Analiza wpływu poziomu wiedzy pacjentów z wytworzoną przetoką tętniczo-żylną leczonych metodą powtarzanych hemodializ na przestrzeganie zaleceń międzydializacyjnych

Wstęp. Wraz z postępem przewlekłej choroby nerek (PChN) u chorych zakwalifikowanych do leczenia powtarzanymi hemodializami pojawia
się konieczność założenia stałego dostępu naczyniowego, który jest podstawowym zagadnieniem dializoterapii. Standardem dostępu
naczyniowego dla celów przewlekłej hemodializy (HD) pozostaje przetoka tętniczo-żylna wytworzona z naczyń własnych chorego. Sprawny
dostęp naczyniowy do hemodializy warunkuje wykonanie zabiegu i wpływa bezpośrednio na jakość życia pacjentów przewlekle hemodializowanych.
Pacjent powinien poznać zasady samopielęgnacji przetoki i być w pełni świadomy, że od jego zaangażowania zależy
możliwość wykonania skutecznych zabiegów hemodializy. W kręgach nefrologicznych uważa się, że przetoka to linia łącząca pacjenta
z życiem.

Cel pracy. Głównym celem pracy była analiza wpływu poziomu wiedzy pacjentów z wytworzoną przetoką tętniczo-żylną leczonych
metodą powtarzanych hemodializ na przestrzeganie zaleceń międzydializacyjnych.

Materiał i metody. Badaniem objęto 100 chorych leczonych w Pododdziale Dializ Oddziału Klinicznego Nefrologii, Hipertensjologii
i Transplantologii Nerek Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1 w Łodzi oraz Stacji Dializ NZOZ Avitum w Łodzi. Badania przeprowadzono
w okresie od czerwca do października 2009 roku. W badaniu zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, wykorzystując kwestionariusz
ankiety opracowany przez autorów pracy. Kwestionariusz zawierał 20 pytań dotyczących tematyki pracy.

Wyniki i wnioski. Najczęściej wykorzystywanym dostępem naczyniowym w obecnym badaniu była przetoka tętniczo-żylna z naczyń
własnych pacjenta. Informacje dotyczące pielęgnacji przetoki tętniczo-żylnej były wystarczające dla większości pacjentów leczonych metodą
hemodializy. Źródłem informacji o pielęgnacji przetoki tętniczo-żylnej dla większości pacjentów były pielęgniarki oraz lekarze. Najczęściej
przestrzeganymi zaleceniami dotyczącymi pielęgnacji przetoki tętniczo-żylnej wymienianymi przez pacjentów były: higiena i oszczędzanie
ręki z przetoką oraz sprawdzanie szumu w przetoce. Najrzadziej przestrzeganym zaleceniem było nieuciskanie ręki z założoną
przetoką w czasie snu. Najczęściej wymienianymi przez pacjentów dolegliwościami związanymi z założeniem przetoki tętniczo-żylnej były:
ból, osłabienie i niesprawność ręki oraz drętwienie i obrzęk.

Introduction. The necessity of implementing constant vascular access, which is the main problem of hemodialysis, begins together with
progression of chronic kidney disease (CKD). Arterio-venous fistula performed from patient’s own vasculi is a vascular access standard for
chronic hemodialysis (HD) purposes. Effective hemodialysis vascular access is a main condition of performing dialysis procedure and has
main influence on hemodialysis patients quality of life. Patient should possess knowledge regarding proper nursing care of fistula and befully aware of the fact that the possibility of performing effective hemodialysis procedures depends on his own attitude. The nephrologic
specialists are convinced that arterio-venous fistula is the line that connects the patient with the life.

Aim of the study. The main aim of this study was to assess the dependence among the level of knowledge regarding compliance of the
between-dialysis recommendations and employment of these recommendations by patients with fistula.

Material and methods. We studied 100 patients treated at the Dialysis Ward of the Clinical Department of Nephrology, Hypertensiology
and Kidney Transplantology University Clinical Hospital No. 1 in Lodz and Avitum Dialysis Department in Lodz. Studies were performed
between june and october 2009. We implemented the method of diagnostic survey using questionnaire developed by authors. Questionnaire
consisted of 20 questions regarding the topic of this study.

Results and conclusions.
The most frequent vascular access in the present study was arterio-venous fistula from the patient’s own vasculi.
Informations regarding nursing care of arterio-venous fistula were sufficient for most of the hemodialysed studied patients. The source of
information regarding nursing care of arterio-venous fistula for most of the hemodialysed studied patients were nurses and physicians. The
most prevalent recommendations respected by patients regarding nursing care of arterio-venous fistula were hygiene and saving of the arm
with fistula and checking the presence of the fistula “’noise”. The most rare recommendation respected by patients regarding nursing care of
arterio-venous fistula was fistula hand not pressing during sleeping. The most prevalent compliants connected with atrio-venous fistula were
pain, weakness, inefficiency, numbness and swelling of the arm with fistula.