Nowa terapia poprawi jakość życia pacjentów z HIV
Autor: Aleksandra Lang
Data: 04.07.2019
Źródło: Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia
Na świecie żyje prawie 37 mln osób z HIV. 1,8 mln z nich zostało zakażonych tylko w 2017 r. W Polsce od wdrożenia badań do końca 2018 r. zakażenie wykryto u niemal 24 tys. osób, a 1411 osób zmarło z powodu AIDS. Nowoczesne terapie antyretrowirusowe (ARV) pozwalają jednak myśleć o zakażeniu HIV jako o chorobie przewlekłej, z którą można dożyć późnej starości. Pod warunkiem, że wirus zostanie odpowiednio wcześnie wykryty, a terapia ARV będzie przyjmowana regularnie.
Terapia ARV pozwala skutecznie kontrolować aktywność wirusa – blokuje jego namnażanie, normalizuje pracę układu odpornościowego, hamuje rozwój AIDS i zapobiega przenoszeniu infekcji HIV . Dzięki nowym lekom jest ona dziś coraz mniej uciążliwa dla pacjenta i wywołuje mniej działań niepożądanych. Stosowaną dotychczas standardowo terapię trójlekową można już, także w Polsce, zastępować równie skuteczną terapią złożoną z dwóch leków przeciwretrowirusowych.
W Polsce na koniec 2018 roku leczeniem ARV objętych było 11 063 pacjentów, w tym 101 dzieci . Terapia jest prowadzona i finansowana w ramach programu zdrowotnego przyjętego przez Ministerstwo Zdrowia Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce na lata 2017–2021. Programem leczenia ARV finansowanego ze środków publicznych objęte są wszystkie osoby zakażone HIV i chore na AIDS, uprawnione do tego przez Ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej.
W najnowszym badaniu ankietowym – przeprowadzonym w maju bieżącego roku w Polsce przez firmę badawczą IQS na zlecenie GSK wśród pacjentów zakażonych HIV (seropozytywnych) – 7 na 10 osób z HIV, stosujących terapię ARV, dobrze oceniło jakość swego życia: 49% – bardzo dobrze, 23% – dobrze. Ponad połowa respondentów uznała także, że sytuacja osób żyjących z HIV, przyjmujących leki antyretrowirusowe, jest lepsza niż osób cierpiących na inne przewlekłe choroby, szczególnie nowotworowe.
Jednak pacjenci są też świadomi ryzyka potencjalnie narastających działań niepożądanych przy trwającej latami terapii; aż 60% boi się wpływu ARV na ogólny stan zdrowia. Im bowiem więcej leków, tym większe ryzyko skutków ubocznych takich jak dysfunkcje przewodu pokarmowego, nerek, układu krążenia, zaburzeń metabolicznych i wielu innych . Osoby z HIV, tak jak pozostali pacjenci, muszą także przyjmować leki konieczne w innych schorzeniach, rozwijających się wraz ze starzeniem się organizmu. A to może potęgować działania niepożądane.
Dlatego właśnie wysiłki naukowców skupiono na ograniczeniu potencjalnej toksyczności terapii ARV. Do tej pory schemat leczenia antyretrowirusowego bazował na kombinacji trzech różnych substancji leczniczych przyjmowanych jednocześnie. Obecnie wdrażana jest innowacyjna terapia dwulekowa, której równoważną skuteczność potwierdzono trwającymi już od ponad dwóch lat badaniami GEMINI 1 i 2. Zarejestrowano już nawet preparat zawierający te dwie substancje w jednej tabletce, a następny czeka na decyzję o dopuszczeniu do obrotu w UE, co dodatkowo poprawi jakość życia osób z HIV. Być może dwulekowa terapia ARV stanie się wkrótce powszechnie obowiązującym standardem leczenia infekcji HIV na całym świecie, również w naszym kraju. Postęp w farmakologii nie wystarczy jednak do zapanowania nad epidemią, jeśli wiedza o zasadach profilaktyki zakażenia, testowanie w kierunku HIV oraz objęcie leczeniem większej liczby osób seropozytywnych nie staną się coraz bardziej powszechne.
W Polsce na koniec 2018 roku leczeniem ARV objętych było 11 063 pacjentów, w tym 101 dzieci . Terapia jest prowadzona i finansowana w ramach programu zdrowotnego przyjętego przez Ministerstwo Zdrowia Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce na lata 2017–2021. Programem leczenia ARV finansowanego ze środków publicznych objęte są wszystkie osoby zakażone HIV i chore na AIDS, uprawnione do tego przez Ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej.
W najnowszym badaniu ankietowym – przeprowadzonym w maju bieżącego roku w Polsce przez firmę badawczą IQS na zlecenie GSK wśród pacjentów zakażonych HIV (seropozytywnych) – 7 na 10 osób z HIV, stosujących terapię ARV, dobrze oceniło jakość swego życia: 49% – bardzo dobrze, 23% – dobrze. Ponad połowa respondentów uznała także, że sytuacja osób żyjących z HIV, przyjmujących leki antyretrowirusowe, jest lepsza niż osób cierpiących na inne przewlekłe choroby, szczególnie nowotworowe.
Jednak pacjenci są też świadomi ryzyka potencjalnie narastających działań niepożądanych przy trwającej latami terapii; aż 60% boi się wpływu ARV na ogólny stan zdrowia. Im bowiem więcej leków, tym większe ryzyko skutków ubocznych takich jak dysfunkcje przewodu pokarmowego, nerek, układu krążenia, zaburzeń metabolicznych i wielu innych . Osoby z HIV, tak jak pozostali pacjenci, muszą także przyjmować leki konieczne w innych schorzeniach, rozwijających się wraz ze starzeniem się organizmu. A to może potęgować działania niepożądane.
Dlatego właśnie wysiłki naukowców skupiono na ograniczeniu potencjalnej toksyczności terapii ARV. Do tej pory schemat leczenia antyretrowirusowego bazował na kombinacji trzech różnych substancji leczniczych przyjmowanych jednocześnie. Obecnie wdrażana jest innowacyjna terapia dwulekowa, której równoważną skuteczność potwierdzono trwającymi już od ponad dwóch lat badaniami GEMINI 1 i 2. Zarejestrowano już nawet preparat zawierający te dwie substancje w jednej tabletce, a następny czeka na decyzję o dopuszczeniu do obrotu w UE, co dodatkowo poprawi jakość życia osób z HIV. Być może dwulekowa terapia ARV stanie się wkrótce powszechnie obowiązującym standardem leczenia infekcji HIV na całym świecie, również w naszym kraju. Postęp w farmakologii nie wystarczy jednak do zapanowania nad epidemią, jeśli wiedza o zasadach profilaktyki zakażenia, testowanie w kierunku HIV oraz objęcie leczeniem większej liczby osób seropozytywnych nie staną się coraz bardziej powszechne.