“Clinical Psychopharmacology” – scientific editing: Janusz Rybakowski

Polski Zakład Wydawnictw Lekarskich w 2022 r. wydał książkę wyjątkową, jakiej w tym wieku jeszcze na polskim rynku wydawniczym nie było – „Psychofarmakologię kliniczną” pod redakcją naukową prof. dr. hab. med. Janusza Rybakowskiego. Do współpracy zaproszono wybitnych polskich psychiatrów, specjalistów farmakologów i neurobiologów.
W pierwszym rozdziale Janusz Rybakowski przedstawił rys historyczny psychofarmakologii klinicznej. Autor omówił narodziny i rozwój psychofarmakologii rozumianej jako dziedzina wiedzy zajmująca się stosowaniem środków farmakologicznych w leczeniu objawów psychopatologicznych. Psychofarmakologia sensu stricto – jak pisze autor – liczy właściwie ok. 70 lat, ale to właśnie ona całkowicie odmieniła psychiatrię, pozwalając na „reorientację paradygmatu terapeutycznego psychiatrii i upodabniając ją do innych dziedzin medycyny”. Redaktor Janusz Rybakowski przedstawia systematycznie dzieje narodzin leczenia psychotropowego oraz rozwój leków z poszczególnych grup – przeciwdepresyjnych, przeciwpsychotycznych, anksjolitycznych, normotymicznych, prokognitywnych. W obszernym wstępie czytelnik może się zapoznać z podstawami autonomii funkcjonalnej mózgu (rozdział autorstwa Marii Kossut) oraz z zarysem neurochemii ośrodkowego układu nerwowego (autorem tej części jest Piotr Maciejak).
Jerzy Samochowiec omówił zasady nomenklatury leków psychotropowych (aktualne oraz oparte na neuronauce). W kolejnych rozdziałach czytelnik znajdzie informacje o lekach z poszczególnych grup: przeciwpsychotycznych (autorzy: Marcin Siwek i Krzysztof Wojtasik-Bakalarz), przeciwdepresyjnych (Piotr Gałecki i Katarzyna Bliźniewska-Kowalska), normotymicznych (Janusz Rybakowski), prokognitywnych (Jakub Kaźmierski i Radosław Magierski), anksjolitycznych i nasennych (Adam Wichniak), stymulujących (Adam Wichniak i Alekasandra Wierzbicka) oraz lekach stosowanych w uzależnieniach (Bogusław Habrat). Szczególną uwagę zwraca podrozdział autorstwa Janusza Rybakowskiego poświęcony lekom o działaniu psychotropowym, w którym omówiono stosowanie w psychiatrii środków psychodelicznych. W ostatnim rozdziale tej części Tomasz Szafrański przybliża czytelnikowi ważny temat badań klinicznych nad lekami psychotropowymi. Przedstawia definicje i zasady (w tym etyczne), charakteryzuje specyfikę prowadzenia takich badań, proces rejestracji nowych leków, a także analizuje wybrane problemy dotyczące tych procesów.
Druga część opracowania nosi tytuł „Farmakoterapia...


View full text...