Epidemiologia cukrzycy typu 1 wśród dzieci w wieku 0–14 lat w makroregionie podlaskim w latach 2005-2012

Wstęp. Przeprowadzone na przełomie ostatnich kilku dekad w wielu krajach Europy i na świecie badania epidemiologiczne wskazują na tendencję wzrostową zapadalności na cukrzycę, w tym cukrzycę typu 1 (CT1) u dzieci. Europa ma jeden z najwyższych współczynników zapadalności na cukrzycę. Celem pracy była ocena zapadalności na cukrzycę typu 1 u dzieci i młodzieży w Polsce północ­no-wschodniej w latach 2005–2012 oraz analiza współczynników zachorowalności w zależności od wieku, płci i pory roku, w której wystąpiła choroba. Materiał i metody. Badaniami objęto pacjentów Poradni Diabetologicznej przy Klinice Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii z Pododdziałem Kardiologii UM w Białymstoku. Zapadalność na cukrzycę wyrażono za pomocą współczynnika zapadalności, stanowiącego liczbę nowo zdiagnozowanych przypadków CT1 w czasie roku na sto tysięcy populacji odpowiednio dobranej wiekowo. Wyniki. W czasie ośmioletniej obserwacji wśród dzieci i młodzieży w wieku 0–14 lat z makroregionu podlaskiego cukrzyca typu 1 wystąpiła w 306 przypadkach, w tym  u 159 chłopców i 147 dziewcząt . Najwięcej zachorowań w naszym regionie stwierdzono w 2011 r.: 49 i w 2012 r.: 47 nowych zachorowań, a najmniej w latach 2009 i 2005: po 32 zachorowania. Średnia zapadalność na cukrzycę typu 1 wynosiła w badanym okresie 20,84/100 tysięcy populacji zgodnej wiekowo, najmniejszy średni współczynnik zachorowalności stwierdzono w grupie 0–4 lat: 14,59 /100 tys. populacji, w grupie 5–9 lat wynosił on: 22,04/100 tys. populacji, a w grupie 10–14 lat był najwyższy: 24,94/100 tys. populacji. Największy wzrost zachorowalności zanotowano w najmłodszej grupie wiekowej (0–4 lata): od 9,14/100 tys. w roku 2005 do 23,45/100 tys. w roku 2012. Wykazano, że najczęściej cukrzyca typu 1 ujawnia się od listopada do marca, najmniej zachorowań obserwowano w okresie czerwiec-sierpień. Wnioski. 1. Wskaźnik zapadalności na cukrzycę typu 1 wśród dzieci w wieku 0–14 lat, w makroregionie podlaskim w latach 2005-2012 wynosił 20,84/100 tys. 2. Obserwowano wzrost zapadalności na cukrzycę typu 1 od 15,83/100 tys. w 2005 r. do 26,71/100 tys. mieszkańców w 2012 r., w tym największy wzrost zapadalności, 2,5 krotny, zanotowano w najmłodszej grupie wiekowej 0–4 lata. 3. Obserwowano sezonowość zachorowań na cukrzycę typu 1 z przewagą w miesiącach jesienno-zimowych. 

Introduction. Epidemiological studies performed during last decades in many European countries and in the world proved increasing incidence rate of diabetes, especially diabetes type 1 in children (DMT1). In Europe there is one of the highest diabetes incidence rate. The aim of the study was to estimate the incidence rate of diabetes type 1 in children aged 0–14 years in North-East Poland during 2005–2012 years and to analyse this rates in relation to age, gender and season of the diabetes onset. Patients and methods. The study was performed among patients staying under care of outpatient diabetes clinic of the Department of Pediatric, Endocrinologym Diabetology with Cardilogy Division, medical University of Białystok, Poland. The DMT1 incidence rate was calculated as the number of all newly diagnosed cases per 100 000 persons 0–14 aged matched. Results. During the studied 8-years- period DMT1 was diagnosed in 306 children aged 0–14 years, 159 boys and 147 girls, in Podlasie Province. The highest number of new cases was found in 2011: 49, and 2012: 47, with the lowest number in 2005 and 2009: 32 each year. The average incidence rate in the studied period was 20,84/100 000 population, aged matched. The lowest incidence rate was found in 0–4 yrs old group: 14,59 /100 000, in 5–9 years old group was: 22,04/100 000, and was highest in 10–14 years old group: 24,94/100 000. The highest increase in incidence rate was noted in the youngest group: from 9,14/100 000 in 2005, to 23,45/100 000 in 2012. The greatest number of new recognisions was found in from November to March, and the lowest number from June to August. Conclusions. 1. The DMT1 incidence rate among children aged 0–14 years, in Podlasie Province, during 2005–2012 years was 20,84/100 000. 2. Increase in incidence rate was observed in the studied period from 15,23/100 000 in 2005 to 26,71/100 000 in 2012. The highest increase in incidence rate, 2,5 times, was fund in the youngest group, aged 0–4 years. 3. The seasonal incidence of New onset was observed with the greater number in autumn-winter months.