośledzenie produkcji i wydzielania testosteronu i pozostałych enzymów.
Jedną z dolegliwości wywołujących hiperandrogenizm jest zespół policystycznych jajników. W takiej sytuacji poziom hormonów regulowany jest farmakologicznie. Leki hormonalne to również skuteczna metoda do walki z nieestetycznymi zmianami na skórze, bezpłodnością i mutacją głosową. Uzupełnieniem leczenia przyczynowego są natomiast doraźne rozwiązania ukierunkowane na łagodzenie przebiegu choroby i objawów. Do walki z nadmiernym owłosieniem poleca się zabiegi kosmetyczne, szczególnie te o charakterze trwałym, jak depilacja laserowa i elektroliza. Alternatywną i mniej inwazyjną metodą jest depilacja woskiem lub z zastosowaniem mechanicznych depilatorów. Można również zdecydować się na suplementację preparatami zmniejszającymi aktywność mieszków włosowych.
