Aktywność fizyczna obok leczenia modyfikującego - głównymi elementami terapii rzs
Autor: Mariusz Bryl
Data: 10.08.2016
Źródło: Lemmey AB. Rheumatoid cachexia: the undiagnosed, untreated key to restoring physical function in rheumatoid arthritis patients? Rheumatology (Oxford). 2016 Jul;55(7):1149-50.MM/ MB
Stosunkowo rzadko poruszanym problemem wśród chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (rzs) jest zjawisko kacheksji związanej z tą jednostką chorobową. Problem ten jest rzadko dostrzegany, gdyż niezamierzona utrata masy ciała dotyczy wśród chorych na rzs jedynie <5% pacjentów. Zjawisko wyniszczenia reumatoidalnego (ang. rheumatoid cachexia, RC ) odnosi się do wynikającej z choroby podstawowej, zmiany składu ciała. U blisko 67% chorych obserwuje się istotne zmniejszenie masy mięśniowej, a u 80% otyłość. Zaburzona proporcja składu ciała przekłada się na wiele klinicznych aspektów, począwszy od sprawności fizycznej, po upośledzenie czynności tkanki płucnej, upośledzoną tolerancję glukozy, osteoporozę, większą predyspozycję do otyłości trzewnej i związanego z nią zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, nadciśnienia tętniczego, powikłań zespołu metabolicznego, miażdżycy, śmiertelności. Szeroki wpływ RC obejmuje również aspekt psychologiczny związany z utratą samodzielności, depresją i pogorszeniem jakości życia.
Zmiany prawidłowego składu ciała rozwijają się na podłożu zaburzeń immunologiczno - zapalnych, jedną z ważnych składowych tych zmian jest TNF alfa. Niestety jak wskazują wyniki badań stosowane inhibitorów TNF alfa lub innych leków biologicznych , prowadzące do zmniejszenia aktywności choroby lub uzyskania remisji, nie wpływa na poprawę proporcji składu tkankowego. Jedną z przyczyn tłumaczących to zjawisko jest teoria zakładająca, że zmiany w przebiegu RC dokonują się na bardzo wczesnym etapie choroby (faza przedkliniczna), a wprowadzenie skutecznego leczenia modyfikującego przebieg choroby może jedynie zahamować dalszą progresję niekorzystnych zmian proporcji tkanek. Dlatego leczenie farmakologiczne u chorych na rzs winno być wspomagane aktywnością fizyczną, szczególnie treningiem siłowym. Wykazano, że ten rodzaj aktywności korzystnie wpływa na zwiększenie masy mięśniowej i redukcję tkanki tłuszczowej u chorych na rzs. Aktywność fizyczna powinna być elementem składowym leczenia rzs już na wczesnym etapie choroby, a analiza składu ciała nieinwazyjną metodą impedancji bioelektrycznej może być regularnie wykorzystywana w rzs, jako jeden z elementów oceny stanu chorego.