Review paper
Evolution of ruptured and vulnerable atheromatic plaques

Wstęp

Choroba wieńcowa jest w skali globalnej jedną z głównych przyczyn śmiertelności i odpowiada za ponad 19 mln zgonów rocznie. Najbardziej dramatycznym obrazem klinicznym tego schorzenia są ostre zespoły wieńcowe (OZW). Wśród przyczyn OZW najczęstszą jest pęknięcie blaszki miażdżycowej (ok. 70%) [1]. Trwają badania nad ustaleniem, jakie cechy morfologiczne blaszek miażdżycowych, możliwe do identyfikacji za pomocą dostępnych klinicznie metod, mogą wskazywać na ich potencjalną niestabilność, ryzyko pęknięcia i wywołania OZW [2]. W badaniach dotyczących niestabilnej blaszki istotne znaczenie ma poznanie zarówno ewolucji nieleczonych zwężeń tego typu, jak i możliwości modyfikacji postępu tych zmian poprzez powszechnie stosowane oraz eksperymentalne leczenie farmakologiczne.

Celem niniejszej pracy jest przegląd piśmiennictwa dotyczącego naturalnej historii niestabilnych blaszek miażdżycowych zagrożonych pęknięciem oraz blaszek, w obrębie których doszło do pęknięcia, zostało ono rozpoznane przyżyciowo i pozostawione do leczenia zachowawczego.

Ewolucja pękniętych blaszek miażdżycowych

Problem identyfikacji blaszek zagrożonych destabilizacją i wywołaniem OZW jest tym bardziej złożony, że pęknięcie blaszki miażdżycowej nie w każdym przypadku wywołuje objawy kliniczne. W retrospektywnej analizie obejmującej 300 pękniętych blaszek 46% zmian odpowiadało za objawy niestabilnej dławicy piersiowej, 33% – ostrego zawału serca, ale 11% pacjentów miało jedynie objawy stabilnej dławicy, a kolejne 11% nie miało objawów [3]. Jednak nawet nieme klinicznie pęknięcie blaszki może powodować skokową progresję zwężenia, zwłaszcza jeśli do pęknięć dochodzi wielokrotnie w tym samym miejscu (ryc. 1.) [4]. Goldstein i wsp. wykazali, że obecność licznych zmian o angiograficznie złożonej morfologii, powodujących istotne zwężenie średnicy tętnicy ( 50%), wpływa na zwiększenie ryzyka wystąpienia OZW i kolejnych interwencji [5, 6]. Do niedawna nie było wiadomo, jaki wpływ na rokowanie może mieć obecność pękniętej blaszki niepowodującej istotnego hemodynamicznie zwężenia. Wiedza taka jest kluczowa dla podjęcia decyzji o strategii leczenia niestabilnej blaszki miażdżycowej: leczenie zachowawcze lub implantacja stentu [3].

Do referencyjnych metod pozwalających na rozpoznanie pękniętej blaszki należą ultrasonografia wewnątrzwieńcowa (ang. intravascular ultrasound, IVUS) (ryc. 2.), optyczna tomografia koherentna (ang. optical coherence...


View full text...